Bir yerde gözüme ilişince ilgilenmem kaçınmaz oldu.. O tanıdığımız, popüler olmuş sanatçılarımızın hepimizin dillerinde olan eserlerinin TRT tarafından sudan bahanelerle yasaklandığını gördüm.. Bugünkü durum ise bundan farklı değil. İktidarla iyi değilse aran, senin sanatçılığının esamesi okunmuyor...
Süreyya Oral
Allahtan TV sayısı çok fazla olduğu için herkes bir kanal bulabiliyor kendini hayranlarınla buluşturacak… Ama 70'li 80’li yıllarda hendeği atlamak çok zordu.. Bu hendek Denetleme Kurulu idi ve başındaki Aydın Ongun’un lakabı da ‘altın makas’tı.
Barış Manço'nun "Kızılcıklar" şarkısı "Kızıl Komünizmi" çağrıştırdığı için, "Arkadaşım eşek" şarkısı ise "İnsanın arkadaşı eşek olamaz" gerekçesiyle yasaklanmıştı. (Manço’ya şarkı isminin ‘Kuzu’ olarak değiştirmesi önerilmiş!!)..
1 Mayıs Marşı plağının ardından hakkında davaların açılmasıyla birlikte yoğun bir yasak süreci yaşayan ve vatandaşlıktan çıkarılan Cem Karaca ise 'Kavga' şarkısı sözlerinden ötürü ekran yasağından nasibini almıştı...
Nur Yoldaş'ın "Sultan -ı Yegah"ı Şarkısının sözlerindeki uzatma ve inceltme işaretleriyle okunmadığı için, Orhan Gencebay'ın "Batsın Bu Dünya" isimli şarkısı, mevcut düzene isyan edip, insanların ruh halini bozuyor diye,..
Sezen Aksu'nun "Sarışınım" şarkısı, bestecisi Ara Dinkjan'ın, söz yazarı Lina Nikolakopoulou'nun ve düzenlemeyi yapan Onno Tunç'un Ermeni olması nedeniyle denetimden geçememişti...
Leman Sam' ın "Anladım" şarkısı, içinde geçen, Dün gece hiç tanımadığım bir erkeğe / sırf sana benziyor diye / usulca sokulup / Merhaba dedim/ sözleri nedeniyle,
Musa Eroğlu’nun "Yolun Sonu Görünüyor" türküsü intiharı özendirdiği gerekçesiyle yasaklanmıştı..
Adnan Şenses’in "Doldur Meyhaneci" şarkısı halkı içmeye teşvik ediyor diye denetime takılmıştı...
Sözleri, /Ormancı da gelir gelmez yıkar masayı / söz dinlemez ormancı, çekmiş kafayı / aman ormancı, canım ormancı / Köyümüze bıraktın yoktan bir acı ... şeklinde olan 'Ormancı' türküsü Ormancıların devletin memuru oldukları ve türküde ormancılara, dolayısıyla da devlete yergi ve sitem yapıldığı gerekçesiyle..
Barış Manço'nun *Lambaya Püf De" şarkısında ise erotik öğeler bulmuştu TRT sansürü...
Yine Barış Manço'nun *Ölüm Allah’ın Emri"nin yasaklanma gerekçesi, girişinde zurna çalmasıydı. Bir halk müziği enstrümanı, pop şarkısında ne arıyor gerekçesi ile denetime takılmıştı...
Cem Karaca’nın "Emrah"ı, şarkı sözlerinde geçen ak memeler yüzünden reddedilmişti..
Özdemir Erdoğan''ın "İkinci Bahar"ı, ahlaka aykırı sözler barındırdığı için TRT tarafından yasaklanan şarkılar arasına girmişti...
Bulutsuzluk Özlemi 'nin, "Güneye Giderken"i; solda güneş yükseliyordu cümlesinde solculuk iması sezildiği için onay görmemişti..
Berge'nin "Acıların Kadını" şarkısı insanların ruh halini kötü yönde etkilediği için TRT denetimine takılmıştı..
Şenay'iın İnsanlar el ele tutuşsa/ Hayat bayram olsa dediği şarkı, komünist propagandası yaptığı gerekçesi ile onay görmemişti
Aylin Aslım'ın "Güldünya" şarkısı halkı küçük düşürdüğü gerekçesiyle yasaklanmıştı.
İbrahim Tatlıses'in, "Güneş Doğmayacak Üstüme" şarkısı intiharı özendirdiği gerekçesiyle TRT tarafından reddedilmişti.
İlhan İrem’i, küpe taktığı için televizyona çıkartmıyor ama bunu böyle söyleyemeyeceğinden, tuhaf gerekçeler buluyordu. Bir şarkısında geçen “Bir bulanık suda kirli bir yosun gibi / Görünmüyorsun temizle kalbini” dizelerinin hatalı olduğunu söylemişti mesela...
Barış Manço’nun “Lambaya Püf De” adı düzenlemesini “ahlaka mugayyir” bularak yayımlanmasına izin vermeyen kurul, aynı ezginin enstrümantal versiyonu olan “Tavuklara Kışşt De”yi, “gitarcı gitarı erotik çalıyor” gerekçesiyle geri çevirmişti!
80’li yıllardan sonra, TRT Denetleme Kurulu’nun faaliyetleri hız kesmeden sürer. Mazhar Fuat Özkan albümü “Geldiler”in esas şarkısı “Ali Desidero”, denetime takılan şarkılardan sadece biri. Şarkı sözlerinde geçen kimi kelimeleri “argo” bulan kurul, bolca geçen “MFÖ” lafına “reklam yapılıyor” gerekçesiyle karşı çıkmıştı.
Bizlere saçma ve komik gibi gelen bu olaylar bir dönemin gerçekleri idi…
