Yeni av sezonu palamut bolluğu ile başladı. 1 Eylül’de denizlere açılan tekneler kasalar dolusu palamut balığı ile döndü. Av sezonu öncesi tanesi 200-300 TL arasında satılan Çingene palamudunun daha iri ve yağlı olanı tanesi 100 TL’den balıkçı tezgahlarında yerini aldı. Hatta 75-50 TL’ye satılanlar bile var.
Şükrü Karaman
Salt Karadeniz değil, Marmara Denizi’nde de av sezonun ilk günlerinde palamut bolluğu yaşandı. Palamudun rekor denilecek kadar çok avlanması kırmızı et ve tavuk etini almakta zorlanan dar ve sabit gelirlinin yüzünü güldürdü. Protein kaynağı balıklar bu sezon ucuz fiyattan her keseye hitap edecek.
Balıkçılara göre bu yıl palamut yılı olacak. Ekmeğini denizlerden çıkaran yılların deneyimli tekne kaptanları ”Sezon bereketli başladı. Ne zaman sezon bereketli başlasa, sonu da bereketli bitiyor” diyerek 15 Nisan 2025’e dek sürecek av sezonundan umutlarını dile getirdi. Bazı balıkçılara göre ise palamut bolluğu 2-3 ay sürecek. Eğer denizler aşırı ısınmazsa palamut bereketi yeni yılın ilk aylarına değin sürebilir.
Palamut bolluğuna karşın hamside bu sezon beklentiler olumsuz. Zaten neslinin korunması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hamsi avına kota getirildi. Buna göre bu sezon en çok 400 bin ton hamsi avlanabilecek. Kotanın yanı sıra Karadeniz suyunun ısınmasından ötürü hamsi Gürcistan’a çok erken göç ediyor. Türk balıkçılar Gürcistan kara sularında hamsi avlayabiliyor. Ekim sonu ve kasım başında hamside kıtlık oluyor. Oysa bir zamanlar Karadeniz’den palamut gibi hamsi fışkırıyordu. Önceki sezonlarda da hamside beklenen avlanma gerçekleşmemişti. Oysa Karadeniz fındığın yanı sıra hamsi ile de özdeşlemişti. Artık yok denecek kadar az yakalanıyor, fiyatı da cep yakıyor.
Bu sezon palamudun dışında istavrit, mezgit ve çinakop balığının da ağları doldurması bekleniyor. Öyle ki sezonun ilk günlerinde palamut ile birlikte kasalar dolusu istavrit ve mezgit yakalandı. Balıkçı tezgahlarında istavrit 75 , mezgit 100 TL’den satıldı. Sezon öncesi istavritin kilosu 200-250, mezgidin kilosu 300 TL idi. Mezgit ve istavrit de bu sezon garibanların yüzünü güldürecek.
Palamut, istavrit ve mezgit balığının bol avlanması yıllardır et yüzü görmeyen yoksullar için büyük fırsat. Aşırı pahalı fiyatlarından dolayı temel gıda ürünlerini almakta zorlanan geniş kitle protein gereksinimini ucuz balıklardan karşılayacak. Kıymanın kilosunun 800 TL’ye dayandığı dikkate alındığında her biri 1 kilograma yaklaşan palamut balığını 100 TL’ye sofralara getirmek büyük olanak. Balık severler bu sezon palamut bayramı edecek gibi. Umarım kısa sürede denizlerden çekilmez. Eğer gerçekleşirse az avlanacak palamut yüksek fiyatı ile cep yakabilir.
Çinakopun bol olacağı belirtilse de henüz tezgahlarda yerini almadı. İleri günlerde beklentiler doğrultusunda bol avlanabilir. Fiyatı palamut ve istavrite göre pahalı olan çinakop tadı ile tercih edilen balıklar arasında yer alıyor. Bol avlanırsa uygun fiyattan satılır. Boğazların prensi lüfer ve kofana ile kalkan balığı bu sezon da az avlanacak gibi. Zaten bu balıklar çok pahalı. Dar gelirlinin alabilmesi neredeyse olanaksız. Kilosu 1000-2000 TL arasında değişen kalkan balığını 17 bin TL’lik asgari ücretli ile 12 bin 500 TL aylığa talim eden emekli nasıl satın alabilir.
Bol balık avı ve türlerinin sonlanmaması için denizleri gözümüz gibi korumamız gerekiyor. Küresel iklimin etkisi ile ısınan denizleri çöp deposu olmaktan kurtarmamız şart.
