Geçtiğimiz hafta Kadın Voleybol Kulüpler Dünya Şampiyonası Çin’in Hangzhou şehrinde yapıldı. 2010 yılından beri, 2014 hariç, çoğu zaman 2 takımla katıldığımız bu turnuvanın geçen seneki afişlerini Türk sporcular süslerken, bu sene şampiyonaya katılma hakkını hiçbir takımımız alamamıştır.
Ergun Mengi
Avrupa’yı temsilen iki İtalyan, Imoco Volley Conegliano ve Vero Volley Milano takımları; Amerika kıtasından Dentil/Praia Clube, Gerdau/Minas; Asya’yı temsilen NEC Red Rockets Kawasaki, Tianjin Bohai Bank, LP Bank Ninh Binh ve Afrika’dan Zamalek Sporting Club takımları katılmıştır. Şampiyonada ilk üç, Imoco Volley Conegliano (İta), Tianjin Bohai Bank(Çin), Vero Volley Milano (İta) olarak sıralanmıştır.
Takımları teker teker incelediğimizde, ilk göze çarpan konu takımlardaki yabancı sayıları ve kaliteleridir. Imoco Volley Conegliano (İta), sahada 4 yabancı, Vero Volley Milano (İta), İki yabancı, Tianjin Bohai Bank(Çin) ve Brezilya takımları birer yabancı oyuncuyla oynamışlardır. İsteseler bu takımlar (ülkelerinde yabancı kontenjanı iki) uluslararası maçlar için, Türk takımlarının yaptığı gibi, kadrolarını yabancı oyuncularla doldurabilirlerdi.
Diğer taraftan, Brezilya takımlarının yaş ortalamasının çok yüksektir. Brezilya voleybolu takımları gençleştirmediği takdirde, dünya sıralamasında geri sıralara düşebilir.
Dünya voleybolunda dördüncü sırada yer alan Sultanların bu başarısındaki en önemli sebepler altyapı ve yabancı oyuncu sınırıdır. TVF, 2008-2009 sezonundan itibaren A takımlarının puanlarına, altyapı takımının elde ettiği puanların % 5’i kadar puan (PAYP) eklemeye başlamıştır. Bu uygulama gözlerin Gençler Ligine de odaklanmasına neden olmuş ve bugünkü milli takım oyuncuları yetiştirilmiştir. Ama her nedense, PAYP uygulaması 2019 yılında bitirilmiştir.
Yabancı sınırı ikiyle başlamış; daha sonra 3 ve 3+1’e çıkmış ve 2019’dan itibaren maalesef, 3+2 sistemine geçilmiştir. Bu uygulamayla 6-7 yabancı oyuncu istihdam eden voleybolun lokomotif takımlarında yedekler bile yabancı olarak, genç Türk Milli oyuncularımızın yedekten bile gelerek süre alması engellemiştir. Vakıfbank’ın 2025 kadrosuna baktığımızda, dış smaçör olarak Ali Frantti, Caterina Bosetti, Marina Markova (DS); Pasör Çaprazı olarak Kiera Van Ryk, Kendall Elizabeth (PÇ). Yani bırakın Sultanlar Ligini, Avrupa maçlarında dahi bu yabancılardan en az ikisi yedek sandalyesinde oturacaktır. Durum Eczacıbaşı’nda; Fenerbahçe’de; Zeren Spor’da ve diğer takımlarda da aynıdır. Üstelik bu sene Sultanlar Ligi yabancılar için biraz emekliler ligi haline gelmiştir.
Sonuç olarak 3+2 kuralı ve takımların yabancı sevdası, Türk yeteneklerin sahada süre almasını engellemektedir.
Avrupa, Balkan, Dünya, Akdeniz oyunları U22 ve altındaki yaş gruplarındaki şampiyonalara hep kazanma hırsıyla gidiyoruz. Bu düşünceyle genç oyuncuları U22 ye gönderebilmek için A milli takımdan bile ayırıyoruz. Hâlbuki U22, U19 maçları şampiyon olmak için değil, altyapıyı geliştirmek için yapılan müsabakalardır. Ana Cristina Souza ve Arina Federovtseva, Fenerbahçe’ye, 17 yaşında, 2021 yılında geldiklerinde milli takım oyuncusu olduklarını unutmamak gerekir. Bu sene U22 Avrupa Şampiyonasında en iyi dış smaçör seçilen Liza Safronava Fenerbahçe’de yabancı 3 Dış Smaçör, en iyi pasör çaprazı seçil Beren Yeşilırmak Zeren Spor’da iki yabancı pasör çaprazı olduğundan sahada süre alamamaktadır.
Hikâye bu kadardır.