Son iki yıldan beri dünyada bir çip krizinin olduğu gözlenmektedir. Çipler elektronik aletler için en önemli parçadır. Günümüzde çipsiz hiçbir şeyin kalmadığı söylenmektedir. En küçük mutfak aletinde bile kullanılmak zorundadır. Dünyada miktar olarak çok fazla sayıda çipe ihtiyaç duyulmaktadır. Konuştuğum elektronik mühendisleri durumu vahim olarak değerlendirmektedirler.
Veli Sarıtoprak
Dünyanın en büyük çip üreticisi ülke olarak Tayvan bilinmektedir. Tüm dünyanın çip ihtiyacının %92'sini tek başına Tayvan üretmektedir. Yalnızca TSMC firması toplam dünya üretiminin %56' sını tek başına karşılamaktadır. Çip üretimi için gerekli olan en önemli ihtiyaç maddesinin su olduğu söylenmektedir.
İletken katmanları temizlemek için çok büyük miktarda suya ihtiyaç duyulmaktadır. Yalnızca TMSC firmasının günlük 156 bin ton suya ihtiyaç duyduğu ifade edilmektedir. Son iki yılda tüm dünyada baş gösteren kuraklık en fazla Tayvan'ı vurunca, su kıtlığı baş göstermiş ve çip üretimi sekteye uğramıştır. İsrail'in gözünü, Türkiye'nin doğusundaki barajlara dikmiş olması, arka plândaki niyetlerini ortaya koymaktadır. Türk Milleti, doğu ve güneydoğusundan gelen tehdidin beka sorunu olduğunu bilmesi zorunludur.
Yalnızca otomotiv sektörü için; Benzinli otomobillere ortalama 1000 adet, Hibrit otomobillere 1500, Elektrikli otomobillere 2000, Kendi giden otonom otomobillere ise 10.000 adedin üstünde çip gerektiği söylenmektedir. Dünyadaki otomotiv, beyaz eşya ve tüm elektronik eşya fiyatlarının artma sebebi olarak, Tayvan'daki kuraklık gösterilmektedir.
İkinci nedene gelince, söz konusu yarı iletkenlere lazer ile ince devreler çizilmektedir. Söz konusu lazerlerin Neon ve Hekzaflorobütadien gazı ile çalıştığı ifade edilmektedir. Ne ilginçtir ki, tüm dünyadaki Neon gazının %70' i Ukrayna'da üretilmektedir. Çip Üreticileri Birliği, Semiconductor Insd. Associate, ellerinde iki aylık Neon gazı kaldığını ifade etmektedirler.
Bu durum, Buğday ve Ayçiçek yokluğundan daha kritik olarak görünmektedir. Eğer çip üretimi durursa, gübre üreten fabrikalar, tarla işleyen traktörler, yağ üreten fabrikalar durabilir. Artık dünya sandığımız kadar basit bir küre değildir. Dünyada her ülke bir şekilde birbirine bağlıdır. Sanayileşen Dünya, kocaman bir teknolojik köy haline gelmiştir.
Eğer Rusya-Ukrayna savaşı uzun sürerse, hiç öngörülemeyen olayların yaşanması mümkündür. O nedenle Rusya Ukrayna savaşı, Afrika'daki iki ülkenin savaşı gibi görülmemelidir. Tüm dünya Rusya'ya ambargo uygulamaktadır. Ancak, savaş uzarsa hepsi teker teker ambargoyu kaldırıp savaşın bitirilmesini isteyebilirler. Rusya'ya ambargo uygulayanlar aslında dolaylı olarak kendilerine ambargo uygulamaktadırlar.
Çağımızın savaşları toprak kazanma savaşları değil, yüksek teknolojiyi ele geçirme savaşlarıdır. Kanaatimce enerji ve çip üretimini ele geçiren ülkeler teknoloji savaşının galipleri olacaklardır. Gençlerimize özellikle enerji ve çip teknolojileri konularına yönelmelerini tavsiye ederim. Sürdürülebilir enerji kaynağı bulunmadığı takdirde, dünyanın büyük bir enerji krizine girmesi kaçınılmazdır. Teknoloji savaşlarının yumuşak karnı uzakdoğudur. ABD ve Çin sürtüşmesinin mağduru Tayvan'dır. Tayvan Çin Halk Cumhuriyeti'nin tehdidi altındadır. Enerji ve çip uğruna yapılacak savaşlar, dünyayı tehdit etmektedir.