Komisyonun toplanmasına iki aydan fazla süre olmasına karşın asgari ücrete yapılacak zamma ilişkin tartışmalar şimdiden başladı.
Yaklaşık 10 milyon çalışanı yakından ilgilendiren asgari ücret, temel...
Komisyonun toplanmasına iki aydan fazla süre olmasına karşın asgari ücrete yapılacak zamma ilişkin tartışmalar şimdiden başladı.
Yaklaşık 10 milyon çalışanı yakından ilgilendiren asgari ücret, temel ücret niteliğinde olup, birçok gelir ve sosyal destek kalemini etkilemektedir. Asgari ücret artışına koşut; kıdem tazminatı, sigorta primleri, işsizlik ödeneği, askerlik ve doğum borçlanması, genel sağlık sigortası primleri, isteğe bağlı sigorta primleri, 65 yaş üstü aylıkları, engelli aylığı ve staj primleri de artıyor. Bu anlamda asgari ücretin artışı özellikle dar ve sabit gelirli kitleyi çok yakından ilgilendiriyor.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun her yıl olduğu gibi aralık ayı başında toplanması bekleniyor. Siyasi iradenin takınacağı tutum ile saptanacak yeni ücret 1 Ocak 2023’den itibaren yürürlüğe girecek.
Geçen yıl aralık ayında asgari ücret yüzde 50.3 oranında artış ve vergi dışı bırakılarak net 4.253 lira olarak belirlendi. Lakin dizginlenemeyen yüksek enflasyon ve can yakan hayat pahalılığı karşısında 3 ay içinde satın alma gücünü yitirdi.
İşçi sendikalarının ara zam talebini patronlar da destekleyince siyasi iadenin onayı ile asgari ücret temmuz ayında yüzde 30 artışla net 5.500 liraya yükseltildi. Ancak her yeri alev alev saran çarşı pazar fiyatları ve TÜİK’e göre yüzde 80’i aşan enflasyon karşısında bu ücret de emekçinin yarasına merhem olamadı. Yapılan araştırmalar açlık sınırının mevcut asgari ücreti solladığını gösteriyor.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun yaptığı araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken zorunlu harcama tutarı (açlık sınırı) eylül ayında 385 lira artışla 7.667 lira oldu. Böylece net 5.500 lira tutarındaki asgari ücretin 2.167 lira üzerine çıktı. Yoksulluk sınırı ise 22.377 liraya ulaştı.
Bu yıl iki kez artırılmasına rağmen asgari ücret füze gibi fırlayan fiyatlara yetişemiyor, satın alma gücü sürekli eriyor. Açlık sınırı ile arasındaki fark, yeni ücretin yürürlüğe gireceği ocak 2023’e, emekçinin zamlı ücreti eline alacağı şubat ayına dek daha da büyüyecek. Tek nedeni mutfağı ve cepleri yakan temel gıdadaki fahiş fiyatların önlenememesi.
Seçim yılı olmasından ötürü yeni asgari ücrette beklentiler hayli yüksek. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre siyasi iradenin mevcut asgari ücreti yüzde 40-50 oranında değişken zamla net 7.500- 8.500 lira arasında saptayacağı savlanıyor. Ancak bu rakam sürpriz şekilde daha yukarıda olabilir. Neden 10 bin lira olmasın?
Aynı şekilde kamu emekçisi, memur ve emeklinin de 2023 yılı için zam beklentisi oldukça fazla. Bakalım siyasi irade umulanları ne denli karşılayacak. Zira seçim demek oy demek.
