Türkiye, dönerin Avrupa Birliği'nde (AB) "Geleneksel Ürün Adı" olarak tescil ettirmek için resmi başvuruda bulundu. Bu başvuru, AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanarak dönerin tescil sürecinin ilk adımı resmen atılmış oldu. Bu gelişme, Türkiye'nin AB'de tescillenen ilk geleneksel ürün adı olma yolunda ilerlemesine işaret ediyor.
1800'lü yılların başında İstanbul'dan başlayarak Osmanlı coğrafyasının dört bir yanına yayılan döner, tarihi bir geçmişe sahip. İstanbul'un lokantalarında ve hanlarında pişirilip satılan dönerin dikey pişirme tekniklerinin 1546 yılına kadar uzandığı, Takiyüddin el yazmalarında belgelenmiş durumda.
Yayılışı Türk göçüyle hız kazandı
Dönerin Avrupa'ya yayılışı ise 1962'den 1979'a kadar süren Türk göçüyle hız kazandı. Özellikle Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesine yerleşen Türkler, bu lezzeti de beraberinde götürdü. Döner, adını ve üretim sürecini değiştirmeden Avrupa'da popüler bir sokak yemeği haline geldi. Döner kelimesinin kökeni, dönmek fiiline dayanıyor ve bu, yemeğin geleneksel pişirme tekniğine atıfta bulunuyor.
Bu tescil başvurusu, dönerin 3 aylık bir itiraz sürecine tabi tutulacağını ve bu süre zarfında herhangi bir itiraz gelmezse dönerin tescilinin resmiyet kazanacağını gösteriyor. Dönerin tescillenmesi, Türk mutfağının uluslararası alandaki prestijini artırırken, aynı zamanda bu kültürel mirasın korunmasına da katkı sağlayacak.
AB tarafından "Geleneksel Ürün Adı" olarak tescillenmesi beklenen döner, böylece hem Türkiye'nin gastronomi ihracatını destekleyecek hem de Avrupa'daki Türk kültürünün bir simgesi olarak tanınmaya devam edecek.