Modası geçmeyen bir aktör: Şarlo
Birsen Gürdil
Birsen GÜRDİL
16 Nisan 1889 yılında İngiltere’de doğan, dünya sinema tarihinde Şarlo unvanı ile tanınan Charlie Chaplin, 17 yaşında başladığı sanat yaşamını ölüm tarihi olan 25 Aralık 1977 tarihine kadar aralıksız sürdürerek, sahasında kırılması güç bir rekorun sahibi olmuş, dünya çapında şöhrete sahip oyuncudur.
Anne ve babası Londra’da varyete sanatçılığı yapan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Charlie talihsizlik ve yoksulluklarla yüz yüze kalmış. Alkolik olan babası yüzünden Charlie, talihsizlik ve yoksulluklarla yüz yüze kalmış. Babası daha 3 yaşındayken ölmüş, ruhsal yapısı bozulan annesi de hayatının bir kısmını tımarhanelerde geçirmiştir.
Yetimhanede yaşam mücadelesi veren Charlie, üvey ağabeyinin aracılığı ile 17 yaşında girdiği gezginci bir tiyatro topluluğunda kısa zamanda komedi oyunlarının aranan, başarılı bir oyuncusu olmuştur.
1913’de Amerika’da bir başka gezginci tiyatroda çalışmaya başlamıştır. O yılların ünlü film yapımcılarından Mack Sennett’in cazip teklifine evet diyerek, haftalık 150 dolarla bu yapımcının yönetiminde çevirdiği komik filmlerle ünlenmeye başlamıştır. Başarılı çıkışı sırasında imajı olan kılığı gülünç derecede bol bir pantolon, kendisine çok büyük gelen sivri burunlu ayakkabılar, dar gelen bir ceket, bastonu ve melon şapkası ile uzun yıllar beyazperde de peş peşe filmlerinin gişe rekorları kırması, fakir düşmüş, züppe, kibar serseri tiplemeleri ile şöhretini ve servetini arttırmıştır. 1915’te 65.000 doları olan Charlie, iki yıl sonra bir milyon doların sahibi olmuştur.
Charlie Chaplin yani Şarlo, 1919 yılında sessiz sinemanın ünlü oyuncularından Douglas Fairbanks ve sanatçı Mary Pickford ile yönetmen David Wark Griffith’le birlikte United Artist Film Yapım Şirketi’ni kurmuştur. United yapım şirketi günümüzde de yüzlerce filmin çekim mekânı olarak ününü sürdürmektedir. Şarlo, kısa metrajlı filmler çevirmekten vaz geçerek, ilk uzun metrajlı filmi olan Serseri’yi çevirmiştir. 1925’te Altına Hücum filmi ile büyük başarı elde etmiştir.
Charlie Chaplin ilk eşi Mildred Harris’ten boşanmış, bu kez Rita Grey ile hayatını paylaşmıştır. Harris, kocasının sapık cinsel ilişkileri olduğunu açıklaması ile iki erkek çocuk babası Şarlo’yu ülke genelinde zor duruma düşürmüştür. Bu arada kendisini kıskananların girişimi ile kominizim sempatizanı olduğu bile ileri sürülmüştür.
Bu çalkantılı yıllarda 1931 yılında Şehir Işıkları ve 1936’da Asri zamanlar adlı filmleri çevirmiştir.
1940 yılında Büyük Diktatör filmini çevirerek Serseri tiplemeli yapımlara veda etmiştir.
Charlie, sanatsal çalışmaları ile başarısını sürdürürken, özel hayatının skandallarla dolu yaşamını da sürmekten geri kalmamıştır. 22 yaşındaki oyuncu Joan Barry ile babalık davası, ünlü yazar Eugene O’ Neilli’in 17 yaşındaki kızıyla yaptığı evlilik ünlü oyuncunun şöhretini zedelemeye başlamıştır. Charlie Chaplin artık sinemadaki başarıları ile değil de skandalları ile Amerika da manşetlerde yer alamaya başlamıştır.
Şarlo, 1952 yılında Sahne ışıkları filminin reklamını bahane ederek, Amerika’yı terk edip, Avrupa’ya kaçmak zorunda kalmıştır. Leman Gölü kıyısında aldığı malikâneye yerleşerek, Amerika’ya dönmeye niyetinin olmadığını göstermiştir. Burada Şarlo, Amerika’ya dönmek istememesinin bir nedeni ise Amerika’ya karşı çalışmaları araştırma komisyonuna ifade vermesi istenmişti. Şarlo, Avrupa’ya kaçınca Amerikan basını ünlü oyuncuyu komünist sempatizanı olarak tanıtmaya başlamıştı.
Şarlo, Amerika ile barışmak için 1957 yılında, “New York’ta bir kral” adlı uzun metrajlı filmini çevirmiştir. ABD, ünlü oyuncuya 1972 yılında şeref Oscar’ı da vermiştir.
1975 yılında İngiltere Kraliçesi, Şarlo’ya asalet unvanı verince Amerika’da ünlü oyuncuyu affetmiştir. Şarlo, kabına çekilerek İsviçre’de ki muhteşem malikânesinde yaşamaya başlamıştır. Yapılan film çevirme tekliflerini kabul etmeyen Şarlo, 25 Aralık 1977 yılında bu ülkede hayata gözlerini yummuştur. Ünlü oyuncunun geride bıraktığı servet tam 200 milyon Alman Mark’ıdır.
Şarlo tiplemesi ile Fakir-Zengin tiplemeli filmleri ile dünya çapında milyonları hem üzen hem güldüren Şarlo, bugün hala sinemalarda filmleri gösterimde olup, pek çok TV ekranları da modası geçmeyen ünlü bu oyuncu ya yer vermektedir.
Yorumlar