Haber: Deniz Ali Tatar
İnşaat sektöründe, yeni bir araştırmayla beraber yeni bir tartışmanın fitili ateşlendi. Yapılan araştırmaya göre, kullanılmış bebek bezlerinin inşaat alanlarında harç malzemesi olarak kullanılabileceği öne sürülüyor. Birleşik Krallık’ta çıkan haftalık bilimsel dergi Nature’da yer alan araştırmaya göre, küçük bir evin yüzde 27'sinin kullanılmış bebek bezleriyle değiştirilebilmesi mümkün. Hatta bu bezlerin harç yapımında kullanımının, inşaat kalitesinde düşüşe sebep olmayacağı da belirtiliyor.
Tek kullanımlık olan bebek bezlerinin odun hamuru, pamuk, viskon suni ipek, polyester, polietilen ve polipropilen gibi plastiklerden üretildiği biliniyor. Araştırmaya göre bebek bezleri biraz işlemle kolayca beton yerini alabilir. Araştırma kapsamında alınan bez numuneleri, 28 gün boyunca sertleşmeye bırakıldı. Ardından ekip, bezlerin basınca karşı dayanıklılıklarını belirlemek için değişen oranlarda çocuk bezi atığı barındıran altı numuneyi test etti. Çıkan sonuca göre bebek bezlerinin basınca dayanıklılığı bina yapımında beton için gerekli olan önemli miktarda kum kadar ölçüldü. Yapılan araştırmanın ardından araştırmacılar, bu yenilikçi yöntemle konut inşa sektörüne daha düşük maliyetlerle yeni bir yol kazandırılabileceğini öne sürdü.
“Beton karışımlar, iki temel kategoride değerlendirilebilir”
Yapısal Tasarım mühendisi Önder Aygün, İnşaat Mühendisliği’nin oldukça kapsamlı bir mühendislik alanı olduğunu ve beton karışımlarının iki temel kategoride değerlendirileceğini söylüyor. Öncelik olarak inşaatlarda beton tasarımı konusuna değinen Aygün, “Yapılarda beton karışımlar iki temel kategoride değerlendirilebilir. Bunlar; taşıyıcı olarak tabir ettiğimiz yapısal elemanlarda betonarme (donatı takviyeli güçlendirilmiş beton) olarak veya bağlayıcı ve koruyucu olarak (duvar harcı, sıva, şap/tesfiye betonu vs.) olarak ayrılabilir. Öngörülebileceği gibi ilk kategori yapısal tasarımda oldukça önemlidir ve bu tip yenilikçi dizaynların kullanımında dikkat edilmesi, güvenliğinden emin olunup uygulanması gereken bir alandır. Diğer kategori yani yapısal taşıyıcılığı olmayan elemanlarda beton kullanımı, nispeten bu tip alternatif yeni dizaynların uygulanması açısından daha esnek bir alandır” dedi.
“Detaylı bilgi olmasa da, bebek bezinin kullanımı mümkün olabilir”
Beton malzemesinin temel bileşenlerinin su, çimento ve agrega yani genellikle kırma taş olduğunu söyleyen Aygün: “Taşıyıcı yapısal elemanların dizaynında dikkate alınan beton basınç dayanımı, su çimento oranıyla doğrudan ilgilidir. Agrega dolgu malzemesi, bunların bağlayıcısı da çimentodur. Su, betonun kimyasal tepkimesi için gereklidir. Bu temel bileşenler dışında katkı maddeleri olarak tabir edilen dayanıma, akışkanlığa, priz alma hızına etki eden bazı katkı maddeleri de beton dizaynında kullanılabilir” dedi. Bebek bezlerinin beton ve harç olarak kullanılabileceği araştırması hakkında ise Aygün, örneklemlerde dayanımda bir kaybın gerçekleşmediğinin belirtildiğini, ama taşıyıcı olan betonarme elemanlarda kullanılabilmesi için daha fazla çalışma yapılması kanaatinde olduğunu söyledi. Aygün, “Betonun dayanım dışındaki diğer özelikleri ne şekilde gerçekleşiyor diye belirlenmesi doğru olacaktır. Elastisite modülü, çatlak gelişimi, betonun uzun dönem etkilerine yansıması, sünekliği gibi parametreler de irdelenmelidir. Kısaca belirtmek gerekirse, temel taşıyıcı yapı bileşenlerinde yani, betonarme olarak kullanımının uygunluğu konusunda yeterli ve detaylı bir bilgilendirme olmadığı ama ikincil taşıyıcı olmayan elemanların yani bebek bezinin beton harç, sıva vs. gibi alanlarda kullanımının mümkün olabileceği kanaatindeyim” diyerek sözlerini tamamladı.
