Haber Merkezi - Yunanistan’dan EMEIS Kültür Kolektifi ve Türkiye’den istos film ile istos yayın’ın ortaklığında ikincisi yapılacak Yunanistan Sineması Günleri, 21-26 Kasım 2023 tarihlerinde Pera Müzesi’nde düzenlenecek. Tüm gösterimlerin ücretsiz olacağı etkinlikte 60’lardan 90’lara uzanan bir zaman diliminden seçilmiş toplam 24 film, Türkçe ve İngilizce altyazılı gösterilecek. Yunanistan Sineması Günleri’nin programı bu yıl, tarihi bellek, insan hakları, göç ve diaspora temalarına odaklanıyor ve belgesel ile kurmaca arasında sınırların birbirine karıştığı örnekleri bir araya getiriyor. Modern Yunanistan belgesel sinemasının klasikleşmiş örneklerini restore edilmiş kopyalarıyla Türkiye’de ilk kez seyirciyle buluşturacak etkinlik, izleyicilere Yunanistan’ın tarihini keşfetme ve bugününü anlama fırsatı sunacak.
Açılışı “Prova” yapacak
Yunanistan Sineması Günleri’nin açılışını; Melina Mercouri, Mikis Theodorakis, Lillian Hellman, Arthur Miller ve Laurence Olivier’dan oluşan kadrosuyla da unutulmaz “Prova” (The Rehearsal, 1988) adlı film yapacak. “Rififi”, “Brute Force” ve “The Naked City” gibi unutulmaz film noir’ların yönetmeni Jules Dassin’in en sıradışı filmlerinden biri olan “Prova”, 1973 yılında Atina Politeknik Üniversitesi’nde yaşanan öğrenci isyanını yeniden canlandırıyor. 17 Kasım’da 40 öğrencinin ölümüyle sonuçlanan olayları belgeler, röportajlar, şarkılar ve şiirler aracılığıyla yeniden inşa eden film, New York’taki bir stüdyoda gizlice çekildi ve ülkesinde gösterimi uzun yıllar yasaklıydı.
Angelopoulos’dan Vrettakos’a
Yunanistan Sineması Günleri’nde gösterilecek kurmaca uzun filmler arasında; Theo Angelopoulos’un Yeni Yunanistan Sineması’nın zirvesi kabul edilen dört saatlik epik başyapıtı “Kumpanya” (The Travelling Players, 1975), Pantelis Voulgaris’in 1976 Selanik Film Festivali’nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen ödüllerini almış politik draması “Mutlu Gün” (Happy Day, 1976), Dimos Avdeliodis’in Berlin’den ödüllü etkileyici büyüme filmi “Yaralı Ağaç ” (The Tree We Hurt, 1986), Costas Vrettakos’un Dionysis Haritopoulos’un aynı adlı çok satan romanından uyarlanan ve İç Savaş’tan 80’lere uzanan trajik bir hikâyenin anlatıldığı “Helidona’nın Çocukları” (Children Of Helidona, 1987), Fotos Lambrinos’un seyirciyi 14. yüzyıla ışınlayacak kahramanlık destanı “Doxobus” (1988) ve Giorgos Korras ve Christos Voupouras’ın ülkenin göçmen politikalarına sert eleştirisi “Görüşürüz” (See You, 1997) yer alıyor.
Yunanistan Sineması Günleri’nin uzun film programında, biyografik hikâyeler de dikkat çekiyor. Yunanistan modern sanatının öncül halk ressamı Theofilos Hatzimichail’in yaşamı ve ölümünü anlatan “Theofilos” (1987), 20. yüzyıl bohem şairi Napoleon Lapathiotis'in yükseliş ve çöküşünün dokunaklı hikâyesini konu alan “Meteor & Gölge” (Meteor & Shadow, 1985) ve 19. yüzyıl romantik şairlerinden Lord Byron’ın benzersiz bir portresini sunan “Byron: Şeytan İçin Bir Ezgi” (Byron: Ballad For A Deamon, 1992), edebiyat ve sanat tarihi meraklılarına da sesleniyor.
Dönüm noktası belgeseller
Yunanistan Sineması Günleri bu yıl, modern Yunanistan belgesel sinemasının dönüm noktası olmuş filmlerden önemli bir seçkiyi bir araya getiriyor. Yunanistan’ın politik ikonlarından Grigoris Lambrakis'in öldürülmeden önceki son saatlerini ve cenazesinde yaşananları anlatan “Mayıs’ta 100 Saat” (100 Hours In May, 1964), ülke tarihinin en ciddi ekolojik felaketlerden birini anlatan “Megara” (1972), 70’lerde Yunanistan ve Türkiye’den göç etmiş ve Kreuzberg ilçesinde yeni bir hayat kuran işçileri izleyen “Son Durak Kreuzberg” (Last Stop Kreuzberg, 1975), işgücünde cinsiyet eşitliğinin mümkünlüğüne eşsiz örnek “Fournoi, Bir Kadın Toplumu” (Fournoi, A Female Society), 1965-1975 yılları arasında yaşanan toplumsal dönüşümü belgeleyen “Öteki Mektup” (The Other Letter, 1976), Avrupa’daki Romanların yaşamlarını takibe alan “ROM” (1989), etnografik sinemanın ilk önemli örneklerinden “Makedon Düğünü” (Macedonian Wedding, 1960), Atina’daki Larissa Tren İstasyonu’nda bir geceyi orada yaşananların gözünden izleyen “Atina” (Athinai, 1995) 70’ler Atina’sından ilhâm verici bir kadın hikâyesi “Betty” (1979), 50’lerdeki iç göç ve bunun kentte yarattığı dönüşümün tanığı “Tourkovounia” (1982) ve baraj inşaatı tehditi altındaki bir köyde yaşananların hikâyesi “Herakles, Akhelous Nehri ve Büyükannem” (Hercules, The Rıver Achelous, And My Grandmother, 1997), Yunanistan belgesel sinemasını keşfetmek isteyenler için kaçırılmayacak bir seçki sunuyor.
Kısa film meraklılarına özel hazırlanan seçkide ise, Thodoros Maragos’un yoksul bir mahalledeki hayatın geçişini sıradan bir arsada ve üç mevsim boyunca anlatan “Arsa” (The Plot, 1971), Lakis Papastathis’in 120’den fazla kartpostal ve fotoğrafı kullanarak Yunan Göçü’nü anlattığı “Amerika’dan Mektuplar” (Letters From America, 1972) ve Pantelis Voulgaris’in Selanik’te En İyi Kısa Film Ödülü’nün yanı sıra Film Eleştirmenleri Birliği Ödülü’nü alan draması “Kaplan Jimmy” (Jimmy The Tiger, 1966) adlı filmler gösterilecek. Tüm gösterimlerin Pera Müzesi’nde gerçekleşeceği ve ücretsiz olacağı Yunanistan Sineması Günleri’nin gösterim programına web sitesinden ulaşabiliyor.
