İSTANBUL (AA) - İslami Sanatlar ve Orta Doğu tarihi uzmanı Prof. Walter Denny, The Marmara Taksim'de düzenlenen "15. Uluslararası Doğu Halıları Konferansı"na (International Conference on Oriental Carpets-ICOC) katıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı desteğiyle İstanbul Halı İhracatçıları Birliği (İHİB) ev sahipliğinde, dün başlayan konferans 9 Mayıs'a kadar devam edecek.
Tarihi halılar, dokuma arkeolojisi, koleksiyon keşifleri, tekstiller ve düz dokumalar gibi başlıkların ele alınacağı konferansın katılımcıları arasında ünlü halı, kilim, dokuma uzmanları, sanat tarihçileri, akademisyenler ve koleksiyonerler yer alıyor.
Prof. Denny, konferansta yaptığı konuşmasında, halı ve kilimlerin tarihinden örnekler vererek, halı muhafazası konusunda teknik detaylara değindi.
Halı ve kilimler konusunda öncü çalışmalara bakılması gerektiğine işaret eden Denny, Kapalı Çarşı ve Amerika Birleşik Devletleri arasında gidip gelerek öğrenme sürecinin başladığını belirterek, "ABD'de bu alanda çalışan son kişileriz. 50 yıl önce ben kilimlere ilgi duymaya başladığımda, çok güzel keşiflerde bulunuldu, çok fazla makale yazıldı bununla ilgili. Yarın birisi gelip çöp kutusunda bir kilimi keşfedebilir. Yeni keşiflerle uğraşmak çok zor. Bunun nedeni günümüze kadar gelen çok az halı var. Birkaç yüz yıllık halılara baktığımızda sadece yüzde ikisinin bugüne ulaştığını söyleyebiliriz. Çok fazla kilim ve halı yok oldu." dedi.
- "Daha fazla detaylı analiz yapmaya başladık"
Denny, zaman içinde halıya bakışın değiştiğini vurgulayarak, şu bilgileri verdi:
"Halı içerisinde yapılan onarmaların halının tarihini değiştirmediğini düşünüyorduk. Ancak bunu da artık düşünmeliyiz. Çok ciddi bir şekilde geçmişten günümüze halıya neler yapıldı? Üretildiği tarihten beri halı ne tür süreçlerden geçti? Kimler bu halıya sahip oldu? Dolayısıyla halının geçirdiği evrim de önemli. Biz buna, halı muhafazasının evrimine dair etikler diyoruz. 1925 yılında koleksiyonlardaki örneklerin en iyi durumları görülebiliyordu. Renkleri çok parlaktı. Şimdi daha solgun görüyoruz. Dolayısıyla halılarla ilgileneceksek bununla ilgili restorasyon çalışması yapacaksak, kamu anlamında çekiciliğini korumak istiyorsak, kullandığımız materyaller konusunda oldukça dikkatli olmalıyız."
Halı ölçümlerinde duvara asılan halılarda birbirinden farklı sonuçlar elde edildiğine dikkati çeken Denny, "Halıların birkaç ay duvara asıldıktan sonra küçüldüğünü fark ettik. Daha fazla detaylı analiz yapmaya başladık. Şu an analizlere baktığımızda halılarla ilgili daha iyi açıklamalar yapabiliyoruz. Tekstili muhafaza ettiğimiz araçlara bakarsanız pahalı olduğunu söyleyebilirim. Belli bir analiz sayısına ulaştığımız zaman, belirli istatistikler çıkartmış oluyoruz. Bu istatistikler sanat tarihi açısından anlamlı bir şekilde kullanılabiliyor. Karbon-14 tarihlemesini kullandığımızı söyleyebiliriz. Bu sayede bir çalışmaya baktığımızda örneğin 1600 yılında yapıldığını söyleyebiliriz. Laboratuvarda halıdan, kilimden parça almadan da yeni yöntemler kullanıyoruz. Eski yöntemler yapıya zarar verilebiliyor. İstatistiksel olarak anlamlı analizler yapılabilmesi için fonlara da ihtiyaç duyuluyor."
Konferans boyunca sürecek olan "Dokuma Tezgahının Ardındaki Kadınlar" sergisindeki kilimlerin satışından elde edilecek gelir, Hatay'da kurulacak dokuma atölyesine bağışlanacak.
İstanbul'un, 2007'den sonra ikinci kez ev sahipliği yaptığı etkinlikte, kapsamlı konferans programı ve nitelikli sergilerle halı sanatının geçmişi ve geleceği arasında köprü kurulması hedefleniyor.