Ahmet Çağatay Bayraktar
Gazeteciler Cemiyeti 9. Köy Haber Merkezi kapsamında bugün Nataliya Vasilyeva genç gazetecilerle bir araya geldi. Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı Yusuf Kanlı moderatörlüğünde gerçekleşen etkinlikte Vasilyeva, İsrail'in Filistin'de yürüttüğü saldırıları ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nda sahadaki gözlemlerini ve çalışmalarını anlattı. İstanbul’da serbest gazeteci olarak çalışmalarını sürdüren Vasilyeva, uzun yıllar Rusya’da muhabir olarak görev aldıktan sonra İsrail’in Filistin saldırılarını öncesi Orta Doğu muhabiri olarak görev aldı. İsrail’de Daily Telegraph gazetesinde görev aldığı sürece ilişkin gözlemlerini paylaşan Vasilyeva, ülkede gazetecilerin çalışma koşullarını anlattı: “Gazeteci olarak sahada bulunmanın önemli olduğu herkesçe bilinen bir gerçek. Fakat İsrail’de çalıştığım süre boyunca çatışmaların İsrail ayağına dair yerinde gözlem yapma imkanım olmasına rağmen Filistin tarafına ilişkin birçok gazeteci gibi gözlem yapamadım. Filistin’deki can kayıplarına ilişkin haber alsak da Filistinlilerin yaşam koşullarını yerinde görme imkanımız sınırlıydı. Bunun en temel nedeni ise İsrail’in artan güvenlik politikaları. Bu koşullar içinde her iki tarafı da objektif bir şekilde ele alacak imkanlar maalesef yoktu.”
Etkinliğin moderatörlüğünü Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı Yusuf Kanlı üstlendi
"Kadın gazeteci olmam kolaylık sağladı"
Kadın gazeteci olmanın çalışmalarını nasıl etkilediği sorusuna Vasilyeva, bir gazeteci olarak kendini cinsiyet üzerinden tanımlamadığını fakat mesleğinde kadın olmanın artılarını gördüğünü şu sözlerle aktardı: “Çatışma bölgelerinde dinin etkili olduğu yerlerde kadın olmam sayesinde ailelerin yaşam koşullarına bire bir tanık oldum. Çünkü erkekler savaşa gidiyordu, köylerde sadece kadın ve çocuklar vardı. Mevcut koşullar içinde kadınlar bana kapılarını rahatlıkla açtı ve sorunlarını ilk ağızdan dinleme şansım oldu.”
"Meslektaşlarımla kader ortağı gibi hissediyorum"
Çatışma bölgelerindeki gazetecilerin duygusal durumlarını da aktaran Vasilyeva, “Çatışma bölgesinde yaşanan acılar elbette gazetecileri de psikolojik ve duygusal olarak etkiliyor. Ve böyle durumlarda yanımda meslektaşlarımın olmasını istiyorum. Bundaki temel sebep ise fiziksel bir destek arayışı değil. Yanımda, rakip olsak da doğru bilgiyi aktarma düşüncesindeki bir meslektaşımın olması o kişiyi bir çeşit “kader ortağım” haline getiriyor” sözlerini kullandı.
Vasilyeva, bilgi kirliliğine karşı meslektaş dayanışması ve teyit sürecinin önemine dikkat çekti
Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası her iki ülkede de güvenlik politikalarının arttığını söyleyen Vasilyeva, bu durumun haber yapma özgürlüğünü de doğrudan etkilediğini söyledi: “Rusya’da yaklaşık 10 yıl önce yürürlüğe koyulan fakat savaş öncesine kadar etkili bir şekilde uygulanmayan etki ajanlığı yasası uygulanmaya başlandı. Savaş öncesinde de muhalif kanadı zayıf olan Rus medyası ise bundan doğrudan etkilendi. Özellikle yabancı gazetecilerin, önceden 12 ay boyunca alabildikleri çalışma izinleri 3 aya düşürüldü. Bu süre içinde gazeteciler çalışmalarını etkili bir şekilde yürütmek ile ülkede kalabilme ikilemi arasında istedikleri gibi üretken olamadılar. Nitekim çatışma alanlarında haber yapmayı talep eden, ister yabancı ister Rus gazeteciler engellendi. Halihazırda savaş öncesinde dünyanın farklı noktalarına dağılan muhalif Rus basınının ülke içindeki varlığı zayıfladı. Ukrayna’da da güvenlik politikalarının arttığını söylesem de burada kimi gazeteciler hükümetten akreditasyon alarak çatışma alanlarında gördüklerini ilk ağızdan haberleştirebildiler.”
"Yanlış bilgiler yaşanan acıların görülmesini engelliyor"
İsrail’in Filistin üzerindeki saldırıları üzerinden sosyal medyadaki kimi profillerin neden olduğu dezenformasyona dair tespitlerini de aktaran Vasilyeva, “Örneğin İsrail ordusunun Filistinli bebekleri fırına attığına dair bir gönderi, saldırıların ilk günlerinde geniş yankı uyandırdı. Fakat çok geçmeden bunun doğru olmadığı anlaşıldı. Bence bu tür yanlış bilgiler, Filistinlilerin yaşadığı acıların göz ardı edilmesine neden olacak kadar olumsuz etki uyandırıyor. Bu gibi durumlarda ise gazetecilere, sosyal medyadaki her bilgiyi en iyi şekilde teyit etmek düşüyor. Teyit sürecinde de güvendiğimiz meslektaşlarımızın dayanışması ve bilgi aktarımı önem taşıyor” dedi.
