Nur Yıldız
Ankara’nın Mamak ilçesi Kutludüğün Mahallesi’nde bulunan ve Mamak Belediyesi’ne ait hayvan barınağında hayvanların katledildiği yönündeki iddialar, sosyal medyada tepki topladı. Olayın ardından belediye avukatlarının barınakta inceleme yaptığı bildirildi.
Ankara Valiliği, iddialar üzerine İl Jandarma Komutanlığı’nın konuyla ilgili tahkikat başlattığını duyururken Mamak Belediye Başkanı Veli Gündüz Şahin ise olayla ilgili sürecin hassasiyetle takip edileceğini vurgulayarak, görev ihmalinde bulunan veya art niyetli hareket eden veteriner hekimler ve barınak çalışanlarının görevden alınacağını, aynı zamanda barınakta daha güvenli bir çalışma düzeninin başlatılacağını kaydetti.
Şahin ayrıca 13 Aralık 2024 tarihinde yürürlüğe giren "Hayvanları Koruma Uygulama Yönetmeliği"ne de değinerek “Mamak Belediyesi olarak daha önce barınaktaki hayvanların sahiplenme işlemlerini hızlı bir şekilde gerçekleştirebiliyorduk. Ancak, 13 Aralık 2024 tarihinde yürürlüğe giren "Hayvanları Koruma Uygulama Yönetmeliği" doğrultusunda bundan sonra sahiplenme işlemleri tutanak hazırlanarak ve yönetmelik çerçevesinde gerçekleştirilecektir. Bu adım, hayvanların sahiplenme işlemlerinin daha düzenli ve sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesini amaçlamaktadır” demişti.
Başkan Şahin açıklamasında son olarak, söz konusu olaylar sonrası bir barınaktan öte, bir yaşam merkezi oluşturmak istediklerini belirterek “Hayvanların refah içinde yaşamlarını sürdürebileceği, aynı zamanda hayvanseverlerin gönüllülük esasıyla katkı sunabileceği bir model üzerinde çalışmalarımız devam ediyor” ifadelerini kullanmıştı.
HAYTAP yetkilisi o günü anlattı
Hayvan Hakları Federasyonu (HAYTAP) yetkilisi veteriner teknikeri Melike Büşra Karataş, aldıkları ihbar üzerine Mamak Belediyesi’ne bağlı Kutludüğün Bakımevi’ne intikal ettiklerini dile getirerek tanık oldukları manzarayı 24 Saat’e anlattı.
Karataş, ihbarı aldıkları güne dair şunları kaydetti:
“Bize ulaşan görüntülerde köpek dostlarımızın birbirini parçaladıkları anlar ve padoklarda ölü bulunan hayvanlar vardı. Gittiğimizde bakımevinden gönüllüler çıkarılıyordu, sağlık durumu kötü durumda olan birkaç köpek dostumuz da gönüllüler tarafından tahliye ediliyordu. Bakımevinin arka tarafına dolandığımızda fazla sayıda köpek cesedinin kemikleri ve telde asılı kalıp orada can vermiş bir köpek dostumuzun cesediyle karşılaştık.”
Ardından bakımevine girip durumu ağır olan köpekleri tespit ettiklerini ve tedaviye götürmek için çıkarmak istediklerini dile getiren Karataş, şöyle devam etti:
“Görevliler yasayı öne sürerek ruhsatlı yaşam alanı olmadan köpek çıkaramayacağımızı söylediler. O gece sadece ruhsatlı yaşam alanı olan bir dernek 30 kadar köpek çıkarabildi. İlerleyen günlerde hala kötü durumda olan 23 dostumuzu da biz kurtardık. Duyduk ki bizden sonra da kurtarabilen olmamış. Ankara’da veteriner kliniğine yatırıp tedavilerini üstlendik. Yaklaşık 1 ay süren bir tedavi sürecinin nihayetinde köpek dostlarımız İzmir’de bir yaşam alanında yeni hayatlarına mutlu ve huzurlu şekilde devam ediyorlar. Mamak barınağı ve için sürecin takipçisi olacağız”
Hasdemir: İnşaat gerekçesiyle önce nöbetçi sayımız azaltıldı, sonra nöbet odamız elimizden alındı…
Patikara Hayvan Koruma ve Hayvanlara Acil Müdahale Derneği Başkanı Yağmur Hasdemir ise Yaşam Nöbeti’nin belediye ekiplerince tek taraflı olarak sona erdirildiği günü şu ifadelerle anlattı:
“Nöbet boyunca her gün köpekleri tek tek kontrol ederek hastalıkları ve yaralıları tespit ettik. Yeterli miktarda ve doğru beslenme yapılması, hasta hayvanların tedaviye alınması, yaşam koşullarının biraz daha iyileşmesi için padoklardaki sayının azaltılması konusunda baskı yaptık. Ortak bir çalışma ile barınak koşullarını düzeltmeye çalışırken geçen hafta barınakta inşaat başladığı gerekçesi ile önce nöbetçi sayımız azaltıldı. Daha sonra nöbet odamız elimizden alındı. Nöbetin sonlandırıldığı 10 Ocak sabahında gittiğimizde bizi barınağın hasta ve yaralı hayvanların tutulduğu tecrit kısmına ve sağlıksız derecede kalabalık padokların bulunduğu kampüs kısmına alamayacaklarını söylediler. İnşaata engel olmayacak öğle saatinde veya beşten sonra kontrol yapma talebimiz reddedildi.”
“Belediye önündeki basın açıklamamızın ardından yaşam nöbetimiz sonlandırıldı”
Bu esnada yaşam hakkı savunucularının Mamak Belediyesi önünde basın açıklaması yaptıklarını ve bu açıklama neticesinde barınak görevlilerine nöbetin sonlanmasına dair talimat geldiğini ifade eden Hasdemir şöyle devam etti:
“Nöbetçi arkadaşım kısa süreliğine dışarı çıkmıştı. İçeriye geri alınmadı ve giriş çıkışların kesinlikle kapatıldığı söylendi. Dışarı ile iletişimimin kesilmesi için telefonumu şarj etmeme bile izin vermeyen yetkililer, beni saatlerce dondurucu soğukta bekleterek nöbeti bitirmem ve dışarı çıkmam konusunda baskı yaptılar. Gece nöbetçileri gelmeden alanı terk etmeyeceğimi ve bize söz verildiği gibi nöbet devrini gerçekleştireceğimi söylememe rağmen maalesef durumda bir değişiklik olmadı. Nöbet devri engellendi ve yaşam nöbetimiz sonlandırıldı.”
Nöbetin son dakikaları: "Bir çalışan iki köpeği ayırmak için dakikalarca sopayla kafalarına vurdu"
Hasdemir, nöbetin son dakikalarında yaşananları şöyle aktardı;
“Nöbetin son dakikalarında bile bir çalışanın iki köpeği ayırmak için dakikalarca sopayla kafalarına vurduğuna şahit oldum. Ortalık kan gölüne dönene kadar olaya benim haricimde müdahale eden ne benim ne köpeklerin çığlıklarına tepki veren kimse olmadı. Sadece bu olay bile hala bize verilen sözlerin tutulmadığının, şartlarda bir düzelme olmadığının kanıtıdır. Barınakta hala yeterli sağlık hizmeti ve besleme yok. Gece tek bir veteriner hekimin olmadığı barınakta çalışanlar, köpekleri ayırmak için sopalarla köpekleri dövecek, mamaları tek noktaya dökerek hayvanları bir lokma yemek için kavga etmek zorunda bırakacak kadar hayvan davranışından uzak ve bilinçsiz. Belediye, bünyesindeki hayvanları kısırlaştırmak ve aşılama yapmaktan bile aciz olduğu için sağlıklı gelen hayvanlar bile çok kısa sürede hastalanıp ölüyorlar. 1 Ocak itibarıyla başlayacağı sözünü aldığımız yuvalandırma ve ziyaretin açılması hala başlamadı.”
Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi Başkan Yardımcısı Av. Özkanoğlu: Sorumlular hala çalışıyor
Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi Başkan Yardımcısı Avukat Neşe Özkanoğlu, ilk günden beri olayın takipçisi olduklarını ve sorumluların bakımevinde çalışmaya devam ettiklerini ifade ederek şöyle konuştu:
“Olayın açığa çıktığı gün bakımevinde bir nöbet başladı ve o gün içerde çalıştığını gördüğümüz insanlar geçen hafta cuma günü de hala çalışıyorlardı. Fakat geçen hafta cuma günü belediye tarafından tek taraflı olarak nöbet bitirildiğinden bir hafta içerisinde herhangi bir değişiklik olduysa bilgimiz dahilinde değil. Bu yöndeki taleplerimize hiçbir şekilde olumlu dönüş alamadık. Sorumluların görevden alınacaklarına dair ifadeler CHP’nin kendi sitesinde, CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökhan Zeybek’in barınak ziyareti esnasında Veli Gündüz Şahin ile verdikleri röportajda var. İlk günden beri bizim de talebimiz bu yönde.
Belediyeler halka açık ziyaret günlerini belirler, kimisinde beş kimisinde yedi gündür; kimisi ise bunu çok kısıtlı tutarak haftada iki gün yapar. Bu doğru bir yaklaşım değil, bir çekinceniz yoksa insanların oradaki koşulları görmesinden rahatsız olmazsınız. Bir yerde kısıtlı bir ziyaret günü varsa biz her zaman kuşkuyla yaklaşırız. Bu olaydan önce Mamak’ta haftanın üç günü ziyaret saatleri vardı. Ancak 14 Aralık itibarıyla ziyarete tamamen kapatıldı. İyi niyetli olsalar nöbetlerimize son verilmesinin ardından haftalık toplantı alabilirlerdi. Biz burada çok fazla sıkıntı görüyoruz ancak bunları iletebileceğimiz insanlar yok. Bizi nasıl ki ilk gün buyurun nöbete başlayın diyerek kabul ettiniz, bir ay süresince hiçbir gelişme olmadan ve bize herhangi bir muhatap vermeden nasıl kendi kendinize bitiriyorsunuz? Bu, kapalı kapılar ardında hala hayvanların ölmeye devam ettiğini gösteriyor.”
Görevden alınan Veteriner İşleri Müdürü’nün yerine Zabıta İşleri Müdürü getirilmiş!
Sorumluların hala çalıştığını, içlerinden yalnızca Veteriner İşleri Müdürü’nün görevden alındığını ifade eden Özkanoğlu, yerine getirilen kişinin Zabıta İşleri Müdürü olduğunu kaydederek şöyle devam etti:
“İçişleri Bakanlığı'ndan gönderilen müfettişin olduğu gün ben de barınaktaydım. Bakanlığın açığa aldığı bir çalışan da henüz söz konusu değil. İçişleri Bakanlığı açığa almadığı gibi belediye de sorumluluk almadı. Olayın sorumluları şu an barınakta. Bu ne anlama geliyor? Hayvanlar cellatlarıyla bir arada olmaya devam ediyorlar. Hayvanlara karşı en ufak bir empatileri, saygıları yok. Nöbette olduğumuz bir ay süresince hayvanlara bizim zorumuzla yemek verildi. O günkü koşulları değiştiren herhangi bir şey olmadı. Aynı şeyler şu anda da yaşanıyor olabilir, ortada bunu engelleyecek hiçbir değişken yok. Sadece Veteriner İşleri Müdürü görevden alındı. Yerine getirilen kişi ise Zabıta İşleri Müdürü. Bir zabıtayı veterinerin yerine koyarak oraya müdür yapmak ne kadar sağlıklı? Kendisi nöbete gelen insanlara çok büyük zorluklar çıkarmış birisi.
Veli Gündüz Şahin ile yaptığımız son toplantımızda bizzat ben sürekli bakımevi içerisinde olan Zabıta İşleri Müdürü’nün bizlere ne kadar büyük zorluk çıkardığını anlattım. Bu kişinin hayvanlarla hiçbir ilgisi yok. Hayvanların birbirlerini parçalamasının normal olduğunu bize defalarca beyan etti. Böyle bir insan neden bakımevinde ve her şeye müdahale ediyor diye sordum. Bu toplantının ardından beş gün sonra bu kişi Veteriner İşleri Müdürü yapıldı. Buradan ciddiye alınmadığımızı anlıyoruz. Bizlere bakımevinin ziyarete açılacağını ve nöbete karşı tavrın değişeceğini söylemişti. Dediklerinin tam tersi oldu. Başkan sözünde durmadığından yapılan toplantıların da bir anlamı kalmıyor.”
“Sorumlu veteriner hekim Dursun Erkol daha önce mezbahada çalışmış”
Barınakta tedavi koşullarının bulunmadığını ifade eden Özkanoğlu, şöyle anlattı;
“Barınağa gönüllü olarak gelen veteriner hekimler hayvanların durumunu not edip sorumlu veteriner hekimle konuşmaya çalışıyorlardı ancak sorumlu veteriner hekim Dursun Erkol bizi ciddiye almadı. Kendisi daha önce mezbahada çalışmış. Mezbahada çalışmış ve oranın koşullarını normalleştirmiş bir insanın evcil hayvanlarla olan münasebetini siz düşünün. Hayvanları tedavi etmek gibi bir amacı yok, etmek istese bakımevi içerisinde bu tedaviyi mümkün kılacak bir imkân yok.”
"Soruşturma süresince sahiplendirme olamayacak"
13 Aralık’ta tarihinde yürürlüğe giren yönetmeliğin sahiplendirmeyi imkânsız kıldığını ifade eden Özkanoğlu şunları söyledi:
“Danıştay’da iptali için dava açılmış durumda. Kanunun amacıyla da çelişiyor. Gerçek kişiler bir hayvan sahiplenmek istediğinde belediyeye yönetim planı vermek gerekiyor. Yönetim planında buna karşı bir hüküm olmaması gerektiği gibi bina yöneticisinden de izin belgesi almak gerekiyor. Yönetim planları, 40-50 yıl önce oluşturulmuş maddi formlar. Bunu ilk oluşturan kişiler evde hayvan bakılamayacağına yönelik bir madde koymuşlar. Yönetim planlarında böyle bir madde olma ihtimali çok yüksek. Tüzel kişilerden ise hayvanların bakılacağı yaşam alanlarına dair ruhsat isteniyor. İlk gün sahiplendirme yaptılar ancak birkaç gün öncesine kadar sahiplendirme yasağı da devam ediyordu. Sorduğumuzda ‘Soruşturma var, o yüzden. Soruşturma süresince sahiplendirme olamayacak’ deniyordu. Bunun hiçbir hukuki dayanağı olmadığını belirttik. Şimdi görüyoruz ki sahiplendirmeler yeniden başlamış, bu bir iyileştirme değil, zaten olması gereken bir şey. Hukuksuzluğu ortadan kaldırmışlar sadece. Aynı şekilde ziyaret yasağının da kalkmasını bekliyoruz. Çünkü bu da hukuksuz.”
“CHP bu sorunu üstlenmek zorunda”
Belediyeye detaylı raporlarını sunduklarını ancak dikkate alınmadığını kaydeden Özkanoğlu, olayın üstünün kapatılmaya çalışıldığını ifade ederek CHP’ye sorumluluk alması için çağrıda bulundu.
Özkanoğlu, şunları kaydetti:
“Mamak Belediyesi’nin hayvanların refahını korumak gibi bir dertlerinin olmadığı aşikâr. Olayın kamuoyunda unutulmasını ve eski düzene geri dönmeyi bekliyorlar. Ama biz unutturmamak için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Belediyenin önünde eyleme devam edeceğiz. CHP’ye baskı yapmaya devam edeceğiz. CHP bu sorunu üstlenmek zorunda. İlk gün bütün CHP’li milletvekilleri aradı, barınak ziyaretine gelenler oldu ancak sonrasında ne olduğuyla hiç ilgilenmediler. AKP’li belediyelerde sorun çıkınca önde gelen isimler suskun vaziyetteler. Eğer gerçekten hayvanları önemsiyorsanız ilk başta kendi belediyelerinizdeki sorunu çözmelisiniz. CHP’nin çıkıp da siz böyle demiştiniz, bizim sitemizde haber yayınlandı, neden herkes hala görevde diye sorgulamasını bekleriz.”
Mamak Belediyesi: Ziyaretçilerin içeri alınmamaları doğrudan söz konusu değil
24 Saat’in Mamak Belediyesi’nden edindiği bilgiye göre, barınakta yenileme çalışmaları sürerken, barınağa bir kamera sistemi de kuruldu. Belediye, ayrıca ziyaretçilerin ziyaret saatlerinde içeri alınmamaları durumunun ‘doğrudan’ söz konusu olmadığını belirterek sürece dair şunları kaydetti:
“Başkan Şahin’den barınak için talep edilen her şey yapım ve inşaat aşamasında. Gönüllüler belli saatlerde düzenli olarak barınağı ziyaret edip bilgi alabiliyorlardı. Ancak gelip kendilerince veteriner hekimlerimize danışmadan hayvanlara hastalık teşhisi koyuyorlar. Süreci karşılıklı yürütmekten uzak davranıyorlar. Şu an barınak inşaat aşamasında ve burada ziyaretçilerin ziyaret saatlerinde içeri alınmamaları doğrudan söz konusu değil. Hayvanseverlerin bilgi alma hakkını engelleyen usulsüz bir durum söz konusu değil. Başkan Şahin, olaylardan sonraki açıklamasında barınakta yeni bir model için harekete geçileceğine dair söz verdi, hemen ertesi gün çalışmalara başlandı. Başkan yardımcılarımız her gün düzenli olarak süreci kontrol etmek üzere barınağa gidiyor. Eylemleri engellemiyoruz, görüşme taleplerine elimizden geldiği ölçüde yanıtsız bırakmıyoruz. Yaşam hakkı savunuculuğundan uzak bir yerde duran bir belediyecilik anlayışımız yok.”
“Görev değişiklikleri ve görevden alımlar oldu”
Mamak Belediyesi’nden yapılan açıklamada ayrıca alışanların görevden alınmadığı iddialarının gerçeği yansıtmadığı belirtilerek, “Müdür dahil olmak üzere soruşturma başlatılan çalışanlarda görev değişiklikleri ve görevden alımlar oldu” denildi.
Basına ve kamuoyuna sürece dair gerekli açıklamanın yapılacağının kaydedildiği açıklamada şu ifadelere yer verildi;
“Mamak Belediyesi olarak geçen hafta 3 personelimizi trafik kazasında kaybettik. Bu süreçte barınaktaki inşaat çalışmalarımız devam etti. Bunlar bittiğinde basınla paylaşacağız. Açıklamalar için cenaze sürecini atlatmayı bekliyoruz. Tüm süreç tamamlandıktan ve yaşadığımız elim olayı atlattıktan sonra daha başkan ve başkan yardımcılarımız gerekli açıklamayı yapacak.”
