Elçin Yeni / Balıkesir
Olmayan yer ya da var olmayan yaşam alanında mücadeleyi öğütleyen bir sosyal girişim olan Neverlant Belediyecilik, belediyecilik konusunda mesleki paylaşım ağı oluşumunu yaygın eğitim yaklaşımıyla geliştiriyor. Neverlant’te, kendi yaşam alanları ve yaşam kaliteleri ile ilgili hayalleri olan herkes yer alabiliyor. Hayali bir belediye olan Neverlant Belediyesi, katılımcı demokratik ve şeffaf bir yönetime sahip.
Gençlerin yerel yönetimlerdeki siyasi katılımlarını artırmayı amaçlayan bir sosyal girişimcilik projesi olan Neverlant Belediyesi, gerçek belediyecilik sorunlarına objektif, gerçekçi ve güvenilirlikten yana çözümler üretmeyi hedefliyor. 2023 yılının Aralık ayında hayata geçirilen dijital projenin kurucusu Mehmet Kuzu ve projenin yönetim çemberi delegesi Mimar Asya Okkan ile konuştuk.
Projenin kurucusu Mehmet Kuzu, ODTÜ İstatistik Bölümü mezunu. İsviçre’nin Lozan şehrinde belirli bir süre yaşayan Kuzu, yüksek lisans eğitimini Ankara Üniversitesi’nde siyaset bilimi üzerine tamamladı. 31 Mart 2024 yerel seçimleri ile görevi sonlanan eski İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’in, 2014 yılından sonraki ikinci dönem Seferihisar Belediye Başkanlığı sürecinde danışmanlığını yürüttü. Neverlant Belediyesi’nin organizasyon ve beyin takımını sürdüren yönetim çemberi delegesi Asya Okkan ise, İstanbul Üniversitesi Mimarlık Bölümü mezunu. İtalya’da tasarım ve uygulama üzerine projelerde bulunan Okkan, kurucusu olduğu şirketi ile belediyelerle işbirliği yapıyor.
Gençlerden yoğun ilgi
Sosyal girişimcilik projesi olan Neverlant Belediyesi’ne gençlerin yoğun ilgisi olduğunu vurgulayan Kuzu, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Yaşar Üniversitesi ortaklığında oluşan kuluçka programına kabul edildiklerini, asıl projelerine Haziran ayı sonrası ile başlayacaklarını belirtip şunları anlattı:
“Üniversite yıllarımda da birçok projede, öğrenci kulübünde yer aldım. Çalışma hayatım içerisinde İzmir / Konak Belediyesi’nde AB proje koordinatörlüğü görevinde de bulundum. ‘Ülkemizin ihtiyaçlarını da gözeterek, gençler için dijitalde neden bir belediyecilik simülasyonu oluşturmayalım?’ dedik ve o şekilde yola çıktık. Başlangıç aşamasında olmamıza rağmen gençlerden yoğun ilgi görüyoruz. Neverlant Belediyesi’nde genç demek, 18-30 yaş aralığındaki meclis üyelerimizdir. Şu an mevcut 21 meclis üyemiz var. Yerel yönetimlerde aktif rol almak isteyen ve önümüzdeki 2029 yerel seçimlerine adaylık düşünen gençlerin başvurusu ile karşılaşıyoruz. Neverlant Belediyesi’nde bir yıllık bir görev süresi bulunuyor ama bizimle devam etmek isteyenlerle elbette devam edeceğiz.”
Seçilmiş başkan, kendini sıfırlayabilmeli...
Partisiz ve başkansız bir belediyeciliği mümkün kıldıklarına dikkat çeken Kuzu, sözlerine şöyle devam etti:
“Seçilmiş başkan, siyasi partisini temsil etse de kendini sıfırlayabilir. Neverlant Belediyesi fikrinin kurucusu olarak ilk katılanlar beni başkan olarak görüyorlardı. İlk andan itibaren kendimi sıfırlayarak herkesin katılabileceğini, fikrini paylaşabileceği iletişim kanalları kurduk. Neverlant Belediyesi’nde herkesin birbiriyle iletişim kurduğu bir sistem yaratıyoruz. Bu nedenle başkansızlık mümkün olabilir. Burada şunu da söylemek gerekir, doğru işler yapılırsa gençler var. Gençlerin ilgisini çekmek mümkün çünkü kendilerini ifade etmek, siyasete katılmak istiyorlar ama onlara bu fırsat eşitliğini vermemiz lazım.”
Sosyal ve dijital bir belediyecilik anlayışı
“Neverlant Belediyesi, belediyecilik ilkeleri olarak saygı, güven, aktif yurttaşlık, eşitlik ilkelerini benimsemekle beraber mevcut yerel yönetim sorunlarına da alternatif olmayı istiyor” vurgusu Kuzu, açıklamalarını şöyle tamamladı:
“Gerçek belediyelerin siyasi partiler aracılığıyla yönetilmesi ve yönetim yapısı gereği başkanlık yapısında olması üretkenliği kısıtlayan bir sistem. Projelerin hayata geçiş noktasında olumsuz etkilerin olduğunu görüyoruz. Herkes başkanla görüşme talebinde bulunuyor. Bu sistemde objektiflik ve halkın yüzde 100 katılımını görmek çok mümkün değil ama biz Neverlant ile bu belediyeciliğinde mümkün olabileceğini göstereceğiz. Özellikle meclis üyelerimiz arasında genç kadın ağırlıklıyız”
Sorunlara kolektif, yaratıcı ve dijital çözümler üretmek…
Neverlant Belediyesi’nin eleştirmek değil, güzel olanı, iyi olanı göstermeye çalıştığının altını çizen Asya Okkan ise şunları söyledi:
“Dönemsel değişen başkanlar sonucunda bir önceki dönem devam eden projelerin sürdürülebirliğinde aksaklıklar oluşuyor. Mevcut sistemde gördüğümüz sorunlara kolektif, yaratıcı ve dijital çözümler üretmek çıkış noktamız.
Neverlant Belediyesi’nin, mevcut belediyelerdeki gibi karar organı olan belediye meclisi üyelerini 18-30 yaş aralığındaki gençler oluşturmaktadır. 30 yaş ve üzerindekiler kolaylaştırıcı olarak görev alabilir. Kolaylaştırıcı bireyler, dijital belediyede halkı temsil etmektedir. Kolaylaştırıcılar arasındaki öncüler, bir konuyu/sorunu derinleştirince bürokrat görevini almaktadır. Bununla beraber Neverlant Belediyesi’nde 8 adet çemberden bahsetmek gerekir. Sürdürülebilir ulaşım, kültürel miras, kültür sanat, sürdürülebilir tasarım, toplumsal cinsiyet, kentsel tasarım, sosyal politikalar, sağlıklı kentler başlıkları ile bulunan ve ilerideki dönemde sayısı artacak olan çemberlerde konusunda uzman kişiler görev almakta ve Neverlant gibi yaşanabilir bir şehri göstermeyi amaçlamaktadır.”