Naz Akman
14 basın meslek örgütünü temsilen oluşturulan Medya Dayanışma Grubu, 9. Yargı Paketi taslağındaki basın özgürlüğü ve toplumsal muhalefeti baskılayacağı gerekçesiyle kamuoyunda tartışmalara neden olan “etki ajanlığı” maddesine karşı bu kez Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan ile görüştü. Ziyarette Medya Dayanışma Grubu bünyesindeki KESK Haber-Sen’den Avukatı Meltem Salman, DİSK Basın-İş’ten Disiplin Kurulu Üyesi Derya Okatan, Gazeteciler Cemiyetinden Başkan Yardımcısı Yusuf Kanlı ile cemiyet avukatı Gökhan Tekşen, ÇGD’den Yönetim Kurulu üyesi Senem Büyüktanır, TGS’den Ankara Şube Başkanı Sinan Tartanoğlu ve Diplomasi Muhabirleri Derneği'nden Başkan Yardımcısı Yıldız Yazıcıoğlu yer aldı. Görüşmede, söz konusu maddenin Meclis gündemine getirilmeden kaldırılması konusunda fikir birliğine varıldı.
Görüşmede, söz konusu düzenlemenin belirsiz olması ve kapsama alanının net olmaması dolayısıyla başta gazetecileri, sivil toplum kuruluşlarını, siyasi partileri, akademisyenleri, hukukçuları kısacası toplumun pek çok kesimini ifade özgürlüğü alanını baskılayacağı gerekçesiyle olumsuz etkileyeceğine dikkat çekildi. 9. Yargı Paketi taslağında yer alan ve etki ajanlığı olarak tanımlanan “Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda; araştırma yapanlar veya yaptıranlara üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilmesine” ilişkin düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde araştırma yapmak gibi Anayasal açıdan da meşru bir faaliyetin suç haline getirilebileceği dolayısıyla düzenleme yasalaşmadan engelleyici girişimlerin ivediyle hayata geçirilmesi için fikir alışverişinde bulunuldu. Medya Dayanışma Grubu temsilcileri bu anlamda Temmuz ayında yargı paketi içinde bu hükmün olup olmayacağının kesinleşmediğini belirterek, "iş işten geçmeden, hüküm TBMM'de gündeme alınmadan" engelleyici çalışmalara ve birlikte hareket edilmesine ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Görüşme sonucunda TBB Başkanı Sağkan, Medya Dayanışma Grubu'yla birlikte ilgili düzenlemeye dair kamuoyunda doğru bilgilendirmelerin yapılması için konferans düzenleyebileceklerini belirterek, bu konferansta akademisyenler, hukukçular, sendikalar ile sivil toplum temsilcileri ve basın meslek örgütlerinin katılımıyla bir sonuç bildirgesi çalışması yapılabileceklerini belirtti. TBB olarak bu sonuç bildirgesi hazırlığında paydaş olabileceklerini belirten Sağkan, konferans günü bitiminde bu sonuç bildirgesiyle söz konusu hükmün hiçbir şekilde ve hiçbir değişiklikle hayata geçirilmemesi için açıklama yapılabileceğini söyledi. Sağkan ayrıca ikinci öneri olarak TBB'nin ev sahipliğinde TMMOB, TTB ile sendika konfederasyonları gibi paydaşlarla geniş katılımlı bir basın açıklamasının da yapılabileceğini ifade etti.
Her türlü çalışmaya "suç" gölgesi düşürebilecek nitelikte bir düzenleme
Görüşme esnasında Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı Yusuf Kanlı, Medya Dayanışma Grubu'nun 9. Yargı Paketi taslağındaki "etki ajanlığı suçlaması”na yönelik endişesini dile getirerek, hükmün ifade özgürlüğü kullanımını tümüyle baskılama özelliği taşıdığını belirtti. Kanlı, uluslararası desteklerle yürütülen her türlü çalışmaya "suç" gölgesi düşürebilecek nitelikte olan düzenlemeye karşı TBB'nin tutumunu net bir şekilde kararlılıkla ortaya koymasının önemli olduğunu vurguladı. Kanlı, hükmün TBMM gündemine alınmadan tamamıyla Türkiye'nin gündeminden düşmesi için birlikte hareket edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Gazeteciler Cemiyeti Avukatı Gökhan Tekşen ise son yıllardaki yasa yapım süreçlerine değinerek en son dezenformasyon gerekçeli TCK 217/A hükmü örneğindeki gibi bir sürecin yaşanması durumunda düzenlemenin TBMM'ye gelirse yasalaşabileceğini belirtti. Tekşen, taslak metinde kısmen değişiklikler yapılsa da "etki ajanlığı suçu" oluşturulması ve özü itibariyle bu hükmün tüm sivil toplum alanını baskı altına alma hedefi taşıdığını vurgulayarak, hukuken Anayasa'ya aykırılık olsa da AYM aşamasında yapılacak itirazlara nasıl yanıt verileceğinin belirsiz olduğunu anlattı.
Diplomasi Muhabirleri Derneği temsilcisi Yıldız Yazıcıoğlu da yargı paketiyle ilgili TBMM'deki son durumu aktararak, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un bir önceki gün yaptığı açıklama ile aslında hükmün taslakta olduğu gerçeğini ortaya koyduğunu hatırlattı. Tunç'un açıklaması itibariyle yargı paketinde olması yönünde Cumhurbaşkanlığı ve AK Parti’de bir görüş olduğunu kaydeden Yazıcıoğlu, AK Parti Meclis Grubu'nun söz konusu düzenlemeyi 1 Ekim sonrasında başka bir düzenleme içerisine bırakma eğiliminde olduğunu aktardı. Yazıcıoğlu, yine de Cumhurbaşkanlığı talebiyle hükmün gelecek 9. Yargı Paketi içine konulabileceğini veya MHP'nin bu hükmü bir önergeyle pakete dahil etmeye çalışabileceğine işaret etti.
Görüşmenin sonunda TBB Başkanı Sağkan, taslaktaki hükmün kısmen değişikliğe uğradığı yönünde bir bilgi olduğunu ancak TBB olarak hükme tümüyle karşı olduklarını ve bu konudaki görüşlerini ilgili makamlara ilettiklerini dile getirdi.
KESK Haber Sen Avukatı Meltem Salman da Medya Dayanışma Grubu olarak düzenlemeye karşı bir süredir girişimlerde bulunulduğunu ve TBB ile iş birliği olanaklarını görüşmek üzere ziyareti gerçekleştirdiklerini söyledi. Salman, Medya Dayanışma Grubu'nun etki ajanlığı düzenlemesine karşı görüş alışverişinde bulunulmasını önemsediğini ve TBB'nin önerileriyle ilgili değerlendirmelerin de aynı düzeyde önem taşıdığını ifade etti.
