İZMİR (AA) - Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, "Geçen yıl 500 milyon dolarlık bir zeytinyağı ihracatımız vardı. Bu yıl çok daha başarılı bir performans sergiliyoruz. 11 aylık zeytinyağı ihracatımız yüzde 112'nin üstünde artışla 833 milyon dolara ulaştı." dedi.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, bir otelde, 2022 yılında zeytin ve zeytinyağı ihracatının yıldızı olan firmalar için "2022 yılı Zeytin-Zeytinyağı İhracat Ödül Töreni" düzenledi.
Törende konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, yılın 11 ayında yaklaşık 233 milyar dolarlık ihracata ulaşıldığını, 2022'nin aynı dönemine göre az da olsa artıda olunduğunu belirtti.
"Deprem felaketi", "küresel pazarlardaki daralma" ve "bazı sektörlerimizdeki ciddi kan kaybı" dikkate alındığında önemli bir başarıya imza atıldığını kaydeden Gültepe, "Yılı 255 milyar doların üzerinde mal ihracatıyla kapatacağız. Bazı sektörlerimizde ciddi kan kayıpları var. Zeytin ve zeytinyağı ise 2023'te yıldızı parlayan sektörlerimizin başında yer alıyor. Geçen yıl 500 milyon dolarlık bir zeytinyağı ihracatımız vardı. Bu yıl çok daha başarılı bir performans sergiliyoruz. 11 aylık zeytinyağı ihracatımız yüzde 112'nin üstünde artışla 833 milyon dolara ulaştı. Kasım ayında zeytinyağı birim ihracatını en fazla artıran beşinci sektörümüz oldu. Geçen yıl 2,8 dolarlık birim ihracat değeri 2023'te yüzde 36,4 artarak 3,8 dolara ulaştı." diye konuştu.
- "Türkiye'nin zeytinyağı arzında panik olmasını gerektirecek bir durum söz konusu değil"
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er ise sofralık zeytin ihracatının bir önceki sezona kıyasla tutar bazında yüzde 7 artarak 184 milyon dolara yükseldiğini ifade etti.
2023 yılında 1 milyar dolara yaklaşan zeytin zeytinyağı ihracatını gelecek 5 yıllık süreçte 2 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini anlatan Er, şunları kaydetti:
"1 Ağustos'ta dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına, 22 Ağustos'ta da dökme ve varilli prina yağı ihracatına yönelik ek tedbirler getirildi. Ülkemiz 2022/23 sezonuna 50 bin ton zeytinyağı stokuyla girdi. Rekoltemiz ise 380 bin ton olarak hesaplanmakta. Afrin'den gelen yaklaşık 50 bin ton zeytinyağı dikkate alındığında 480 bin ton düzeyinde zeytinyağı varlığımızın oluştuğunu görüyoruz. 160 bin ton civarı iç tüketim ve 150 bin ton ihracatımız olacağını öngördüğümüzde, yeni sezona yaklaşık 170 bin ton stok fazlasıyla gireceğimiz görülmekte. 2023/24 sezonunda da 179 bin ton rekoltemiz mevcut. Bu veriler ışığında Türkiye'nin zeytinyağı arzında panik olmasını gerektirecek bir durum söz konusu değil.
Son üç yılda zeytinyağına dört kez getirilen ihracat kısıtlamalarının amaçlandığı gibi olumlu bir etkisi kesinlikle olmadı. Bu kısıtlamalar, amaçlandığı üzere fiyat artışlarını yavaşlatmakta yeteri kadar etkili olmadığı gibi, aksine üretici ve mal tedarikçilerini beklenti içine soktu ve yeterli miktarda mal arzı olmadığı için piyasayı daha da bloke etti. Fiyatlar kısıtlama uygulamasından bu yana yaklaşık yüzde 30 civarında artış gösterdi."
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlama uygulamasına devam edilmesinin sektörde hasarlara yol açacağını savunan Er, "Kısıtlamanın uygulanmaya başlandığı 4 aylık verilere göre toplam zeytinyağı ihracatımızda yaklaşık yüzde 70 bir azalış olduğunu görüyoruz." dedi.
Konuşmaların ardından 2022 yılında en fazla ihracat yapan 10 firma ödüllendirildi.
Ödül törenin ardından Ekonomist Prof. Dr. Yaşar Uysal "Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler" başlıklı bir sunum yaptı. Daha sonra ise "Zeytincilikte Dünya ve Türkiye: Sektörel İnceleme ve Gelecek Perspektifleri" adlı panel düzenlendi.
