Zam yağmuru vatandaşa nasıl yansıdı?
Haber: Bilgesu Erdem
Vergi ve harçlara gelen zam, şimdiden pek çok kaleme fiyat artışı olarak yansıdı. Vatandaşa zamlar karşısında ne düşündüğünü, alım gücünün ne durumda olduğunu ve satın almak istediği ürün/hizmetleri alıp alamadığını, 24 Saat sordu.
Tüm vatandaşların ortak yanıtı alım gücünün düşmesi oldu. Çoğunluğun, gelen zamları zaten beklediği anlaşılan yanıtlara göre, vatandaş, satın almak istediği ürün/hizmeti alamıyor, almayı istememeyi öğreniyor.
İ.G. (28), Mimar
Alım gücünün her geçen gün düştüğünü belirten İ. G. “Zamları zaten bekliyordum, o yüzden çok şaşırmadım.” ifadelerini kullandı. Almak isteyip de alamadığı ürünlerin ise gündelik olarak kullandığı ürünler haline geldiğini aktardı.
Ö.P. (34), Makine Mühendisi
“Yapılan zamlar ülkede yaşayan herkes gibi bizleri de olumsuz yönde etkiliyor.” diyen Ö.P., “Çalışanlar olarak beklentimiz alım gücümüzün korunabilmesi için daha realist yaklaşımlar ile maaşlarımıza yapılacak olan zamların değerlendirilmesidir.” ifadelerini kullandı. Ö.P., almak istediklerini, mevcut ekonomik düzende, alıp alamadığı sorusuna ise, “Özellikle artan dolar kurunun etkisi ve yüksek vergi oranları sebebiyle elektronik eşya alımları gün geçtikçe daha zor bir hale geliyor.” dedi.
E.A. (28), Elektrik Elektronik Teknikeri
“Bu günlerin daha iyi günlerimiz olduğunu, bizi daha çok zammın beklediğini ve alıştırıldığımızı, kimsenin sesini çıkartamadığını düşünüyorum -buna ben de dahil. Bir kabullenmişlik, bıkmışlık var insanlarda. Çünkü istediğiniz kadar konuşun, bir şeyler yapmaya çalışın; sistem yerler altında olduğu için bunun karşılığını hükümet tarafından çözüm olarak alamıyorsunuz... Boşa çırpınışlar anlayacağınız.” diyen E.A., alım gücünün düşüp düşmediği sorusuna ise “Tabii ki düştü. Maaşlara gelen zam ile temel ihtiyaçlara, kiralara gelen zam birbirini karşılamadığı gibi seni eksiye düşürüyor. Vergiye bile zam gelen bir ülkede nasıl düşmesin.” yanıtını verdi. Satın almak istediği ürün/hizmetleri alıp alamadığı sorusunu ise, “Almak istediğim şeyler önceden vardı ancak artık yok. Sebebi malsız, mülksüzlüğe o kadar çok alıştık ki ‘yaşasak yeter’ deyip yeni çağın köleliğini kabul ediyoruz. Anadan babadan kalan bir ev, araba, arsanız yoksa ve normal bir ücretli çalışansanız alım gücünüz düşük. Bu düzende ev, araba almak çok uç noktalarda artık. Basite ve daha küçük şeylere indirgeyecek olursak bir bilgisayar veya telefon almak isteseniz bile çok güzel paralar ödeyerek borçlu bir şekilde ancak alabilirsiniz. O yüzden elimdekilerin değerini bilip, durumu kabullenip hiçbir şey almak istemiyorum.” diye yanıtladı.
M.D.U. (26), Endüstri Mühendisi
“Zamlar haddinden fazla gerçekleşti.” diyen M.D.U. da alım gücünün düştüğüne dikkat çekti. Satın almak istediklerine erişip erişemediğine ise “Almak istediğimiz ve alamadığımız çok şey var.” sözleriyle yanıt verdi.
B.E. (69), Emekli Memur
Emekli bankacı B.E. ise “Zamlardan dolayı çok mutsuzum, gelecekten umutsuzum. Gelirimiz, giderlerimizi karşılamaya yetmiyor. Nereden tasarruf edeceğimizi, hangi masrafı kısacağımızı şaşırıyoruz. Aidatlar da çok yüksek.” ifadelerini kullanırken alım gücünün düştüğünün altını şu cümlelerle çizdi; “Markete her gittiğimizde ekmekten simite, en zorunlu ihtiyaçlar bile zamlanmış olarak karşımıza çıkıyor.” Satın almak istediklerini alıp alamadığına dair soruya ise “Son birkaç yıldır mağazaların vitrinine bakmayı bırakın, önünden geçmiyoruz. İhtiyaçlarımızı, alınması gerekenleri erteliyoruz.” cevabını verdi.
S.Ö. (27), Mühendis
Mühendis olan S.Ö. ise "Ürünlerdeki zamların alım gücüne oranla daha sık yükselmesi insanların ekonomik olarak stabil kalmasını engellediği için insanları olumsuz etkiliyor. Orta direk insanların teknolojik ürünlere erişimi daha negatif etkilendi. İnsanlar enflasyon devam edeceği için almak istediği şeyleri veya alması çok da elzem olmayan ürünleri önceden alma eğilimine giriyorlar. Bu da ticaretteki hacmin yüksek olmasına sebebiyet veriyor." diye konuştu.
S.E. (68), Emekli Öğretmen
Emekli öğretmen S.E. ise soruları "Zamlar karşısında şok geçiriyorum. Her şeye zam, emekli maaşına %25 zam... Alım gücümüz düşmez mi, domatesin kilosu 40TL. Almak istiyoruz ancak vitrinde seyrediyoruz." diye yanıtladı.
Bunlar da ilginizi çekebilir