Osmanlı Devleti'nin son sarayı, tarihte derin izler bırakan olayların tanığı Yıldız Sarayı, 19 Temmuz'da ziyarete açılacak.
Sultan III. Selim zamanında yaptırılan ve Sultan II. Abdülhamid zamanında genişletilerek devlet sarayı haline getirilen Yıldız Sarayı kompleksinin yenilenme sürecine ilişkin basın toplantısı düzenlendi.
Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, toplantıda yaptığı açıklamada, kompleksin açılışının Türkiye tarihi ve kültürel miras açısından taşıdığı öneme işaret ederek, "Ülkemizde Osmanlı Devleti'nden bugüne kalmış 5 sarayın en büyüklerinden birinin, birkaç gün içinde yerli ve yabancı ziyaretçilerimizle buluşacağını hem ülkemize hem dünyaya duyuruyoruz." dedi.
Sarayın yaklaşık 100 yıldır ziyarete kapalı olduğunu vurgulayan Yıldız, şu bilgileri verdi:
"Yıldız Sarayı 1924 yılından sonra çeşitli devlet kurumlarının idaresinde farklı misyonlarla farklı şekillerde değerlendirilmiş bir saraydı. Bu nedenle esas olarak ziyarete açılamamış bir saraydır. Uzun yıllar belli kısımlarında bazı çalışmalar yapıldı ancak her kurumun takdir ederseniz ki birbirinden farklı işletme düzenleri, restorasyon pratikleri ve imkanları var. Bu sebeple bu çalışmalar bir yeknesaklık kazanamamıştı ve toplumumuzdan uzak kalmıştı. 2015 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde, Yıldız Sarayı'nın o tarih itibarıyla 8 farklı kuruma dağılmış yapıları ve alanı bir araya getirildi. İlk çalışma o zaman yapılmıştı. Ardından 2018 yılında, Milli Saraylar Başkanlığının, Cumhurbaşkanlığı idaresinde bir kültürel miras kurumu olarak yapılandırılmasının ardından bu çalışmaları, Milli Saraylar Başkanlığı devraldı."
Yasin Yıldız, bunun Türkiye için tarihi bir nokta olduğunu sözlerine ekleyerek, "Beş buçuk yıldır burada yüzlerce arkadaşımızın gayretiyle yürütülen restorasyon çalışmalarında çok önemli bir aşamayı geçmiş durumdayız. Saray bölümümüzün restorasyonunu büyük bir oranda tamamlamış durumdayız." diye konuştu.
Saray ziyaretinin ücretlerine de değinen Yıldız, "Milli Saraylara ait mekanlar ilk açıldığında belli bir süre ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor. Şu an burasıyla ilgili bir giriş ücreti tespit etmemiş durumdayız. Ama vatandaşlarımız için zaten her zaman bir müze kart kolaylığımız var. Malumunuz Milli Saraylara ait mekanlar müze kartla gezilebiliyor. O yüzden bütün ziyaretçilerimizi buraya bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Dr. Yıldız, 2022'den bu yana Milli Saraylar Bilim Kurulu öncülüğünde restorasyonu devam eden Edirne Sarayı'nın da ilerleyen yıllarda ziyarete açılacağını dile getirdi.
Açıklamanın ardından ziyarete açılacak mekanlar, basın mensuplarına tanıtıldı.
Sarayın birçok kısmı tarihinde ilk defa ziyarete açılacak
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 19 Temmuz'da açılacak Yıldız Sarayı, 20 Temmuz'dan itibaren ziyaretçileri kabul edecek.
Uzun yıllar devam eden restorasyon, konservasyon ve peyzaj çalışmaları tamamlanan Yıldız Sarayı'nda "Büyük Mabeyn Köşkü", "Çit Kasrı", "Küçük Mabeyn Köşkü" ve "Harem Dairesi" başta olmak üzere birçok yapı, tarihinde ilk kez ziyaretçiyle buluşacak.
Osmanlı döneminde yabancı devlet adamlarının ağırlandığı Mabeyn Köşkü, yakın zamana kadar Cumhurbaşkanlığı kabullerinde kullanılıyordu.
Tarihte "Hamid Bahçesi" olarak adlandırılan, bitki çeşitliliği, doğal nehir görünümündeki su yolu ve peyzaj tasarımıyla hayranlık uyandıran bahçe de açılış sonrası ziyaret edilebilecek.
Yıldız Albümleri'nden seçme fotoğraflar ve yazma eserler görülecek
İlk defa ziyarete açılacak yapılar arasında "Limonluk", "Hamam", "III. Selim Çeşmesi", "Ada Köşkü" ve "Cihannüma Köşkü" de yer alıyor.
Sultan II. Abdülhamid'in hayatına, kişiliğine ve liderliğine ışık tutan eserler, onunla özdeşleşen, Avrupa ve Orta Doğu'nun en büyüklerinden olma özelliği taşıyan kütüphane ve marangozhanenin yanı sıra Yıldız Albümleri'nden seçilen fotoğraflar da ilk defa tarih ve sanat meraklılarının ilgisine sunulacak.
Kütüphane kısmında askeriyeden coğrafyaya, felsefeden casusluk romanlarına, astronomiden botanik ve zoolojiye kadar binlerce nadir eser gün yüzüne çıkarıldı.
İlk defa görülecek yazma eserler arasında "Muhibbi" mahlasıyla şiirler yazan Kanuni Sultan Süleyman'a ait divan, Matrakçı Nasuh'un, Kanuni'nin Irak seferini anlattığı kitap, Katip Çelebi'nin "Cihannüma"sı ve ünlü hattatlara ait Kur'an-ı Kerim örnekleri yer alıyor.
Yıldız Sarayı tarihi
Yıldız Sarayı kompleksi, Osmanlı Devleti'nin son sarayı olması açısından ayrı bir önem taşıyor.
Asıl şeklini Sultan II. Abdülhamid döneminde alan saray, 33 yıl boyunca devletin yönetim merkezi, Sultan'ın ve ailesinin ikametgahı olarak kullanıldı.
Köşkler, yönetim ve koruma yapılarıyla parklar bütününden oluşan Yıldız Sarayı, Sultan II. Abdülhamid'in 1909'da tahttan indirilmesiyle önemini yitirdi.
Son Osmanlı padişahı Sultan VI. Mehmed Vahdeddin döneminde de bir süre kullanılan saray, 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla kapılarını tümüyle dış dünyaya kapattı.
2018'de Milli Saraylara devredildi
Yıldız Sarayı, 1924'te Erkan-ı Harbiye Mektebi'ne tahsis edildi ve 1946'dan itibaren uzunca dönem "Harp Akademileri" olarak kullanıldı. Kültür Bakanlığı çatısı altında 1978'de hizmet veren kompleks, 2015'te Cumhurbaşkanlığına bağlandı. Milli Saraylara 2018'de devredilen saray, aynı yıl restorasyona alındı.
Beşiktaş'ın Yıldız tepesinde yaklaşık 500 bin metrekarelik bir alana kurulan Yıldız Sarayı kompleksi, pazartesi dışında her gün ziyarete açık olacak.