“Yaşayan En İyi 100 Ressam”dan biri: Erkan Geniş

Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nin yeni binası açıldı

CEMRE POLAT/ANKARA- Ulusal çapta tanınan empresyonist (izlenimci) ressamlardan Erkan Geniş, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Yaşayan En İyi 100 Ressam” arasında gösteriliyor. Aynı zamanda bürokrat, eğitmen, sanat eleştirmeni olan Geniş ile yaşam ve kariyerine dair bir söyleşi gerçekleştirdik.
Ressam, memuriyet yaşamı ile sanat yaşamı arasındaki denge ve geçiş süreçlerinden “Makine Kimya Endüstrisi’nden Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak emekli oldum. Memuriyetimi tamamladım ama resimle ilgim yaşamım boyunca devam etti” diye söz ediyor. Çocukluğunda ailesinin dönemin normlarına göre resme yönlendirmemesine rağmen sanata duyduğu tutkunun memuriyet yaşamı boyunca devam ettiğini belirtiyor.
1943 yılında Bartın'da doğan Geniş, ilkokuldan liseye, Kabataş Erkek Lisesi'nde geçen yıllarını, resim öğretmeni Ahmet Uzelli'nin teşviki ve Hikmet Onat ile tanışmasıyla resme olan ilk adımlarını atmış. Lise yıllarında Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun oğlu Mehmet Eyüboğlu ile tanışması da sanat serüveninde önemli bir dönemeç olmuş.
Erkan Geniş, sadece yağlı boya değil, sulu boya ve akrilik gibi farklı tekniklerle de çalıştığını vurguluyor. Sanatının çeşitliliğinin arkasındaki düşünsel ve duygusal zenginlikleri paylaşıyor.
Denizlerin çocuğu
Resimlerinde ağırlıklı olarak denizleri ve tekneleri konu alan Geniş, çocukluğunda deniz kenarında geçen zamanların ve ailesinden gelen denizci kimliğinin etkisi altında olduğunu belirtiyor. 
Ressam, “Kaptan çocuğuyum, deniz çocuğuyum. Benim babam kaptandı. Hayatım deniz kenarında, teknelerde geçti. O nedenle benim halen yaptığım resimlerde genellikle kayıklar, tekneler bulunur. Hikmet Onat’ın da resimleri genelde böyleydi” diyor.
Geniş, “Hikmet Onat’ın yaşayan son öğrencisiyim”
Ressam, sanat yolculuğunda önemli etki bırakan isimlerden olan Hikmet Onat’ın renk, çizgi ve kompozisyon anlayışlarına kadar etkilerini, “Hikmet Onat’ın yaşayan son öğrencisiyim. Bizim jenerasyondan kimse kalmadı. Benim resimlerim için ‘Hikmet Onat’tan bir hava var’ derler” diye anlatıyor. 
Kendisine post-empresyonist diyenlere katılmadığını aktaran ressam, konuya dair “Kendimi bir akıma bağlı hissetmiyorum. Birçok farklı tarzda, çok farklı akımda eser üretiyorum. Portre, natürmort, düzenleme, peyzaj gibi farklı çalışmalarım var ama resimlerim genellikle deniz ağırlıklı” diyor.
“60 yaşımda, Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde 35 yaşında bir hocanın öğrencisi oldum”
Atölyesinin büyümesinin ardındaki motivasyonları ve sanatı öğretme isteğini paylaşan Geniş, “Emeklilikten sonra atölyemi büyütmeye karar verdim. Atölyemi büyütme kararı aldım ancak eğitim verecek kadar büyümesi, benim dışımda gelişen durumlarla gerçekleşti. 
Kızım Viyana Üniversitesi’nde profesör, oğlum da o sıralarda Viyana’da okuyordu. Makine Kimya’dan emekli olduktan sonra kızıma gelip giderken kızım, ‘Baba buraya gelip gidiyorsun. Olmazsa bir atölye aç geldikçe çalışırsın’ dedi. Ben de ‘Burada atölye açarsam Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde devam ederim’ dedim ve 60 yaşında Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde 35 yaşında bir hocanın mezun öğrencisi oldum. Birilerinden bir şeyler öğrenmeye karar verirseniz yaşınız buna asla engel olamaz.
Çok uzun süre Çevre Sokak’ta atölyem vardı. Onun ardından 20-22 sene Farabi’deki atölyemde çalıştım. Eylüle kadar Avrupa’da13 ülkede çeşitli galerilerde bulunan resimlerimi Viyana’daki atölyemde yapıyordum. Pandemide hem Viyana’daki hem Türkiye’deki atölyelerimi kapattım. Şimdi evde ‘akrilik makrilik’ yaparak idare ediyoruz” diye gülüyor. 
“Resim, Terim, Deyim ve Kavramları Sözlüğü” 3 yılda yazıldı
Erkan Geniş, sanata verilen değerin ülkelerin kalkınmasında önemli bir faktör olduğunu vurguluyor. Devlet desteğinin olmadığı ülkelerde sanatın ilerlemediğine dikkat çeken sanatçı, sanatın evrenselleşmesi ve değerinin anlaşılması için çaba harcanması gerektiğini söylüyor.
Sanata ve sanatçıya toplumda verilen değeri ele alan, sanatın evrenselliği ve toplumların kalkınmasındaki rolüne dair düşüncelerini paylaşan ressam, “Viyana’da ‘19.yy-20.yy’da Orta Avrupa Resmi’ konulu tezimle mastır yaptım. Salzburg Yaz Akademisi’nde eğitime devam ettim. ‘Resim Terim, Deyim ve Kavramları Sözlüğü’ kitabımı 3 yılda hazırladım. İçerisinde 2 bin 400 tane terim ve onları da açıklayan binlerce resim var” diye konuştu. 
Erkan Geniş, sanatın bitmeyen bir yolculuk olduğunu ve her geçen gün öğrenmenin devam ettiğini ifade ediyor. Çalışmalarını sürdüren sanatçı, gelecekte de yeni projeler ve sergilerle sanatseverlerle buluşmayı planlıyor.