Alican Uludağ
AKP, bu kararın ardından seçilme yeterliliğini kaybeden Zeydan'ın yerine mazbatanın en çok oyu alan ikinci isim olan kendi adaylarına verilmesi için YSK'ya başvurdu. YSK; 2019 yerel seçimlerinde seçilme yeterliliğini kaybeden adayların yerine en çok oyu alan ikinci adaya mazbatayı vermişti.
4 Kasım 2016'da gözaltına alınarak tutuklanan Abdullah Zeydan, Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından "örgüte yardım ve örgüt propagandası" suçlarından 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. Bir dönem Selahattin Demirtaş ile birlikte Edirne Cezaevi'nde de kalan Zeydan, 6 Ocak 2022 tarihinde tahliye edilmişti.
Alınan bilgiye göre Zeydan, geçen yıl Nisan ayında mahkemeye başvurarak memnu haklarının iadesi kararını aldı. Bu karar, savcılık da itiraz etmediği için kesinleşti. Bunun üzerine Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanlığı'na aday olan Zeydan, seçimi yüzde 55,48 oy oranıyla önde tamamladı. AKP'nin adayı Abdulahat Arvas ise yüzde 27,15 oy olarak ikinci oldu.
Ancak Zeydan mazbata almayı beklerken yeni bir kriz ortaya çıktı. Adalet Bakanlığı'nın itirazı üzerine mahkeme, Zeydan'ın memnu haklarının iadesi kararını kaldırdı. Böylece Zeydan, hukuken seçilme yeterliliğini kaybetti.
DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu tarafından yapılan açıklamada, tüm hukuki prosedürlerini tamamlayan Zeydan'ın adaylığının YSK'dan onay aldığını açıkladı. Ancak 29 Mart 2024 Cuma günü mesai bitimine beş dakika, seçime iki gün kala Adalet Bakanlığı'nın idari bir karar ve yazıyla, 2022 yılında memnu haklarını alan ve tüm yasal denetimlerden geçen Zeydan’ın memnu haklarına itiraz ettiği anlatılan açıklamada, şöyle denildi:
"Yetkili savcılık, talimat niteliğindeki bu idari itiraz yazısı üzerine kesinleşmiş memnu hak kararını veren mahkemeye yeniden başvurmuştur. Mahkeme aynı gün kesinleşmiş memnu hak kararını geri almış ve memnu hak talebini reddetmiştir. Karar henüz kesinleşmeden, yani itiraz ve temyiz hakkı kullanılmadan hemen YSK'ya bildirimde bulunmuştur. Belediye Eş Başkanımız Abdullah Zeydan’ın memnu haklarının iadesini kabul kararını veren aynı mahkeme, aldığı kararı çiğnemiş ve hukuk güvenliği hakkını yok etmiştir. Bu girişim halk iradesini yok sayan bir anlayışın ürünüdür. Abdullah Zeydan Van halkının Büyükşehir Belediye Eş Başkanıdır. Herkesi bu gerçeğe saygı duymaya davet ediyoruz. Alınan bu yanlış karardan derhal geri dönülmelidir."
Şimdi ne olacak?
AKP, Van İl Seçim Kurulu'na başvurarak kendi adaylarına mazbatasının verilmesini talep etti. Benzer kriz, 2019 seçim sürecinde de yaşanmıştı. Kozan'da seçimi kazanan MHP'li adayın sabıkasının ortaya çıkması üzerine YSK, mazbatayı en çok oyu alan ikinci sıradaki Saadet Partisi'nin adayı Kasım Özgan'a vermişti.
YSK'nin Van krizinde benzer içtihadını sürdürüp sürdürmeyeceği şimdilik bilinmiyor.
Eğer YSK, Zeydan'ın seçilme yeterliliğini kaybettiğine karar verirse mazbata en çok oyu alan AKP'nin adayına verilecek.
