Umum Ayakkabıcılar veÇantacılar Esnaf ve Sanatkâr Odası Başkanı Hüseyin Uzun[/caption] NAZ AKMAN/ANKARA - Millî Eğitim Bakanlığı 2023-2024 Eğitim Öğretim Yılı Çalışma Takvimi’ni yayınladı, buna göre 1. Dönem 11 Eylül’de başlayacak. Ders zilinin çalınmasına sayılı günler kala veliler ihtiyaç listelerini tamamlamak için okul alışverişine başladı. Sadece Ankara’nın değil Türkiye ve dünyanın çanta ve aksesuar ihtiyacını karşılayan Ulus Çantacılar Sokağı, okul çantası arayan velilere, fiyat, çeşitlilik ve kalite açısından onlarca seçenek sunuyor. Her yıl bu dönemlerde okul alışverişi için aileler tarafından tercih edilen Ulus Çantacılar Sokağı’nda yoğunluktan yürümek imkânsız hale geliyor. Okul alışverişini uygun fiyata tamamlamak isteyenler veliler için önemli bir merkez olan Çantacılar Sokağı, onlarca çeşit ve uygun fiyata rağmen geçtiğimiz yıllara oranla beklediği ilgiyi göremedi. Umum Ayakkabıcılar ve Çantacılar Esnaf ve Sanatkâr Odası Başkanı Hüseyin Uzun ile ders zilinin çalmasına sayılı günler kala ziyaret ettiğimiz tarihi sokakta gerek toptancı ve perakendecilik gerekse tadilat yapan esnafın nabzını tuttuk. Yıl içinde en fazla satışı bu dönemde yapan çantacı esnafı bu sene derinleşen ekonomik kriz, vergi artışları, vatandaşın alım gücünün düşmesi, öte yandan alışveriş merkezleri ve online ticaret nedeniyle satışlarda önemli bir kayıp yaşadığını belirtiyor. Uygun ve kaliteli alışverişin adresi olarak Çantacılar Sokağı’nı işaret eden Umum Ayakkabıcılar ve Çantacılar Esnaf ve Sanatkâr Odası Başkanı Hüseyin Uzun, “Burası şehrin en eski ve en önemli çarşılarından biri. Fiyatlar uygun, çeşit bol, her bütçeye uygun ürün var. Alışveriş merkezlerindeki gibi ürünler etiket fiyatına satılmıyor, esnafımız müşteriye kolaylık sağlıyor. Satış kaygısı nedeniyle ürünlerini kar etmeden satan esnafımız var” dedi. Anaokulundan üniversiteye doğru yaş büyüdükçe maliyetlerin arttığını ifade eden Uzun, okul çantalarındaki fiyat artışlarına ilişkin, “Bir anaokulu çantası 500 lira olduysa eğer bu demektir ki anaokuluna başlayan bir çocuk için en az bin lira bütçe ayrılmalı. İlk okul öğrencilerinin çanta maliyeti iki bin, lise ve üniversite de katlanarak artıyor. Büyüdükçe masraflar da artıyor” diye konuştu. Çantacılar Sokağı okul mevsiminde boş Zamlar nedeniyle toptan ve perakende satışlarında önemli bir düşüşün meydana geldiğini ifade eden Uzun, ekonomik kriz nedeniyle ailelerin yeni ürün almak yerine eskisini tamir ederek kullanmaya çalıştığını dolayısıyla bu dönemde en çok tamirci esnafının iş yükünün arttığını belirtti. Tüketici alışkanlıklarının da değiştiğini belirten Uzun, çarşıların yerini alışveriş merkezlerine ve online alışverişe bıraktığını bu nedenle çarşı esnafının satışında önemli oranda düşüş yaşandığını söyledi. “Ankara’nın daha doğrusu Türkiye’nin çanta tedarikinde önemli bir yere sahip olan Çantacılar Sokağı gördüğünüz gibi boş” diyen Uzun, çarşıdaki sessizliğe ilişkin şöyle konuştu: “Sıcak yaz günlerinde alışveriş merkezlerinin sunmuş olduğu serin ortam, oyun veya yemek alanları nedeniyle insanlar alışveriş merkezlerinde hem ihtiyacını alıyor hem de orada tüm bir gününü geçiriyor. Çarşıda tek tek mağaza gezmek istemiyor. Öte yandan zincir marketler de kırtasiyeden çantaya kadar her türlü ürünü okulların açılmasına kısa bir süre kala kampanyalar yaparak rahatlıkla satabiliyor. Çantacı esnafı ise bütün yıl yaz tatilinin başlaması ve okulların açılmasını bekliyor. Bu dönemde valiz ve çantada yaptığı satışla kışı da geçirmeye çalışıyor. Online ticaret, alışveriş merkezleri, ekonomik kriz, vergi artışları esnafın belini büküyor. Taşradaki esnafımızın işi daha zor. Sincan’da çok sayıda mağazamız kapandı. Çantacılar Sokağımız bana göre Türkiye’nin en güzel alışveriş merkezinden çok daha güzel. İlçelerimizdeki mağazalarımızın fiyatı alışveriş merkezlerine göre yarı fiyatına. Hem lisanslı hem kaliteli hem de çocukların sağlığına uygun garantili pek çok alternatifin yer aldığı çarşımız müşteriye uygun fiyatlar sunuyor. Burası çantanın adresi.”
“Para kazanma yok, aksine daralma var”
Çantacı esnafının bu kış önünü göremediğini ifade eden Uzun, son olarak, “Özellikle son dönemlerde durmayan zamlar nedeniyle toptancı ve perakendeciler çok zarar gördü. Sattıkları ürünün yerine koymak için daha fazla ödeme yapmaları gerekti. Malı beş liraya alıyor, ertesi gün aynı fiyata o malı alamıyorsunuz, bu herkes için geçerli. Bundan mal alan toptancı daha çok zarar gördü, dolayısıyla zincirin diğer halkaları da olumsuz etkilenmiş oldu. Toptancı ve perakendeci iş yapamıyor, para kazanma yok aksine daralma var. Üç ay öncesine kadar esnafa verilen krediler nedeniyle esnaf sayıları artmıştı. Fakat bu krediler amacına uygun kullanılmadı, parayı işi için değil altına, dövize, eve, yani yatırım amacıyla kullandılar. Krediler durduruldu, limitler düşürüldü. Kimse önünü göremiyor” dedi.
Özer, “Tadilatta bile pazarlık yapılıyor”
43 senedir imalat ve tamir işi yapan Özcan Özer ise tasarruf yapmak için eski çantasını tamir için getiren müşterinin tamir bedeli için sıkı pazarlık yaptığını ifade ederek, “Son dönemlerde alım gücünün düşmesi nedeniyle insanlar elindekileri onararak kullanıyor. Bu nedenle bizim gibi çanta, ayakkabı veya giysi tamiri yapan esnafın işi arttı. Ancak müşteri tamir ücretlerini bile fazla bulunuyor. Ortalama bir fermuar tamiri malzeme ve işçilikle beraber 70-100 lira arası farklılık gösteriyor, müşteri bu rakamı bile ödemek istemiyor, sıkı pazarlık yapıyor. Oysa alışveriş merkezindeki bir tamirciye gitse pazarlık yapamayacak tarife neyse onu ödeyecek ama bize geldiğinde fiyatı fazla bulup indirmeye çalışıyor. Bu durum bizi çok yoruyor, böylesi ekonomik krizin derin oduğu bir ortamda anlayış bekliyoruz” dedi.
Çetin, “Böyle sıkıntılı bir dönem görmedim”
27 yıldır Çantacılar Sokağı’nda esnaf olan Necati Çetin de sokaktaki gözle görülür düşüşten söz ederek, “Toptancıyım, anaokulundan üniversiteye kadar her yaş grubuna uygun çantalarımız var. Toptan satışlarımız 250 liradan başlıyor, 1000 liraya kadar çıkıyor. Ürün çok ama satış yok. Şu an okul mevsimindeyiz çantacı esnafı olarak hasat dönemimizdeyiz. Sabahtan beri üç müşterimiz geldi, siftah yapabildik ancak beklenen yoğunluk, hareketlilik yok, piyasada durgunluk var. Sezondayken bile böyle bir durgunluk var, kışın ne yapacağız bilmiyoruz. Bu zamana kadar böyle sıkıntılı bir dönem görmedim. Zamlar, KDV artışları, sattığımız ürünün yerine koyamamak, insanların alım gücünün azalması bizi bitirdi. Sokağımızda gözle görülür bir düşüş var. Enflasyon durmadığı sürece bu böyle devam edecek. Önümüzü göremiyoruz, esnaf zor durumda, kredi çekemiyor, nakit avans kullanamıyor, önümüzün açılması lazım. Öte yandan zincir marketlerde valiz veya çanta satışının yapılması da bizi çok etkiledi” diye konuştu.
Özsöz, “Satışlar neredeyse yüzde 200 düştü”
35 yıldır çanta, valiz satışı yapan çarşı esnafından Murat Özsöz de geçtiğimiz yıl beş kişinin çalıştığı mağazada bu sene satışların düşmesi nedeniyle iki kişinin çalıştığını belirterek, bu yıl satışların yüzde 200 düştüğünü söyledi. Özsöz, “Orijinal, lisanslı, garantili, kanserojen madde içermeyen malzemelerden üretilen çantalar satıyoruz. Çantalarımız 500-1100 lira arasında değişiyor. İnternette 1400 olan çantayı biz zaten 200-300 lira indirim yaparak kâr marjımızdan düşürerek satıyoruz. Geçen seneye göre satışlar neredeyse yüzde 200 düştü diyebiliriz. Şu an satış sezonumuz ancak gördüğünüz gibi çarşı boş. Geçen sene bu zamanlarda mağazada beş personel çalışıyorken şu an iki kişi çalışıyoruz. Satış olmadığı için bizde küçüldük” sözlerine yer verdi.
Editör: Ahmet Ertüm
