Uzmanlar uyarıyor; Işık çakmaları, kırık veya eğri görme, görüşte perdelenme retina hastalıklarının habercisi olabilir

Bursa'daki hastanede fil hastalığının tedavisi için özellikli yöntemler uygulanıyor

NAZ AKMAN/ANKARA- Göz küresinin arka duvarını bir duvar kâğıdı gibi kaplayan, ışığa duyarlı görme hücrelerinden oluşan ağ tabakası olarak bilinen retina, ışığı görüntü olarak beyne ileten ve görmeyi sağlayan ancak kendini yenilemeyen hücrelerden oluşuyor. Kendi içinde 10 katmandan oluşan retina gözün en karmaşık ve hassas noktalarından biri olarak biliniyor. Dolayısıyla retinada görülen problemler uzmanlar tarafından göz bozukluğu değil göz rahatsızlığı olarak ele alınıyor. Işık çakmaları, kırık-eğri görme, görüşte perdelenme, görüşte karanlık bölgelerin oluşması veya ani-yavaş görme kayıpları retina hastalıkları belirtileri arasında yer alıyor. 
Retina hastalıklarının başında ise retina dekolmanı, sarı nokta hastalığı, diyabetik retinopati, şeker ve hipertansiyon hastalığına bağlı kanamalar, damar tıkanmaları, doğumsal retina hastalıkları, vitreoretinal yüzey bozuklukları ve retina tümörleri geliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre dünyada görme kaybıyla sonuçlanan görme bozuklukları arasında %8,7’lik prevalansla sarı nokta yani yaşa bağlı makula dejenerasyonu geliyor. Dünyada ve ülkemizde ortalama yaşam beklentisinin daha da uzayacağının öngörülmesiyle bu hastalığın giderek daha ciddi bir klinik tablo oluşturacağı tahmin ediliyor. Sık görülen retina hastalıklarından bir diğer ise diyabetik retinopati. Diyabete bağlı uzun süreli kan şekeri yüksekliğine bağlı gelişen bu rahatsızlık kalıcı körlüğe kadar ilerleyebiliyor. Retinanın kılcal damar yapısını bozarak hücre kaybına neden olan şeker hastalığının kontrol altına alınması kalıcı görme kaybının önüne geçilebilir. Retinada oluşan yırtık veya delikler nedeniyle meydana gelen retina dekolmanı da körlüğe neden olabilecek ciddi göz rahatsızlıklarından biri olarak kabul ediliyor. 
Dünya genelinde artan teknoloji kullanımı, beslenme bozuklukları, obezite nedeniyle gerek gözlerde gerekse vücudun farklı yerlerinde rahatsızlıkların görülme sıklığında artışlar olduğunu belirten uzmanlar, şeker hastalığı, hipertansiyon gibi başlıca rahatsızlıkların doğrudan gözleri etkilediğini anımsatarak kontrollerin hayati önem taşıdığını belirtiyor. 
Gözdeki ışık çakmalarına dikkat!
Çeşitli sebeplerle zarar gördüğü takdirde şu an nakil durumu söz konusu olmayan retinanın geri dönüşü olmayan kayıplardan olduğunu vurgulayan uzmanlar, kalıcı görme kayıplarının yaşanmadığı pek çok retina bozukluklarının vitreoretinal cerrahi yöntemleriyle tedavi edilebileceğini de belirtiyor. Gözde ışık çakması ya da sinek uçuşması, ani görme kaybı gibi şikâyetlerin, retina yırtılması olarak bilinen retina dekolmanı hastalığının habercisi olabileceğini ifade eden uzmanlar, retina hastalıklarında erken teşhisin önemine dikkat çekiyor. Retina hastalıkları tedavi edilmediği takdirde ise kalıcı körlükle sonuçlanabiliyor. 
Retina dekolmanlarının yarısının miyoplarda ortaya çıktığını belirten uzmanlar, kalıtımsal bir hastalık olan miyop adelosan çağındaki 12-13 yaşlarındaki çocuklarda gözün ön-arka ekseninin uzamaya başlamasıyla ortaya çıkabileceğini ancak retina kendisini yenileme kabiliyetine sahip olmadığı için uzayamadığını ve buna bağlı yırtılmalar ve yırtılma öncesi bulguların meydana gelebileceğini ifade ediyor.  
Ayrıca hastalığa nadiren de olsa bazı enfeksiyon ve tümörlerin de neden olabileceğini belirten uzmanlar, özellikle hamilelikte ortaya çıkan tansiyonla hastalığın gözde yırtık olmadan da gelişebileceğini belirtiyor. Hastalığın tedavisinde erken teşhis, detaylı muayene, zamanında ve doğru tedavi ile görme kaybına varabilecek sonuçların engellenebileceğine işaret eden uzmanlar bu nedenle retina dekolmanının zaman kaybetmeden retina alanında deneyimli bir hekim tarafından tedavi edilmesi gerektiğini öneriyor.
Cankurtaran, “Beyinle aramızdaki irtibatı sağlayan yapı retinadır”
Sağlıklı retinaya ilişkin tanımlama yapan Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Veysel Cankurtaran, retinanın önemini “Retinayı dönüştürücü olarak kabul edebiliriz. Dışarıdan aldığımız ışık retinayla elektriksel dönüşüm sağlayarak beyne iletiliyor. Sağlıklı retina demek rengiyle, hızıyla bu işlemlerin tam anlamıyla yerine getirebilmesi demektir. Retina bir şekilde beynimizin uzantısı olarak kabul edilebilir. Bir sinir tabakasıdır. Retinada oluşan herhangi bir patoloji ya da bir problem beyinle olan irtibatın kesilmesi demektir. Korneamız gözümüzün saydam tabakası veya lensimiz sağlam olabilir ama retina sağlam olmadığı sürece sağlıklı bir görüş elde etmek mümkün değil. Beyinle aramızdaki irtibatı sağlayan yapı retinadır” sözleriyle anlattı. 
En büyük rahatsızlık diyabetik retinopati 
Retinadaki hastalıklara işaret eden Cankurtaran, “Retina hastalıklarının başında diyabet geliyor. Sonuç olarak diyabet toplumda hızla artıyor, beslenme problemleri, obezite hazır gıdalar, yaşam süresinin uzaması diyabetin artışına neden oluyor. Rafine gıdaların artışıyla birlikte diyabetin kontrolü de güçleşmiş durumda. Diyabetin uzun dönemde en çok zarar verdiği organlardan biri gözlerdir. Gözlerde de en kalıcı sorunlardan biri diyabetik retinopatidir. Bu dönemde 40’lı yaşlardan sonra tip 2 diyabetle birlikte diyabetin retinaya verdiği problemlerden dolayı görme merkezindeki ödemler, kanamalar hatta ameliyatlara giden nedenlerden dolayı ciddi diyabet komplikasyonları görüyoruz. Bu görme azlığıyla sonuçlanıyor” dedi. 
Retina dekolmanı için uygulanan tedavi yöntemlerinden birinin Vikrektomi ameliyatı olduğunu belirten uzmanlar, operasyonu gözün iç kısmındaki saydam jelin çıkarılması ve yerine gaz veya sıvı yerleştirilmesini içeren bir göz ameliyatı olarak tanımlıyor. Söz konusu operasyonun retina dekolmanı, makula deliği veya retinal yırtılma gibi göz hastalıklarının tedavisinde kullanıldığını belirtiyor.
Vitroretinal cerrahi yöntemleri hangi durumlarda uygulanıyor? 
Retina dekolmanı tedavisi için erken teşhis, detaylı muayene, zamanında ve en önemlisi doğru tedavi ile görme kaybına varabilecek sonuçları engellemenin mümkün olduğunu vurgulayan uzmanlar, vitreoretinal cerrahinin uygulanabilmesi için yüksek teknoloji ürünü alet ve ekipmanlara ihtiyaç duyulduğunu ve cerrahinin yapılabilmesi için özel eğitimli ve deneyimli tıbbi personelin gerekliliğini de ekliyor. Şeker hastalığına bağlı körlüğe sebep olan diyabetik retinopatinin ileri safhalarında, retinada oluşan yırtık veya delikler nedeniyle gelişen retina dekolmanında, retina tabakasında ayrıntılı görmeden sorumlu makula (sarı nokta) bölgesinde gelişen patalojilerde (makula deliği, santral mebranlar, traksiyonlar vs..), göz içi kanamalarında, göz içi iltihaplarında, göz travmaları sonucu oluşan patolojilerde vitroretinal cerrahi yöntemleri uygulanıyor.