“Hep birlikte”, “engelsiz” sloganlarıyla bu sene ikincisi 13-19 Mart haftası gerçekleştirilecek olan Uluslararası Hadi Poyrazoğlu Kukla ve Karagöz Festivali kapsamında Kahramanmaraş, Malatya, Gaziantep, Adana ve Osmaniye illerine gidilerek depremzede çocukların yüzleri güldürülecek. Türkiye’de ikinci kez görme ve işitme engelli çocuklar ile diğer çocuklar aynı anda aynı salonda aynı oyunu hep birlikte izleme fırsatı bulacak
NAZ AKMAN/ANKARA- Cumhuriyetin 100. yılında gerçekleşecek olan 2. Uluslararası Hadi Poyrazoğlu Kukla ve Karagöz Festivali 13-19 Mart tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. 21 Mart Dünya Kukla Günü öncesinde düzenlenen festival bu sene tüm Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgedeki çocukların yüzünü güldürebilmek için deprem illerini gezecek. Ayrıca Türkiye’de ikinci kez görme ve işitme engelli çocuklar ile diğer çocuklar aynı anda aynı salonda aynı oyunu hep birlikte izleme fırsatına erişecek.
Sanat dünyası ve ülkemiz açısından son derece önemli olan kültür ve sanata, sanatçılara çok önemli katkılar sağlayacak engelli çocukların sanata erişebilirliği konusunda çok önemli ölçüde farkındalık yaratan proje aynı zamanda bu sene uluslararası arenaya taşınıyor.
[caption id="attachment_266951" align="alignright" width="366"]
Şafak Poyrazoğlu[/caption]
Kültür ve Turizm Bakanlığı katkılarıyla Hadi Poyrazoğlu Geleneksel Türk Tiyatrosunu Yaşatma Derneği ve Ankaralılar ve Ankara’ya Hizmet Edenler Derneği (AHİD) tarafından gerçekleştirilen festivalle UNESCO dünya mirası olarak kabul edilen Türk geleneksel gölge tiyatrosu “Karagöz”, Hâdi Poyrazoğlu Kukla ve Karagöz Festivaliyle yeniden hayat buluyor. Festival Resim Heykel Müzesi Türkocağı Salonu’nda yapılan açılış töreniyle Cengiz Özek’in “Büyülü Ağaç” oyunuyla başladı. Festivalin ikinci gününde aynı salonda “İbişle Sağlıklı Hayat”, “The Magıc Of World of Maroinettes” oyunları ile “Geçmişten Günümüze Kukla ve Karagöz Sergisi” gerçekleştirilecek. “Karagözün Uzay Yolculuğu”, “Hoca Nasrettin”, “Uludağ’ın Altınları” oyunları yanı sıra ayrıca engelsiz oyunlar kapsamında “Tijen Bıyıklı Tembel Ayı” ve “Çöp Tenekesi” de sergilenecek. 7 gün boyunca çok sayıda oyunun sergileneceği etkinlik programında ayrıca Müzeyyen Aslan Karagöz Atölyesi, Halit Eker Karagöz Atölyesi, Bahadır Bıyıklı Kukla Atölyesi de yapılacak. Festival kapsamındaki etkinlikler Resim Heykel Müzesi, Türk Tarih Müzesi, Telif Hakları Genel Müdürlüğü, Gordion AVM ve Engelsiz Aile Yaşam Merkezi’nde yapılacak.
Festival engelli çocukların sanata erişebilmesini hedefliyor
Bu yıl “Hep birlikte”, “Engelsiz” sloganlarıyla yapılan festivalin öncelikli amacı kukla ve Karagöz sanatını tanıtmak, yaşatmak ve gelecek nesillere en doğru şekilde aktarmaya aracılık etmek. Türkiye'nin ve dünyanın dört bir yanından gelen kukla ve gölge oyunu sanatçılarıyla eğlenceli kukla ve gölge oyunları kukla severlerle buluşacak. Görme ve işitme engelli çocuklarla hep birlikte izlenilecek olan festival bu anlamda alanında bir ilk olma özelliği de taşıyor. İşitme engelli çocuklar için sahnede işaret dili tercümesi, görme engelli çocuklar için de betimlenen oyun kulaklık sistemiyle sağlanacak böylelikle engeller ortadan birlikte kaldırılmış olacak. Festivalin bir diğer önemli özelliği ise Ankara’da gerçekleştirilen bölümde tüm Türkiye’yi yasa boğan depremden kurtarılan deprem kahramanı çocuklarla birlikte olmak. Festivalin devamında ayrıca Kahramanmaraş, Malatya, Gaziantep, Adana, Osmaniye illerine gidilerek oradaki deprem kahramanı çocuklarla bir arada olunması hedefleniyor.
[caption id="attachment_266950" align="alignnone" width="700"]
Sanem Arıkan[/caption]
Amaç bütün çocukların bir arada aynı şeyi izlerken gülmesini sağlamak
AHİD Ankaralılar Derneği Genel Başkan Yardımcısı Sanem Arıkan, festivalin engelsiz olmasının önemine işaret ederek, festivalle engelli çocukların sanata erişilebilirliği konusunda önemli ölçüde bir farkındalık yaratılacağını söyledi. Arıkan, “İki gösterimiz engelsiz olacak. Atölye kurup hiç görmeyen çocuklarımızın dokunarak Hacivat ve Karagözle tanışmalarını sağlıyoruz. Gösterimde de kulaklıklarla birlikte oyunu betimleme yoluyla dinleyecekler. İki salonumuzda bu sistem için gerekli alt yapıya sahip. İşitme engelli çocuklarımız için de sahnede işaret dili tercümanımız olacak. Böylece hem görme hem de işitme engelli çocuklar diğer çocuklarla ayrım olmadan aynı anda, aynı salonda, aynı oyunu izleyebilecek. Geçen sene ilkini gerçekleştirdiğimiz festivalimizle ilgili çok güzel geri dönüşler aldık. Bir ebeveynimiz ağlayarak görme engeli çocuğunun arkadaşlarıyla oyun izleme hayalini gerçekleştirdiğimiz için teşekkür etti, amacımız bütün çocukların bir arada aynı şeyi izlerken gülmelerini sağlamak” dedi.
Psiko-sosyal destek merkezlerinde özel gösterimler yapılacak
Arıkan, Türkiye’yi yasa boğan etkisi 10 ilde hissedilen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen çocuklar için de özel bir program hazırlandığını ifade ederek, “Deprem bölgesinden gelen çocuklarımız için festivalden önce gösterimlere zaten başlamıştık. Festivalden sonra 29-30 Mart tarihlerinde Kahramanmaraş’ta çadır kente giderek her gün bir deprem ilimizdeki psiko-sosyal destek merkezlerinde üç gün boyunca çocuklarımıza özel gösteriler yapacağız” diye konuştu.
Festival ekibi tarafından yapılan açıklamada da “Bu yıl projemizi uluslararası arenaya taşımış olmaktan ve hem Türkiye için hem de başkent Ankara için eşi bulunmaz bir görünürlük fırsatı yaratmaktan dolayı kıvanç duyuyoruz. Kalbimizde bütün bu heyecanlarla organize ettiğimiz İkinci Uluslararası Hadi Poyrazoğlu Kukla ve Karagöz Festivali tabii ki yalnız başarılı olamayacak kadar kapsamlı bir etkinlik. Yardımlarını esirgemeyen paydaşlarımıza destek veren büyüklerimize emeği geçen katkısı bulunan sanatçı ve sanatseverlere basın mensuplarına ve katılımı için sizlere kalpten şükranlarımızı sunuyoruz” denildi.
Başkent Ankara’nın ulusal ve uluslararası platformlarda ekonomik tarihi, sosyal, kültürel, sanatsal açıdan hak ettiği yere gelmesine katkı sağlamak amacıyla 1984 tarihinde kurulan AHİD Ankaralılar Derneği, Ankara’nın 25 ilçesinde yaklaşık 110 binden fazla üyeyle Ankara’nın değerlerini korumak ve tanıtmak amacıyla projeler yürütüyor.
2016 tarihinden bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı ile birlikte birçok etkinlikte faaliyet gösteren Hâdi Poyrazoğlu Geleneksel Türk Tiyatrosunu Yaşatma Derneği, Geleneksel Türk Tiyatrosu Hizmet Ödülü (1996) (UNIMA – Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği Türkiye Milli Merkezi) sahibi aynı zamanda Türkiye’nin çeşitli illerinde faaliyet gösteren köklü firması Kukla Kebapların (Hadibey İskender) kurucusu Hâdi Poyrazoğlu’nun anısını ve kukla geleneğini yaşatmak, kukla sanatını gelecek nesillere aktarmak amacıyla yola çıkmış bir sivil toplum kuruluşu.
Hadi Poyrazoğlu Kimdir?
1901 Yılında Midilli Adası’nda doğan Hadi Poyrazoğlu anne ve babasını küçük yaşta kaybedince teyzesi tarafından büyütülüyor. Çocukluğunda Ramazan aylarında Fatih, Karagümrük ve çevresinde oynatılan Kukla ve Hacivat-Karagöz oyunlarına ilgi duyan Poyrazoğlu, Karagözcü Saffet’in yanında Karagöz öğrenmeye başladığında henüz dokuz yaşında. Daha sonra Hayali Küçük Ali’nin yanında Karagöz öğrenmeye devam eden Poyrazoğlu, Karagöz oynamayı ve Hokkabaz Marko’nun yanında Hokkabazlık sanatını öğrenir. Bunların yanı sıra devrin Tuluat topluluklarında oynayan Poyrazoğlu, Şevki bey, Ahmet bey, İsmet Fahri bey, Naşit bey ve İsmail Dümbüllü’nün ekiplerinde çalışır.
Yurt içi turneleri dışında İstanbul, Adana, Antalya ve Ankara’da yerleşik olarak sanatını sürdüren Poyrazoğlu, Atatürk, İsmet İnönü, Celâl Bayar ve Cemal Gürsel’in huzurunda Karagöz ve Kukla oynatır. Halkevlerinin kapatılması sonucu turneleri bırakarak 1951 yılında Ankara’ya yerleşir ve Dörtyol Aile Bahçesi’nde kukla oynamaya başlar. Aynı zamanda bahçenin idareciliğini ve sunuculuğunu da yapar, bu bahçede 15 yıl çalışır. Yardımcıları Kemal Şakrak ve Kemal Derebeyoğlu’nun ölümünden sonra mesleğini bırakarak lokantacılığa başlar. Karagöz, Kukla, Hokkabazlık, İp cambazlığı ile uğraşan ve Tuluat topluluklarında oyunculuk yaparak sanat yaşamını tamamlayan Poyrazoğlu, bu sanatlardaki üstün yeteneği, bilgisi, yardımseverliği ve efendiliği ile diğer sanatçılara da örnek olur. 1996 yılında sanata yaptığı katkıları nedeniyle UNIMA Geleneksel Türk Tiyatrosu Hizmet Ödülü’nü almaya hak kazanan Poyrazoğlu 17 Ocak 2000’de Ankara’da vefat eder.
Editör: Ahmet Ertüm
