Şükrü Karaman
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) yurtları ile kamunun diğer sosyal tesislerinin yazın emekliye açılacağını ve yüzde 15 indirimli fiyatla buralarda tatil yapabileceklerini açıklamıştı.
Çarşı pazara gidemez hale gelen emekli bakanın duyurusu karşısında şoke oldu. Eline geçen 10 bin TL ile ölmemeye çalışan emekli, tatil değil öncelikle aylıkların asgari ücrete eşitlenmesini istiyor. Her yeri yakan fahiş fiyatlarla baş etmeye çalışan, derin ekonomik sorunlar yaşayan milyonlarca dar ve sabit gelirli yoksunluktan tatili çoktan unuttu. Onlar tatilden önce aylık ve bayram ikramiyelerine soluklanmalarını sağlayacak zam bekliyor.
16 milyon 154 bin 322 emekli, dul ve yetimden kaçı buralarda indirimli olsa bile tatil yapabilir, maddi gücü elverir. Aldığı gülünç para temel gereksinimlerini bile karşılayamazken onlara “tatil müjdesi” vermek gerçekten incitici.
Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerindeki 7 ilde toplam 198 yurt bulunuyor. Kıyı illerinde 47 yurt var. Tatile uygun olmayanlar çıkarıldığında yurt sayısı 40’a iniyor. 16 milyonu aşkın emekli, dul ve yetim bulunduğu dikkate alınırsa buralarda ancak şanslı, daha doğrusu torpili olan emekli tatil yapabilecek. 100 emekliden sadece 1’i bile KYK yurtlarına gitmek istese en az 160 bin yatağa gereksinim var. 40 yurttaki toplam yatak sayısı bunu karşılamıyor. Yani tüm emeklinin yaz boyunca kıyı illerindeki yurtlarda tatil yapması olanaksız.
Şanslı veya torpilini buldu diyelim. Uçağı bırakın otobüs fiyatları el yakıyor. Eşi ile gidecek emeklinin ödeyeceği bilet fiyatı uzak illere göre değişkenlik gösteriyor. Ankara ve İstanbul’dan yurtların bulunduğu Ege ve Akdeniz’deki kıyı illerine ulaşabilmek için emekli çiftin ödeyeceği bilet tutarı en az 3 bin TL ile 4.500 TL arasında. Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan gidecekler için bilet fiyatları katlanacak.
Durum böyle iken yaşamaya çalışan garibana zam değil, alay edercesine tatil müjdesi ver. Önce satın alma güçleri ile yaşam standartları yükseltilmeli ki tatili düşünebilsinler, gönüllerince dinlence yapabilsinler. 10 bin TL aylığa mahkum edilen emekli güç koşullarda nasıl tatil yapabilsin? Sorgulayan yok.
Kök aylığı 10 bin TL’nin altında olan 4 milyon emekli var. Hazine desteği ile aylıkları 10 bin TL’ye tamamlanıyor. Eğer 5,6,7, 8 bin TL gibi kök aylıklar 10 bin TL’ye yükseltilmezse temmuzda yüzde 25 oranındaki olası TÜFE zammına rağmen 10 bin TL almaya devam edecek 4 milyon emekli.
İşte bundan ötürü gariban kitle temmuz zammından önce en düşük aylığın artırılmasını ısrarla talep ediyor. Hele bir soluklansınlar, ellerine geçen para zamlansın, ondan sonra tatili yapmayı, kurban kesmeyi düşünebilirler. Ama hükümetin bu konuda olumlu adım atmaya niyetinin olmadığı ortada.
Bazı televizyon ve gazetelerde “müjde emekli aylıkları ve ikramiyeler bayram öncesi ödenecek” diye haberler yayınlanıyor. Sanki çok paraymış gibi. Zaten hak edişleri. Asıl müjde aylık ve ikramiyelere yüksek oranlı zam yapmak. O da olmadığına göre neyin müjdesi.