Tarihi eserler gün yüzüne çıkarılıyor

Orhan GÜRDİL Anadolu yüz yıllar boyu sayısız kavimlere, beyliklere, krallıklara, aşiretlere, devletlere, imparatorluklara mesken olmuş tarih kokan bir yurttur. Nereye kazma vursanız oradan muhakkak paha biçilmez bir tarihi yapıt çıkmaktadır. Çok gerilerde bıraktığımız yıllar içinde açgözlü batılılar ellerine geçirdikleri tarihi değerlerimizi yurtlarına taşımaktan geri kalmamışlardır. Bugün peyderpey bazı tarihi değerlerimiz yurdumuza yani anavatanlarına getirilirken yine dünya müzelerinde ülkemizden kaçırılan, çalınan yüzlerce paha biçilmez tarihi parçalarımız bulunmaktadır. Son yıllarda Türk arkeologların başarılı çalışmaları pek çok tarihi yapı da restorasyona tabi tutulmakta ve meydana çıkarılmaktadır. • SÜMELA MANASTIRI TURİST AKININA UĞRUYOR Trabzon’un Maçka ilçesinde bulunan dünyaca ünlü Sümela Manastırı beş yıl süren hummalı bir çalışma sonunda kapılarını yerli ve yabancı ziyaretçilere açılmıştır. 14 restoratör ve kimyagerden oluşan ekibin geceli gündüzlü çalışması sonucu, yüzyılların tahribatını taşıyan tarihi yapı bugün yani yüzü ile ihtişamlı görünüşü kavuşmuştur. Yerli ziyaretçilerin yanı sıra yabancı turistlerinde akınına uğrayan kilisenin yaz kış açık kalacağı belirtilmiştir. • ANTALYA’DA YENİ MOZAİKLER BULUNDU Antalya’nın turistik bölgesi olan Kaleiçi semtinde Tekeli Mehmet Paşa Cami’sinde restorasyon çalışmaları yapılırken, cami avlusunda Roma dönemine ait olduğu geometrik motiflerden oluşan mozaik ortaya çıkmıştır. Ayrıca aynı alanda üçte mezara rastlanmıştır. Mezarların kime ait olduğu bilinmemekle birlikte mozaikler koruma altına alınmıştır. Tekeli Mehmet Paşa Cami ’si 1600 yılında yapılmış olması mozaiklerin çok daha öncelerine dayalı tarihi bir geçmişe sahip olduğu belirtilmiştir. • BAŞI VE BACAKLARI OLMAYAN BİR HEYKEL BULUNDU Afyonkarahisar’daki Sinanpaşa Höyüğünün güneybatısında bulunan Sinanpaşa Belediyesi’nin kanalizasyon çalışmaları sırasında kepçeye takılan bir parçanın Apollon heykeli olduğu görülmüştür. Başı ve ayakları olmayan heykel ve bazı tarihi parçalar yetkililer tarafından Afyonkarahisar Müze Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Kültür ve Turizm Müdürü Müze Müdür Mehmet Tanır, bulunan heykelle ilgili şu bilgileri vermiştir: “Heykel yaklaşık 1 metre uzunluğunda olup baş ve diz altında eksik olduğu görülmüştür. Bu verilere göre Roma dönemine ait olduğu tahmin edilmektedir. Biz heykeli Apollon’a ait olduğunu düşünüyoruz.” • TARİHİ AGORA’NIN KAPISI BULUNDU Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde “Aizanoi” antik kentinde süren çalışmalar sırasında Zeus Tapınağı çevresindeki Agora’nın kapısı bulundu. UNESCO Dünya Mirası Geçici listesinde yer alan Aizanoi Antik kent kazı çalışmaları sırasında bulunan kapı tapınağa 100 metre mesafede mermerden oluşmaktadır. Milattan önce 3.000’li yıllara dayanan Aizanoi, antik Frioya’ya bağlı Aizanitislerin ana yerleşim yeriydi. Zeus Tapınağı 15 bin kişi kapasiteli tiyatro, 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk ticaret borsası binası, sütunlu cadde ve kocaçay üzerinde iki ayakta kalmış beş köprü bulunmaktadır. • MALTAŞ ANIT ABİDESİ KAZILARI BAŞLIYOR 7. yüzyılda yapıldığı belirlenin Maltaş Anıt Abidesi, Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesine bağlı Kayıhan beldesinde bulunmaktadır. Toprak üzerinde 3 metrelik kısmının yanı sıra 12-13 metrelik bir bölümü de yer altında olduğu tahmin edilen tarihi yapıtın Friglerin bir eseri olduğu tahmin edilmektedir. • SARAY-I CEDİDE-İ AMİRE KAZILARI SÜRÜYOR Fatih Sultan Mehmet ve Kanuni Sultan Süleyman gibi padişahlara ev sahipliği yapan Edirne Sarayı olarak da bilinen Edirne Yeni Sarayı ( Saray-ı Cedide-i Amire) de bu yıl başlayan kazılar devam ediyor. Temeli 1450’de atılan saray zamana ve Osmanlı- Rus Savaş’ında önemli derece de tahrip olmuştu. Sarayın Rusların eline geçmemesi içinse Edirne Valisi sarayı bombalarla imha etmişti.