Şükrü Karaman
En son 2012 yılında kutlamalara izin verilen Taksim Meydanı, 12 yıldan bu yana emekçiye kapalı. Emeği ile üretenler 12 yılın özlemini gidermek için yetkililerin izin vermesini bekliyor.
Anayasa Mahkemesi (AYM) Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve diğer sendikaların başvurusu üzerine, 12 Aralık 2023’te aldığı kararda Taksim Meydanı’nda “1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü”nde kutlamaların engellenmesini “hak ihlali” olarak değerlendirdi.
AYM, İstanbul Valiliği’nin 2014 ve 2015 yılında Taksim’de kutlamaları yasaklayan kararı ile “Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine” hükmetti. Yüksek Mahkeme, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, eski DİSK Genel Başkanı Kani Beko ve dönemin KESK Genel Başkanı Lami Özgen’in de aralarında bulunduğu başvuruculara 18’er bin TL manevi tazminat ödenmesini de kararlaştırmıştı.
DİSK, AYM’nin “hak ihlali” kararı gerekçesiyle bu yıl 1 Mayıs’ı Taksim Meydanı’nda kutlayacağını açıkladı. Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu, AYM kararı uyarınca 1 Mayıs’ı Taksim’de kutlamanın emekçinin yasal hakkı olduğunu bildirdi.
1 Mayıs 1977’deki kutlamalarda hala net olarak aydınlatılamayan silahlı saldırı sonucu 34 emekçi yaşamını yitirmişti. Emekçinin yüreğindeki yara olan kanlı saldırıdan ötürü Taksim Meydanı emekçi için simgesel anlam taşıyor.
"Taksim sembolik değer"
AYM kararının gerekçesinde de “Taksim Meydanı’nın 1977 yılında yaşanan ve 34 işçinin ölümüyle sonuçlanan olaylar nedeniyle başta sendikalar ve işçiler olmak üzere toplumun belli kesimleri için sembolik bir değer” olduğu vurgulandı. İşçi ve sendika kültürünün yapı taşlarından biri olan Taksim Meydanı’nın emekçilerin ortak hafızasının varlığını gösterdiği kaydedildi. Gerekçede, “Bu durumda kendisini o kültürün bir parçası olarak gören her kişinin 1 Mayıs günlerinde Taksim Meydanı’nda bulunma hakkı vardır” denildi.
“1 Mayıs’ın Taksim Meydanı ile özdeşleşmesi nedeniyle anılan mekanın sınırlanması aktarılmak istenen düşüncenin de sınırlanmasına neden olmaktadır” görüşüne yer verilen AYM kararında Taksim’deki kalabalığın zor kullanılarak dağıtılmasına ilişkin yeterli gerekçenin ortaya konulamadığı ifade edildi.
DİSK, bu yıl 1 Mayıs’ı Taksim’de kutlamaya kararlı. Ya en büyük işçi sendikaları konfederasyonu Türk-İş ile Hak-İş ne yapacak? Eğer izin verilir, diğer işçi ve memur konfederasyonları da katılırsa emekçiler büyük coşku ile yılların ardından Taksim ile buluşacak. Gözler iki konfederasyonun saptayacağı tutumda.
Hükümetin alacağı karar ne yönde olacak bakalım? Emekçilerin Taksim talebine kayıtsız kalmaz sanırım. Yerel seçimlerin ardından özgürlük ortamının genişlemesi ve yasal hakların sınırsızca kullanmanın sağlanması adına önemli Taksim’de kutlamalara izin vermek.