Heyecan Nazlı VEZİROĞLU
Yaşam hakkı olan bütün varlıkların adalete ihtiyacı vardır. Adalet, su ve gıda gibi, çok önemli bir ihtiyaç...Bizler, hukuk nosyonu ile büyüdük. Hukuk ilke ve esaslarının önem ve işlevlerini anlayıp, gözettik. Türkiye'nin ilk Ağır Ceza Hakimi Lütfü dedenin torunlarındanım. Son Osmanlı, ilk Cumhuriyet Ağır Ceza Reisi...Babaannemden de çok çeşitli konularda hukukla ilgili hikayeler dinlemiştim. Hukuk ve adalet konularına olan ilgim, gün geçtikçe artıyor. Fakültede, değerli Hocalarımın, Anayasa Hukuku ve İdare Hukuku derslerinde, hep aklımda kalan , ‘idarenin her türlü eylem ve işlemlerine yargı yolu açıktır’,ifadesi idi.
Yakın geçmişte, Adliye'de, yaralı, acılı ve masum yüzlerin ifadelerini izlemiştim. Adliyelerde, acılı, hayata küsmüş, fiili ve psikolojik şiddet görmüş yüzlerce insan profili arasında, adalet ararsınız. Adalet, insan haklarını gözetmek, doğruluk ve hukuka uygunluktur. Çırpınırsınız, mücadele edersiniz derdinizi anlatmaya, savunulmak istersiniz; haklısınızdır; lakin, doğru savunmayı, hukuk çerçevesinde, nasıl yaparsınız? Aciliyet gerektiren, insan sağlığı ile ilgili bir konuda, hukuki süreçleri nasıl değerlendirirsiniz? Yaşlısı, yaralısı berelisi, çocuğu, yaslısı ve savunmasız masum kadınlarıyla, adliyede zamana karşı yarışırsınız Şahsınızın şöhretini, durumunu kişiliğini aşağılayacak ağırlıktaki davranışlar tespit ettiyseniz, kişi güvenliğiniz tehdit altında ise, onurunuza ciddi şekilde müdahale ediliyorsa, bu sizde kaygı ve huzursuzluk yaratabilir. Bir kişinin itibarını zedelemeye yönelik her türlü mesnetsiz iddiayı ortaya koyan kişi ve unsurlara karşı, yasal yollara başvurulabilir. Aynı zamanda, kamu hizmeti sunan Avukatların, savunmanın bağımsız temsilcileri olarak, görevlerini en iyi şekilde, titizlikle yapmaları gerekmektedir.
Hukukun farklı alanlarında hakiki manada uzmanlık gerektiren meseleler vardır. Hukuk fakültelerindeki eğitimden sonra, avukatların, ceza hukuku, medeni hukuk, aile hukuku, ticaret hukuku, gibi alanlarda ihtisaslaşması, mesleklerinde pratik uygulamalar için büyük ihtiyaçtır. Adalet eğitimi, çocuklarımıza küçük yaşlarda verilmeli. Yetişkin hale geldiklerinde, hak aramayı ve haklarını savunma yollarını öğrenmiş olmalılar. Avukatlar, savunma ve iddianın hukuki yönü ile ilgilidir. Avukat, mesleğin itibarını zedeleyecek her türlü tutum ve davranıştan kaçınmak zorundadır. Avukatlık onuru ve meslek düzeninin korunmasında, baro organlarının daha aktif hale getirilmesi önem kazanmaktadır. Hepimizin bildiği gibi, Avukatlık Kanunu’nda, Madde 34'de, açıkça Avukatların görevlerini, mesleklerine yakışır şekilde, özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmeleri gerektiği belirtilmiştir. Vekilin, vekalet verenin iradesine uygun olarak, hareket etmesi gereklidir. Vekil olan Avukat, vekalet verenin açık talimatına uymakla yükümlüdür. Müvekkilin talebinin aksini dile getirir ve yazılı olarak bunu dosyaya sunarsa, bu durumu, ivedilikle düzeltmesi gerekir.
Şiddet kapsamında, Ailenin korunması ve Kadına karşı Şiddetin Önlenmesine Dair 6284 sayılı kanunda belirtilen tedbirlere ilişkin, usul ve esaslar, kanunla belirlenmiştir. Bu kanun, T.B.M.M. tarafından, 8 Mart 2012'de kabul edilen ve 20 Mart 2012'de T.C. Resmî Gazete ‘de yayımlanan yasadır. Önleyici tedbir kararıdır. Bu kanun, 1998’de çıkan 4320 sayılı “Ailenin Korunmasına Dair Kanun'un” genişletilmiş halidir. Ancak, uygulamada ortaya çıkan, bazı aksaklıklar, mağduriyetlere yol açabilmektedir. Uzaklaştırma kararını fes etme talepleri ile karşılaşılmaktadır. 6284 sayılı kanunun uygulama alanı, kötü niyetli olarak, çok genişletilmemelidir. Kanunda tanınmış hakkın kötüye kullanılması neticesinde neler yapılmaktadır? Kanunun 8.maddesinde,’koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil ve belge aranmaz...’diye ifade yer almaktadır. Karar, delilsiz verilebilmektedir; oysa, kötü niyetli taraflar delil üretebilmektedir.
Değerlendirme raporları, yeterli derecede dikkate alınmakta mıdır? Kararların ölçüsü neye göre değerlendirilmektedir? Kanun suiistimal edilmemelidir; itiraz halinde duruşma açılmalıdır. Yanılgılı değerlendirme ile, yazılı şekilde karar verilmemelidir. Birinin hakkınızda şikayette bulunması, sizi sadece şüpheli durumuna getirir. Ceza hukukunda, masumiyet ilkesi, karine oluşturur. Tedbir kararlarına itirazlar, objektif bir biçimde incelenmelidir. Aleyhine tedbir kararı, verilen kişinin hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması nasıl bir netice yaratacaktır? Şayet kişi masum ise, itiraz ettiği halde önleyici tedbir kararı devam ediyorsa, kişide bu durumun yarattığı endişe ve haksızlık nasıl telafi edilecektir? Kadınların, kendilerini emniyetli ve güvende hissedeceği, kamusal bir mekanizmanın talep edilmesi çok önemli, ama maksatlı ve gerçek dışı olan tedbir kararları insan haklarına aykırı olabilir.
Zaten, samimiyet, sevgi, merhamet ve vicdanın olduğu yerde şiddet barınamaz. Avukatlar, sadece yargı önünde tüzel ve gerçek kişilerin haklarını savunmakla kalmaz, aynı zamanda yol göstericidir ve yasal klavuzdur. İlgili konularda hukuki görüş beyan eder, davaları takip eder, sonuçlandırır. Avukatlar yasalara uygun bir şekilde anlaşmazlıkları ve davaları çözümlendirir.Yeni yetişen hukuk öğrencilerinin münazara ekipleri oluşturarak etkili konuşma hitabet ve bilhassa etik ve Avukatlık Etiği konularında yoğun ders almaları gerekmektedir.