Esin Özdemir
Şanlıurfa’da hayvancılık sektörü, son dönemde artış gösteren şap hastalığı vakaları nedeniyle zor günlerden geçiyor. Hastalığın hızlı yayılımı, hem ekonomik kayıplara hem de hayvan sağlığı üzerinde ciddi etkilere yol açarken, veteriner hekimler alınması gereken önlemler konusunda üreticilere aşılamadan hijyene kadar birçok uyarıda bulunuyor.
Siverek Belediyesi’nin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, hayvan pazarının bugün açılmasının planlandığı bildirildi. Açıklamada, “Temizlik İşleri ile İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğümüz, bir süre önce hastalık şüphesi nedeniyle kapatılan canlı hayvan pazarında kapsamlı temizlik ve dezenfekte çalışması yaptı. Pazartesi günü açılması planlanan hayvan pazarını dezenfekte eden ekiplerimiz, esnafın yoğun kullandığı bölgelerde ilaçlama yaptı. Çevresinde iş makineleri yardımıyla temizlik yapılan hayvan pazarı, alışverişe hazır hale getirildi. Yeni haftada tüm esnaflarımıza sağlıklı, hayırlı ve bol kazançlar dileriz” ifadeleri yer aldı.
Şanlıurfa Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Abdullah Açıkgöz ise şap hastalığına karşı bölgede alınan tedbirleri, hayvancılık sektörünün karşı karşıya kaldığı zorlukları, karantina sürecini ve üreticilere sağlanan destekleri 24 Saat’e anlattı.
Hastalığın bölgedeki hayvancılık sektörü üzerinde büyük bir tehdit oluşturduğunu belirten Açıkgöz, "Bu durum, ciddi ekonomik, sosyal ve sağlık sorunlarına yol açıyor. Sorunların çözülmesi için daha etkili hayvan sağlığı izleme ve müdahale sistemleri geliştirilmeli, çiftçilerin eğitimine daha fazla önem verilmeli, hastalık kontrolü için kapsamlı önlemler alınmalı ve yerel yönetimler çiftçilere maddi ve teknik destek sağlamalı" dedi.
Erken teşhis kritik öneme sahip
Şap hastalığının sığır, koyun, keçi ve diğer çiftlik hayvanlarında görülen ve ciddi ekonomik kayıplara yol açan virüs kaynaklı bir hastalık olduğu bilgisini veren Açıkgöz, belirtilerin genellikle enfekte hayvanda oldukça belirgin bir şekilde ortaya çıktığını ekledi. Erken teşhisin önemine dikkat çeken Açıkgöz, şunları kaydetti:
"Şap hastalığının ilk belirtisi genellikle yüksek ateştir ve bu durum hayvanların genel sağlık durumunu olumsuz etkiler. Ağız içinde, dilde, diş etlerinde, dudaklarda ve bazen burunda oluşan kabarcıklar ve yaralar hayvanların beslenmesini zorlaştırır. Ayrıca, ayaklarda ve tırnak çevresinde meydana gelen yaralar hayvanların hareket etmesini zorlaştırır. Ağızdan aşırı salya akışı, mide-bağırsak sisteminde etkiler oluşturarak kusma ve ishale neden olabilir. Bunun yanında, vücutta kabarcıklar ve deri lezyonları, iştahsızlık, halsizlik, depresyon ve ayak ile bacaklarda şişlik gibi belirtiler de görülebilir. Üreticiler, düzenli sağlık kontrolleri yaparak hayvanların yüksek ateş, davranış değişiklikleri, ağız ve ayak yaraları, iştahsızlık, depresyon gibi belirtilerini takip etmeli ve herhangi bir anormallik fark ettiklerinde veteriner desteği almalıdır. Hayvan hareketliliğini kontrol etmek, yeni hayvanları işletmeye alırken karantina uygulamak ve çiftlik hijyenine dikkat etmek, hastalığın yayılmasını önlemede kritik bir rol oynar."
Şanlıurfa Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Abdullah Açıkgöz
"Hastalığın tespit edildiği bölgelerde hayvan giriş-çıkışları yasaklandı"
Siverek'te şap hastalığı tehlikesine karşı çeşitli önlemler alındığını dile getiren Açıkgöz, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile özel veteriner hekimler tarafından 2024 yılında tüm küçükbaş ve büyükbaş hayvanlara şap aşısı yapıldığını aktardı. "Hastalığın tespit edildiği bölgeler karantinaya alındı" diyen Açıkgöz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu bölgelerde hayvan giriş-çıkışları yasaklandı ve 10 kilometre çapındaki tüm köylerde aşı uygulaması yapıldı. Enfekte hayvanlar derhal izole edildi, çiftlik hijyeni sağlanarak taşıma araçları ve ekipmanlar düzenli olarak dezenfekte edildi. Veteriner hekimler, hayvanlarda herhangi bir hastalık belirtisi görülmesi durumunda hızlı bir şekilde müdahale etti ve şap hastalığı riski taşıyan bölgelerde hayvan sağlığı izleme programları uygulanarak hastalığın yayılmasının önlenmesi sağlandı. Üreticilere yönelik eğitimler düzenlenerek hastalığın belirtileri, korunma yolları ve erken teşhis yöntemleri hakkında bilgilendirmeler yapıldı ve kamuoyunda farkındalık yaratmak amacıyla kampanyalar gerçekleştirildi."
"Kısıtlamalar, pazarlama ve ihracat sorunlarına yol açıyor"
Şap hastalığının tespit edilen hayvanlar için uygulanan prosedürlerle titizlikle yönetildiğinin altını çizen Açıkgöz, şap belirtileri görülen hayvanların hızla veteriner hekimlere bildirilmesi ve laboratuvar testleriyle teşhis konulmasının önemine dikkat çekti.
Enfekte hayvanların derhal sağlıklı hayvanlardan ayrılarak izole edilmesi gerektiğini söyleyen Açıkgöz, şu ifadeleri kullandı:
"Bu süreçte karantina altındaki bölgelere hayvan giriş-çıkışları tamamen yasaklanır ve karantina süresi genellikle en az 21 gün sürer. Veteriner hekimler düzenli olarak kontroller yapar, ancak şap hastalığının spesifik bir tedavisi bulunmadığından hayvanlara destekleyici tedavi uygulanır. Çiftliklerdeki tüm alanlar ve ekipmanlar düzenli olarak dezenfekte edilerek biyogüvenlik önlemleri artırılır. Şap hastalığı nedeniyle ölen hayvanlar, veteriner kontrolünde imha edilerek çevreye virüs yayılmasının önüne geçilir.
Şanlıurfa’daki hayvancılık sektörü, şap hastalığının yayılması nedeniyle ciddi zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Bu hastalık, hayvan ölümleri, zorunlu kesimler ve üretim kaybı gibi ekonomik zararlar yaratır. Hastalığın etkisiyle et ve süt üretiminde düşüş yaşanırken, hayvan hareketliliği ve ticaretine getirilen kısıtlamalar pazarlama ve ihracat sorunlarına yol açar. Ayrıca, karantina uygulamaları, dezenfeksiyon çalışmaları ve veteriner kontrolleri gibi önlemler nedeniyle üreticiler ek maliyetlere katlanmak zorunda kalıyor. Hastalık, hayvanların sağlık durumunu olumsuz etkileyerek stres ve acıya neden olurken hayvan refahını da tehdit ediyor."
Bölgedeki üreticilere sağlanan destekler
Şanlıurfa Veteriner Hekimleri Odası'nın bölgedeki üreticilere çeşitli bilgilendirme ve destek hizmetleri sunduğunu aktaran Açıkgöz, şap hastalığı ve diğer bulaşıcı hastalıklara ilişkin eğitimler düzenlenerek hastalık belirtileri, korunma yöntemleri ve mücadele stratejileri hakkında üreticilere bilgi verildiğini belirtti.
Öte yandan, hayvan sağlığı ve hijyen konularında seminerler düzenlendiğini bilgisini de paylaşan Açıkgöz, sözlerine şöyle son verdi:
"Şanlıurfa Veteriner Hekimleri Odası, çiftliklerde hijyen koşullarının iyileştirilmesini teşvik ediyor. Veteriner hekimler aracılığıyla teknik destek sağlayarak sahada karşılaşılan sorunlara hızlı çözümler sunuyor ve kriz durumlarında acil müdahale hizmetleri veriyor. Bununla birlikte, üreticilere aşı ve ilaç temini konusunda rehberlik ederek hayvanların düzenli olarak aşılanmasını sağlıyor ve biyogüvenlik önlemleri konusunda eğitimler düzenliyor. Hastalıkların erken tespiti ve müdahalesi için farkındalık kampanyaları düzenleyen odamız, hem üreticileri hem de kamuoyunu bilinçlendirmeyi hedefliyor. Veteriner Hekimleri Odası’nın bu çalışmaları, hayvancılık sektörünün sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgedeki hayvan sağlığını korumak açısından büyük önem taşıyor."
