ANKARA (AA) - ŞADUMAN TÜRKAY - Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska, nesli tehlike altındaki caretta carettaların önümüzdeki ay yumurta bırakma dönemlerinin başlayacağını belirterek, "İşletmeler nisan sonuna kadar kumsallarında düzeltme, temizlik, şemsiye ve şezlonglarının sabitlemesini lütfen yapsınlar, mayıs içerisinde yaptıklarında yuvaya zarar verebilirler." dedi.
Kaska, AA muhabirine, sahilleri kullanan işletmeler ve turistler ile balıkçıların dikkat etmesi gereken noktalara ilişkin açıklama yaptı.
Nisan ayından sonra kaplumbağaların yumurta bırakmaya başladığını hatırlatan Kaska, "Traktör gibi ya da herhangi bir aletle düzleme yapmak için kumsala girildiği zaman kaplumbağaların yumurtaları parçalanabiliyor. Caretta carettaların önümüzdeki ay yumurta bırakma dönemi başlayacak. İşletmelere uyarımız nisan sonuna kadar kumsallarında düzeltme, temizlik yapacaklarsa, şemsiye ve şezlonglarını sabitleyeceklerse bunları lütfen yapsınlar. Çünkü mayıs içerisinde yaptıkları zaman tesadüfen de olsa bir yuvayı da zarar verebilirler." değerlendirmesinde bulundu.
İşletmelerin kabin veya benzerleri şeyleri de sabitlemeleri gerektiğinin altını çizen Kaska, bu tür malzemelerin yerlerinin değiştirildiği zaman yuvanın üstüne gelebildiğini, bunun da bütün yavruların ölmelerine yol açabildiğini söyledi.
- "İşletmelere her tür desteği veriyoruz"
İşletmelere dikkat etmeleri gereken noktalarda talepleri doğrultusunda destek verdiklerini ifade eden Kaska, otellerin sınırlarında yuva olması durumda, bilgi verildiği takdirde yuvayı kafesleyerek yumurtaların güvenliğini sağladıklarını anlattı.
Kaska, şunları kaydetti:
"Yuvanın kafeslenmesi hatta oradan çıkan yavruların da hep beraber denize gönderilmesi gibi işletme müşterileriyle birlikte yaptığımız katılımcı faaliyetler oluyor. Biz hiçbir zaman 'buralarda turizm yapılamaz' gibi bir yaklaşım içerisinde değiliz. Hem turizm hem de kaplumbağalar birlikte yaşayabilir ama bunun saygı gösterilerek yapılması lazım. Biz gerek kafes koyma gerekse yuvanın yeri uygun değilse yerinin değiştirilmesi bakımından işletmelere her tür desteği veriyoruz."
Deniz kaplumbağalarının yumurtlama döneminin mayısta başlayacağını anımsatan Kaska, yumurtaların yaklaşık 2 ay kum altında kalacağını bildirdi.
- "Balıkçılar ağlarına yeşil ışık takmalı"
Balıkçılara da uyarıda bulunan Kaska, deniz kaplumbağalarının trol ağlara takılmaları sonucu ölebildiklerine de dikkati çekerek, ağlara takılacak yeşil ışıkların kaplumbağaları kaçırması sonucu ölümlerin önüne geçileceğini bildirdi.
Kaska, şöyle konuştu:
"İsteyen balıkçılara da bu ışıklardan vererek, ağlarına taktıkları zaman kaplumbağa ölümlerinin önüne geçiyoruz. Balıkçılık faaliyeti yapan kişiler, ağlarına takılan kaplumbağayı 'boğuldu, öldü' diyerek hemen suya atmasınlar. Kafaları aşağıda, kuyruk tarafları yukarıda kalacak şekilde iki üç saat beklettiklerinde kaplumbağaların yüzde 78'i ayılıyor ve tekrar yaşama tutunuyor. Bu konuda da bize ulaşmaları durumunda bu kaplumbağaların tedavilerini yapıp, doğal ortamına gönderilmesini sağlayabiliyoruz."
Prof. Dr. Yakup Kaska, 2008'den bu yana yaklaşık 500 kaplumbağanın DEKAMER'de tedavi edildiğini, bunların 333'ünün doğal ortamına bırakıldığını bildirdi.
- "Denize atılan bir poşet, kaplumbağaya kurşun atmakla eş değer"
Turizmciler, balıkçılar ve sahili kullanan turistlerin işbirliği içerisinde hareket ederek deniz kaplumbağalarını koruyabileceklerini aktaran Kaska, denize atılan bir poşetin, bazen kaplumbağaya kurşun atmakla eş değer olabildiğine değindi.
Kaska, "Çünkü bunlar denize atılan bir poşeti denizanası zannedip yiyebiliyor ve poşet boğulmalarına veya bağırsaklarının tıkanmasına ve dolayısıyla gaz birikmesinden dolayı dalamamasına, suyun yüzeyinde şamandıra gibi durmasına yol açabiliyor." diye konuştu.
