CEMRE POLAT/ANKARA- 3 Temmuz Dünya Plastik Poşet Kullanmama Günü, insanlara plastik poşet kullanımının çevreye olan etkilerini anlamalarını sağlamak için bir fırsat sunuyor. Plastik poşetlerin üretimi ve kullanımı, doğal kaynakların tükenmesine, enerji israfına ve sera gazı emisyonlarının artmasına neden oluyor. Ayrıca, deniz ve kara ekosistemlerinde büyük ölçüde kirliliğe yol açarak canlı yaşamını tehdit ediyor.
Dünyanın birçok yerinde bugüne dikkat çekmek için çeşitli etkinlikler yapılıyor. 20 yıldır geri dönüşümle ilgili çalışmalar yürüten Çiğdem Eğitim, Çevre ve Dayanışma Derneği (Çiğdemim) 3 Temmuz Dünya Plastik Poşet Kullanmama Günü’nde mahalle sakinlerine bez çanta dağıtarak Başkentlilerin takdirini topladı.
Çiğdemim Derneği Plastik Poşet Kullanmama Günü’nde bez çanta dağıttı
Dünya Plastik Poşet Kullanmama Günü’ne dikkat çekmek amacıyla Çankaya ilçesine bağlı Çiğdem Mahallesi’nde bulunan Çiğdemim derneğine gelen mahalle sakinlerine dernek yöneticileri tarafından bez alışveriş çantaları dağıtıldı. Geçtiğimiz sene atık azaltma haftasında da etkinlikler yapan dernek, kurulduğu günden bu yana geri dönüşüm faaliyetlerinde aktif rol alıyor ve mahalleli başta olmak üzere tüm Başkente örnek oluyor.
Etkinlik vesilesiyle konuşan Çiğdemim Derneği Başkanı Fatih Fethi Aksoy, Çiğdem Mahallesi sakinlerinin geri dönüşüme katkı sunmak için çöpleri ayrıştırdıklarını ve evde biriktirdiği plastik malzemeleri toplayarak, geri dönüşüme kazandırdıklarını aktardı. Aksoy, "Dernek olarak mahallede özel günlere yönelik kampanyalar yapıyoruz. '3 Temmuz Plastik Poşet Kullanmama Günü' kapsamında farkındalığı artırmak için atıklarını getiren komşularımıza hazırladığımız bez çantaları ücretsiz veriyoruz. Günün anlamını kendilerine anlatarak plastik poşet kullanmamalarını sağlıyoruz" dedi.
Plastik poşetlerin zararlarına dikkat çeken küresel bir bilinçlenme hareketi
Plastik poşetler, çevreye büyük ölçüde zarar veren ve doğal yaşamı tehdit eden bir atık türü. Birçok ülke, plastik poşet kullanımını azaltma politikaları ve yasalarıyla bu soruna çözüm bulmaya çalışıyor. Ancak küresel düzeyde plastik poşet kullanımı yaygın bir sorun olarak devam ediyor.
BM'nin çevre kuruluşu UNEP verilerine göre Temmuz 2018 itibarıyla dünyadaki 192 ülkeden 127'si plastik poşetlere yönelik düzenlemelerini gözden geçirerek bazı yasal değişiklikleri yürürlüğe koydu. 69 ülkede ise kısmi ya da tam kapsamlı plastik poşet yasakları getirildi.
Dünyanın birçok yerinde işletmeler plastik poşet kullanımını azaltmak için çeşitli çalışmalar yürütmekte. Türkiye’de de 1 Ocak 2019 tarihinde ilk kez plastik kullanımının azaltılması adına ücretli market poşeti uygulamasına geçildi.
Yeni Zelanda, geçtiğimiz hafta sonu dünyada bir ilke imza atarak marketlerde meyve sebze paketlemek için kullanılan ince plastik poşetleri yasaklayan ilk ülke oldu. Süpermarketlerdeki plastik poşet yasağını genellikle meyve ve sebzeleri koymak için kullanılan ince poşetleri de kapsayacak şekilde genişleten ilk ülke olan Yeni Zelenda, bu uygulama sayesinde yılda 150 milyon plastik poşet kullanımının engellenmesini bekliyor.
Dünya Plastik Poşet Kullanmama Günü ayrıca işletmelere de önemli bir fırsat sunuyor. Birçok şirket, plastik poşetlerin kullanımını azaltmak ve sürdürülebilir ambalaj alternatiflerine yönelmek için çaba gösteriyor. Bu, işletmelerin çevresel sorumluluklarını yerine getirmelerini ve sürdürülebilirlik çabalarına katkıda bulunmalarını sağlıyor. Küresel bir bilinçlenme hareketi olarak bugün, plastik poşet kullanımının azaltılması ve alternatiflerin tercih edilmesi konusunda bir adım atma fırsatı sunuyor.
Plastik poşet kullanımının zararları
Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) paylaştığı verilere göre dünyada her yıl 5 trilyon plastik poşet tüketiliyor. Çevre kuruluşu Beyond Plastic'in (Plastiğin Ötesinde) paylaştığı verilere göre, plastik poşetler ortalama 12 dakika kullanılıyor. Çözünmeleri oldukça güç olan bu poşetler, 500 hatta 1000 yıla yakın doğada kalabiliyor.
Plastik poşetlerin üretimi için petrol ve doğal gaz gibi sınırlı kaynaklar kullanılıyor. Doğal kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması için plastik poşetlerin azaltılması önem arz ediyor. Plastik poşet kullanımı, doğal kaynakların tükenme riskinin yanında çevre kirliliğine de yol açıyor. Çoğu plastik poşet geri dönüştürülemiyor veya uzun yıllar boyunca doğada çözünemiyor. Bu atıklar yıllarca çöp depolama sahalarında kalabiliyor veya su kaynaklarına, denizlere ve diğer ekosistemlere ulaşarak çevre kirliliğine neden olabiliyor.
Bunun yanı sıra poşetlerin parçalanması sonucu oluşan mikro plastikler, deniz yaşamı üzerinde toksik etkilere sahip. Plastik poşetler toprakta uzun süre kalarak ve tarım arazilerine, ormanlara veya doğal habitatlara zarar verebilir. Plastik parçacıkları toprağa karışarak verimliliği azaltabilir ve bitki örtüsüne zarar verebilir. Plastik poşetlerin üretimi ve dağıtımı için yüksek miktarda enerji tüketilir. Bu enerji kullanımı, fosil yakıt tüketimi ve sera gazı emisyonlarının artmasına neden olur, dolayısıyla iklim değişikliği üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Bu zararlar göz önüne alındığında, plastik poşet kullanımının azaltılması veya tamamen alternatiflere geçiş yapılması hayati önem taşıyor. Sürdürülebilir ambalajları tercih etmek ve geri dönüşüm programlarına katılmak gibi önlemlerle plastik poşet kullanımı azaltılabilir ve çevrenin korunmasına katkı sağlanabilir. Alışverişlerde bez çanta kullanmak, poşetsiz yaşam alışkanlıklarını benimsemek ve geri dönüşüm programlarına katılmak gibi önlemler alınarak çözüme ortak olunabilir.
Editör: Ahmet Ertüm
