Editör: Ahmet Ertüm
Ölüm sayısında büyük artış
ANKARA (AA)- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ilgili kurumların idari kayıtlarında sadece veri derleme ve düzenleme işlemleri yapılarak oluşturulan 2020 yılına ilişkin ölüm ve ölüm nedenleri istatistiklerini açıkladı. Buna göre, bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2019'da binde 5,3 iken 2020'de binde 6,1 oldu. Diğer bir ifadeyle bin kişi başına 6,1 ölüm düştü.
Kaba ölüm hızının en yüksek olduğu il, 2020 yılında binde 11,3 ile Sinop olarak kayıtlara geçti. Bu ili binde 10,9 ile Çankırı, binde 10,7 ile Kastamonu, binde 9,5 ile Artvin izledi.
Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il ise binde 3,2 ile Şırnak oldu. Bu ili binde 3,4 ile Hakkari, binde 3,5 ile Şanlıurfa, binde 3,7 ile Van takip etti.
Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2020'de yüzde 36,0 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 15,8 ile solunum sistemi hastalıkları, yüzde 15,7 ile iyi ve kötü huylu tümörler izledi.
Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 41,5'inin iskemik kalp hastalıklarından, yüzde 23,8'inin diğer kalp hastalıklarından, yüzde 19,6'sının serebro-vasküler hastalıklardan öldüğü görüldü.
Dolaşım sistemi hastalıklarından ölenler illere göre incelendiğinde, 2020 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 44,9 ile Adıyaman oldu. Bu ili yüzde 44,7 ile Aydın, yüzde 44,5 ile Çorum, yüzde 43,7 ile Kırıkkale takip etti. Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 26,9 ile Van oldu. Bu ilin ardından yüzde 28,2 ile Hakkari, yüzde 28,9 ile Bitlis, yüzde 29 ile Eskişehir geldi.
Solunum sistemi hastalıkları kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 54,8'inin pnömoniden, yüzde 34,5'inin kronik alt solunum yolu hastalıklarından ve yüzde 10,8'inin diğer solunum sistemi hastalıklarından öldüğü belirlendi.
Solunum sistemi hastalıklarından ölenler illere göre incelendiğinde, 2020'de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 22,8 ile Yozgat oldu. Bu ili yüzde 21,1 ile Manisa, yüzde 20,7 ile Nevşehir, yüzde 20,4 ile Hatay izledi. Solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 10,7 ile Tunceli oldu. Bu ilin ardından yüzde 11,5 ile Bayburt, yüzde 11,6 ile Bingöl, yüzde 11,7 ile Erzincan ve Bilecik sıralandı. Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı 2020'de 22 bin 136 oldu. Ölenlerin 13 bin 699'unu erkekler, 8 bin 437'sini kadınlar oluşturdu. Kovid-19 kaynaklı ölümler yaş grubuna göre incelendiğinde, ölümlerin en fazla 65-74 yaş grubunda olduğu görüldü. Bu yaş grubunda ölenlerin 4 bin 508'ini erkekler, 2 bin 546'sını kadınlar oluşturdu.
Bebek ölüm sayısı, 2019 yılında 10 bin 770 iken 2020'de 9 bin 657 oldu. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı, 2019 yılında binde 9,1 iken 2020 yılında binde 8,7 oldu. Diğer bir ifade ile 2020 yılında bin canlı doğum başına 8,7 bebek ölümü gerçekleşti.
Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2019 yılında 11,2 iken 2020 yılında binde 10,6 oldu.
Bu haber bültenindeki istatistiksel tablolar ve sonuçlar ilgili kurumların idari kayıtlarında sadece veri derleme ve düzenleme işlemleri yapılarak oluşturuldu. Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı 2021 yılında 65 bin 198 olara kayıtlara geçti. Verilere göre, 2020 ve 2021'de Kovid-19'dan hayatını kaybedenlerin sayısı, toplam 87 bin 334 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu, ilgili kurumların idari kayıtlarında sadece veri derleme ve düzenleme işlemleri yapılarak oluşturulan 2021 yılına ilişkin ölüm ve ölüm nedenleri istatistiklerini açıkladı. Buna göre, bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2020'de binde 6,1 iken 2021 yılında binde 6,7 oldu. Diğer bir ifadeyle 2021'de bin kişi başına 6,7 ölüm gerçekleşti. Ölüm sayısı 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 11,4 arttı ve 565 bin 594 olarak kayıtlara geçti. Ölenlerin yüzde 54,6'sını erkekler, yüzde 45,4'ünü kadınlar oluşturdu.
Kaba ölüm hızının en yüksek olduğu il 2021 yılında binde 12,7 ile Sinop ve Kastamonu oldu. Bu illeri binde 11,2 ile Giresun ve Edirne, binde 11,1 ile Balıkesir ve Çankırı, binde 10,8 ile Çanakkale izledi.
Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il ise binde 2,8 ile Şırnak oldu. Bu ili binde 3 ile Hakkari, binde 3,7 ile Van ve binde 3,8 ile Şanlıurfa takip etti.
Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2021 yılında yüzde 33,4 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 14 ile iyi ve kötü huylu tümörler, yüzde 13,4 ile solunum sistemi hastalıkları izledi. Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 41,8'inin iskemik kalp hastalığından, yüzde 23,3'ünün diğer kalp hastalıklarından, yüzde 18,9'unun serebro-vasküler hastalıklardan öldüğü görüldü.
Dolaşım sistemi hastalıklarından ölenler illere göre incelendiğinde, 2021 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 43,4 ile Afyonkarahisar oldu. Bu ili yüzde 43,1 ile Aydın, yüzde 42 ile Çanakkale, yüzde 40,2 ile Balıkesir izledi. Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 26,1 ile Kayseri oldu. Bu ilin ardından yüzde 27,4 ile İstanbul, yüzde 26,7 ile Kocaeli, yüzde 28,3 ile Muş ve Eskişehir geldi.
Tümör kaynaklı ölümlerin çoğu gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğer tümöründen
İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 29,7'sinin gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin kötü huylu tümöründen, yüzde 7,7'sinin lenfoid ve hematopoetik kötü huylu tümöründen, yüzde 7,6'sının midenin ve kolonun kötü huylu tümöründen öldüğü görüldü.
İyi ve kötü huylu tümörlerden ölenler illere göre incelendiğinde, 2021 yılında bu tür tümörlerden kaynaklı ölüm oranının en yüksek olduğu ilin yüzde 17,8 ile Ankara olduğu görüldü. Bu ili yüzde 17,2 ile Kars, yüzde 17,1 ile Tekirdağ ve yüzde 17 ile Iğdır izledi. İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranının en düşük olduğu il ise yüzde 7,9 ile Kilis oldu.
Kovid-19 salgını kaynaklı ölüm sayısı 65 bin 198 olarak gerçekleşti
Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı 2020 yılında 22 bin 136 iken 2021 yılında 65 bin 198 oldu. Salgın nedeniyle 2021 yılında ölenlerin 35 bin 693'ünü erkekler, 29 bin 505'ini kadınlar oluşturdu.
Kovid-19 kaynaklı ölümler yaş grubuna göre incelendiğinde, salgın kaynaklı ölümlerin 2020 yılında en fazla olduğu yaş grubunun 65-74, 2021 yılında ise 75-84 olduğu görüldü. Kovid-19 nedeniyle 2021 yılında 75-84 yaş grubunda ölenlerin 9 bin 493'ünü erkekler, 8 bin 566'sını kadınlar oluşturdu.
Bebek ölüm hızı binde 9,2 oldu
Bebek ölüm sayısı 2020'de 9 bin 657 iken, 2021'de 9 bin 938 olarak kayıtlara geçti. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı ise 2020 yılında binde 8,7 iken 2021 yılında binde 9,2'ye yükseldi. Bir başka deyişle 2021'de bin canlı doğum başına 9,2 bebek ölümü gerçekleşti.
Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2020'de binde 10,6 iken 2021 yılında binde 11,2 olarak tespit edildi.
Yorumlar