Nurdağı’nda depremin yıkıcı bilançosu

Tüm Türkiye’yi yasa boğan etkisi 10 ilde hissedilen Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremin ardından en fazla yara alan grup arasında yer alan yerel üreticiler yaralarının sarılmasını istiyor. Gaziantep’in ilk kadın çiftçi kooperatifini kurarak, ana vatanı Hindistan olan Moringa bitkisini Türkiye’ye kazandıran kooperatifin Başkanı Sevgi Kütüz yeniden üretime başlamak istediklerini belirtti

NAZ AKMAN/ANKARA- Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde 7,7 ve Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde 6,4 büyüklüğündeki iki depremin ardından devam eden Elbistan merkezli 7,6 büyüklüğündeki deprem ile artçılar 11 ilde çok sayıda can ve mal kaybına neden oldu. Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Diyarbakır, Adana, Kilis, Malatya, Osmaniye, Elazığ ve Şanlıurfa’da büyük yıkıma neden olan depremler nedeniyle on binlerce vatandaşımız hayatını kaybederken binlerce kişi yaralandı, çok sayıda ev ve iş yeri ise yıkıldı. Depremin ardından geçen bir aylık süre zarfında tahribatın boyutu artarken buna karşın ülkenin dört bir yanında başlatılan seferberlikle yaraların sarılması için çeşitli yardım kampanyaları düzenlendi. Bölgede sosyal, ekonomik, lojistik sorunlarla beraber ayrıca tarımsal faaliyetlerde sekteye uğradı. Özellikle yerel üreticiler depremden en fazla yara alan grup arasında yer alıyor. Tarımsal üretimin yoğunlukla yapıldığı söz konusu 11 şehirde tarım arazilerinden üretim çiftliklerine, çiftçilerden hayvanlara, üretim aletlerinden tesislere hemen hemen her alanda yıkımlar meydana geldi. TÜİK verilerine göre deprem bölgesindeki 10 ilin tarım alanları içindeki payı yüzde 16, yine 10 ilin gayrisafi yurt içi milli hasılası (GYSH) içindeki payı yüzde 9,3, tarım, ormancılık ve balıkçılığın payı ise yüzde 14,3. Geçtiğimiz 2021 yılında bu sektör Türkiye’de 401,8 milyar lira GYSH üretirken, bunun 57,3 milyar lirası deprem bölgesindeki 10 ilde gerçekleşti. Bölgedeki yerel yönetimler tarımsal faaliyetleri sekteye uğrayan yerel üreticiler için çeşitli destek çalışmaları yürütüyor. Deprem nedeniyle ağır hasar alan Gaziantep’in Nurdağı ilçesindeki şehrin ilk kadın çiftçi kooperatifi olan Moringa Antep Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi deprem nedeniyle yıkılırken kooperatife ait depo, makine gibi ekipmanlar da göçük altında kaldı. Ana vatanı Hindistan olan Moringa bitkisini Türkiye’ye kazandıran yedi girişimci kadının kurduğu kooperatif, yaralarının sarılmasını ve yeniden üretime başlanmasını istiyor. “Moringantep” markasını kurmuşlardı Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğünün, anavatanı Hindistan olan ve faydası saymakla bitmeyen “Moringa Oleifera” bitkisini Türkiye’ye kazandırmak için başlattığı proje çerçevesinde Nurdağı ilçesinde Moringa Antep Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi’ni kuran kadınlar, Moringa evinde hiçbir katkı maddesi kullanmadan çay, şampuan, pişik kremi, el dezenfektanı, sabun üretiyor. Üretilen bu ürünler “Moringantep” markasıyla internet sitesinden satışa sunuluyor. Moringa’nın faydaları Her kısmı insan sağlığı açısından faydalı olan Moringa bitkisi A vitamini bakımından zengin özelliğiyle göz yapısını destekleyerek görmeye olumlu katkılar sunarken içindeki lifli yapıdan dolayı da sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlayarak, kabızlığı önlüyor. İçeriğindeki yüksek mineral nedeniyle de tüketilen Moringa antioksidan bileşeni sayesinde ciltteki kırışıklıkları azaltarak parlamasını sağlıyor. Aynı zamanda tokluk hissi vererek zayıflamak isteyenler içinde bir alternatif olan Moringa düşük yağ ve karbonhidrat oranına sahip. Her derde deva özelliğindeki Moringa bitkisini ülkemize kazandırarak yaptıkları ürünleri ihraç eden Gaziantep’in ilk kadın çiftçi kooperatifi olan Moringa Antep Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi depremle birlikte ciddi bir yıkıma uğrayarak, yerle bir oldu. Yıkılan atölyeleri, kooperatif binaları ve depolarıyla üretime devam edemeyen markanın öncelikli talebi yeniden üretime başlayabilmek. Ülke ekonomisine önemli katkılar sunan deprem bölgesinin yeniden ayağa kaldırılması konusunda seferber olunurken yerel üreticiler de topraklarını terk etmeden yeniden ekip biçebilmek için umudunu sürdürüyor. Moringa Antep Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi Başkanı Sevgi Kütüz yerel üretici olarak depremin tarımsal bilançosunu markaları özelinde değerlendirdi. [caption id="attachment_267821" align="alignright" width="412"] Sevgi Kütüz[/caption] Altı yıllık emek göçük altında kaldı Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğü'nün, ana vatanı Hindistan olan ve mucize ağaç olarak da adlandırılan “Moringa Oleifera” bitkisini Türkiye’ye kazandırmak için başlattığı proje kapsamında bir araya gelen yedi kadının altı yıl önce kurdukları Moringa Antep Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi ile alanında örnek teşkil ettiklerini anımsatan Kütüz, ana vatanı Hindistan’dan getirdikleri fideleri yetiştirerek Moringalardan 11 farklı ürün elde ettiklerini ifade etti. 6 Şubat’tan önce ülkenin dört bir yanına bu ürünleri gönderdiklerini söyleyen Kütüz, depremin bilançosunu, “Atölyemizdeki tüm makinalar göçük altında. İşletmeye girmek can güvenliği olmadığı gerekçesiyle yasak, makinalardaki hasarın durumunu henüz bilemiyoruz ancak sağlamsa bile şimdilik onları koyacak bir binamız yok. Depomuz yıkıldı, bütün işlenmemiş ürünlerimiz, moringalarımız orada kaldı. Tarla da bir hasar yok. Ekim zamanımızdı fakat tohumlarımız da binada kaldı, eğer alamazsak ekim yapamayacağız. Bina yıkılmadan önce sağlam makinalarımızı ve ürünlerimizi çıkartma şansımız olursa, paketleme yapıp, üretime geçebiliriz. Evlerimiz yıkıldı, çadırlarda kalıyoruz, çok zor günler geçiriyoruz. Bir yandan çocuklarımıza ve kendimize yaşam alanı oluşturmaya çalışırken öte yandan da kooperatifimizi kurtarma çabası içindeyiz. İşimizin başında olmalıyız, emeklerimizin, hayallerimizin bu şekilde yok olmasına izin veremeyiz. Kooperatifin sıfıra inmesi bizim için çok kötü oldu. Her şeyimizi kaybettik ama inanıyoruz tekrar toparlanacağız çünkü umudumuz yıkılmadı” sözleriyle gözler önüne serdi. Kütüz, “Moringa bitkisiyle kaderimizi değişti” Moringa ile tanışmadan önce ilkokul mezunu bir ev hanımı olduğunu ancak markayla birlikte eğitim hayatına yeniden döndüğünü ve girişimci bir kadın olarak üretim yaptığını belirten Kütüz, “Gaziantep’i dünyanın Moringa üretim merkezi haline getirmek istiyorduk. Moringa dünyada Hindistan’dan sonra hava iklim şartlarına en uygun Nurdağı’nda yetişebiliyor. Moringa sayesinde birçok kişi istihdam ediliyordu. Biz bu işe başlamadan önce köyde oturan, hiçbir şeyi olmayan kadınlardık. Moringa bitkisiyle kaderimiz değişti. Nurdağı’ndan hiç çıkmamış bir kadın olarak, Moringa sayesinde Hindistan’a gittim, eğitimler aldım, kendimi geliştirdim. İlkokul mezunuydum, şu an liseyi okuyorum. Kadınlara fırsat verildikçe neler başarabileceklerini gösterdik, sadece yetiştiricilik değil ürün çeşitlendirme ve marka değeri olan ürünlerle pazarda yer aldık. Yerli üretimle yerelde kalkınmaya katkı sağladık. Moringa ile bizler Türkiye’de bir ilke imza attık ve bu işi devam ettirmek istiyoruz. Bunca yıllık emeğimizi bırakamayız” dedi.