Nobel Barış ödüllü sivil toplum örgütü Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Kampanya (ICAN), ülkelerin nükleer silahlanma bütçelerini incelediği senelik raporunu yayımladı. ICAN’in araştırma sonuçlarına göre, 2023 yılında nükleer silaha sahip dokuz ülke, nükleer cephanelikleri için bir önceki yıla göre yüzde 13,4 daha fazla harcama yaptı. Nükleer silahlanma bütçesi 10,8 milyar dolar artarak, 91,4 milyar dolara ulaştı. Bu rakamlar, nükleer silahlar için saniyede 2 bin 898 dolar harcandığını gösteriyor.
ABD birinci sırada
Her ülkenin nükleer silahlar için harcadığı miktarı arttırdığı belirtilen raporda, en büyük artışın ise yaklaşık yüzde 18 ile Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) gerçekleştiğini söyledi. ABD, 51.5 milyar dolarla diğer tüm nükleer silah sahibi ülkelerin toplamından daha fazla harcama yaptı. Çin 11,9 milyar dolarla Rusya'yı geçerek ikinci en yüksek harcama yapan ülke olurken, Rusya 8,3 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı.
Şirketler politikaları belirliyor
ICAN, nükleer silahların geliştirilmesi ve bakımı konusunda çalışan şirketlerin, ne kadar gelir elde ettiğini de araştırdı. Şirketlerin nükleerden elde ettiği gelir Avustralya merkezli uluslararası sivil toplum kuruluşunun raporunda şu şekilde yer aldı:
“2023 yılında nükleer silahların geliştirilmesi ve bakımı konusunda çalışan yirmi şirket bu iş için en az 31 milyar dolar kazandı. Bu şirketlere verilen ve bazıları on yıldan uzun süredir devam eden en az 335 milyar dolarlık nükleer silah sözleşmesi bulunuyor. 2023 yılında en az 7,9 milyar dolarlık yeni nükleer silah sözleşmesi imzalandı.
Nükleer silah üreten her bir şirket; hükümet, düşünce kuruluşları ve finans kurumları üzerinde nüfuz sahibi olmaya devam ediyor. Bu şirketler ABD ve Fransa'da hükümetler nezdinde lobi faaliyetlerinde bulunmak için 118 milyon dolar harcadı; bu rakam 2022 yılına göre 11 milyon dolarlık bir artışa işaret ediyor. Birkaç şirket 2023 yılında Birleşik Krallık yetkilileriyle bir düzineden fazla toplantı gerçekleştirirken, iki şirket 40'tan fazla kez Birleşik Krallık yetkilileriyle ve beş şirket de Birleşik Krallık Başbakanı ile görüştü. Şirketler, nükleer silahlar hakkında araştırma yapan ve yazı yazan düşünce kuruluşlarına 6 milyon dolardan fazla bağışta bulundu ve bu şirketlerin mevcut ve eski çalışanları düşünce kuruluşlarının yönetim kurullarında ve danışma konseylerinde yer aldı. Bu kişiler aynı zamanda şirketlerinde önemli yatırımları olan finans kuruluşlarının yönetim kurullarında da yer almakta.”