Piyango oyunlarının özelleştirilmesi sonrasında hile iddiaları arttı, KDV kaldırılarak Hazine gelir kaybına uğradı. Çekilişlerde, ikramiye miktarlarının ele geçenden yüksek gösterilmesi ise halkın yanılmasına sebep oluyor.
Abdullah Cenkciler
Piyango, Sayısal Loto, Şans Topu gibi oyunların 2017’de Milli Piyango İdaresinden alınarak 49 yıllığına Türkiye Varlık Fonu’na devredilmesinin ardından 2019 yılında İtalyan Sisal şirketi ile Demirören Holding ortaklığı şans oyunlarının işletmecisi oldu. Adı çeşitli dedikodulara karışan Sisal’ı daha sonra İrlandalı bir firma satın aldı.
Özelleştirme sonrası haksızlık ve hile iddiaları özelleştirme öncesine nazaran çok daha fazla duyulur oldu. Biletlerdeki KDV kaldırılarak Hazine’nin gelir kaybına uğratılmasının yanı sıra şans oyunları vergisi yaklaşık iki kat arttırılarak vatandaşlara dağıtılan ikramiye yüzdesi düşürüldü. Bütün bunların sonucunda halkın şans oyunlarına olan ilgisi de azaldı.
Diğer taraftan piyango çekilişlerinde dağıtılan ikramiye miktarları da abartılı olarak arttırılarak halk yanıltılıyor. Daha iyi açıklama yapacak olursak:
9 Ekim 2023 tarihli piyango çekilişinde, birim tam fiyatı 120 TL olan 600.000 bilet basılmış (hepsinin tutarı 72 milyon TL) ve bu biletlerden 162.264’üne toplamda 42.394.400 TL (oransal olarak hasılatın %59’u) ikramiye verileceği belirtilmiştir.) Ne var ki burada paçal olarak hesaplama yapılmış ikramiye kazanan biletlerin her biri için ödenen bilet parası da sanki ikramiye gibi hesaba dâhil edilmiştir. Bir örnek verirsek: Son iki rakamı tutturanların 240 TL ikramiye alacağı belirtilmiştir. Oysa bu miktarın 120 TL sı bilet almak için ödenen para. Yani ikramiye tutarı gerçekte 240 – 120 = 120 TL olmakta. Bu yoldan giderek yeniden hesaplama yaparak dağıtılacak gerçek ikramiye tutarını bulalım.
162.264 x 120 = 19.471.680 TL (kazançlı biletler için toplam bilet fiyatı)
72.000.000 - 19.471.680 = 52.528.320 TL (toplam net hasılat)
42.394.400 - 19.471.680 = 22.922.720 TL (dağıtılan toplam net ikramiye)
22.922.720 : 52.528.320 = % 44 (HASILATA ORANLA DAĞITILAN İKRAMİYE)
SONUÇ: Hasılatın %44’ü olan ikramiye miktarı (22.922.720 TL) abartılıyor ve
%59 gösterilerek (42.394.400 TL) halk yanıltılıyor.