Memura eşel-mobil zammı

Şükrü KARAMAN Çarşı pazarın yüksek ateşi, halkı cendere altına alan hayat pahalılığı, memur, emekçi ve emekli maaşının her geçen gün pula dönmesi sonunda Memur-Sen’i de isyan ettirdi. En çok üyeye sahip olmasından ötürü 7 milyona yakın memur ve memur emeklisi adına hükümet ile toplu sözleşme görüşmelerini yürüten Memur-Sen, çığırından çıkan hayat pahalılığı karşısında maaş zammı için “eşel mobil” sistemine geçilmesini istedi. Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı, Enerji Bir-Sen Genel Başkanı Hacı Bayram Tonbul, enflasyon ve kur ile oluşturulan kaos ortamının emeğin sömürülmesini artırdığını, bu durumun alım gücünü düşürdüğünü açıklamış. Alınan ekonomik önlemlere karşın, ürün ve hizmet fiyatlarındaki artışla gelir dağılımındaki adaletsizliğin ve gelir kayıplarının devam ettiğini, bu tablo karşısında 6 aylık zam periyodunun sürdürülemez olduğuna dikkat çeken Tonbul, eşel mobil sistemine geçilmesinin kaçınılmazlığına vurgu yapmış. Geçmiş dönem enflasyon oranlarına göre ücret ve maaşlara otomatik zam yapılması anlamına gelen “eşel mobil” sistemini Memur-Sen’in talep etmesi ilginç. Zira tabanın ve diğer konfederasyonların tepkilerine karşın önerilen düşük oranlı zamlar içeren toplu sözleşmeleri bağıtlayan konfederasyonun kendisi. Öyle ki Memur-Sen Genel Başkanı imzalanan her sözleşmenin ardından kameraların karşısında övünerek açıklamalarda bulunmuştu. Yüzde 4 - 8 arasındaki değişken artışların memur ve emekliyi baskılayan hayat pahalılığı karşında bir anlamı olmadığı, maaşları erittiği biliniyor. Ancak yetkili konfederasyon memurun itirazına rağmen yıllardır aynı tutumu sürdürüyor. Yaşanan süreçte düşük zamların beklentileri karşılamadığı, satın alma gücünü yükseltmediği ve dar gelirliye rahat soluk aldırmadığı görüldü. Tonbul, büyükşehirler başta olmak üzere konut kiralarının ortalama 8 bin ile 10 bin lira arasında değiştiğini, özellikle kış mevsiminde doğal gaz faturalarının 2 bin lirayı aştığına dikkat çekmiş. Aslında daha yüksek. Elektrik faturalarının da aşağı kalır yanı yok. Ortalama 12 bin lira maaş alan memur ile ortalama 19 bin lira alan mühendisin bu koşullarda zorlanması kaçınılmaz. Hele düşük aylık alan emeklinin durumu daha kötü. Böylesi ortamda 6’şar aylık bağıtlanan toplu sözleşmenin anlamı kalmıyor. Bunu gören Memur-Sen, doğal olarak eşel mobil sistemine geçilerek her ay maaş ve ücretlere geçmiş ayda gerçekleşen enflasyon oranında zam yapılmasını istiyor. Aynı öneriyi Türk-İş Genel Başkanı da gündeme getirmişti. 20 Temmuz 1978’de Başbakan Bülent Ecevit ile Türk-İş Genel Başkanı Halil Tunç arasında kamu işçileri adına eşel-mobil anlaşması imzalanmıştı. Memur-Sen, önümüzdeki ağustos başında 7 milyona yakın kamu çalışanı ile emeklinin maaşına 2024-2025 yıllarında yapılacak artış için hükümet yetkilileri ile toplu sözleşme masasına oturacak. Hayat pahalılığı dikkate alınarak enflasyondan koruyucu yüksek oranlı zamda ısrarcı olunmalı ve memurun gücü toplu sözleşme masasında kararlılıkla gösterilmeli. Yoksa bir iki ay sonra yakınmalar yine başlar.