Haber Merkezi - 2023 yılında Türkiye’de müzik ve sinema yapımları, kitaplar için temin edilen bandrol sayıları, müzik ve sinema yapımcıları adına düzenlenen sertifika sayıları ile fikir ve sanat eserleri kapsamında gerçekleştirilen kayıt-tescil sayıları belirlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bandrol istatistiklerine göre; süreli olmayan yayınlarda 2022 yılında toplamda 380 milyon 296 bin 402 olarak gerçekleşen bandrol satışı 2023 yılı için yüzde 5 artışla 400 milyon 340 bin 577 adete ulaştı.
Süreli olmayan yayınlar kapsamında 2023 yılında eser türlerine göre en fazla bandrol satışı, geçen yıl olduğu gibi eğitim kategorisindeki yayınlarda gerçekleşti. Eğitim alanında 175 milyon 959 bin 970 adet bandrol satışı yapılırken yetişkin kültür kategorisinde 59 milyon 998 bin 452 adet, yetişkin kurgu edebiyat kategorisinde 56 milyon 978 bin 980 adet, çocuk kategorisinde 50 milyon 379 bin 362 adet, inanç kategorisinde 38 milyon 964 bin 161 adet, akademik alanda 8 milyon 785 bin 812 adet, ithal yayımlar kategorisinde 5 milyon 707 bin 783 adet ve gençlik kitapları kategorisinde 3 milyon 566 bin 57 adet bandrol satıldı.
Basılan kitap sayısı 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6 artışla 216 bin 533’e ulaşmıştı. İlk kez basılan kitap sayısı da 2022 yılında 56 bin 646 iken 2023’de yüzde 2 artışla 57 bin 735’e yükseldi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 2023 yılı bandrol satış verileri ve Millî Eğitim Bakanlığının ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerine ücretsiz olarak dağıttığı 249 milyon 493 bin 647 adet kitap ile birlikte toplamda 649 milyon 834 bin 224 adet süreli olmayan yayın üretimi gerçekleşti. Dijital platformlardan indirilen kitaplar, bandrol muafiyetine tabi kapak hariç toplam 48 sayfayı geçmeyen eğitim amaçlı süreli olmayan yayınlar, kütüphanelerden ödünç alınan ve şahıslar arasında ödünç verilen ya da değiş tokuş yapılan kitaplar hariç olmak üzere, TÜİK’in yıl ortası nüfus projeksiyon verileri baz alındığında, bu yıl kişi başına düşen fiziki kitap sayısı 7,52 olarak gerçekleşti.
Telif Hakları Genel Müdürlüğü 2023 yılında, faaliyet alanı sinema olan 594 adet ve faaliyet alanı müzik olan 363 adet olmak üzere toplam 957 adet yapımcı sertifikası düzenledi. Geçerliliği devam eden yapımcı sertifikası sayısı 2023 yılında 2 bin 754’e ulaşmış olup, müzik faaliyet alanında 1.156 adet, sinema faaliyet alanında ise 1.598 adet aktif yapımcı sertifikası bulunuyor. Hak sahiplerinin talebi doğrultusunda gerçekleştirilen isteğe bağlı kayıt-tescil işlemi sayısı da 2022 yılında 1.853 adet olarak gerçekleşirken 2023 yılında yüzde 15 artışla 2 bin 133’e yükseldi. Gerçekleştirilen kayıt-tescil işlemlerinden en çok yararlanan hak sahibi grubu ise 1.028 adet tescil ile bilgisayar programları oldu.
Sinema alanında 2023’de bir önceki yıla göre yüzde 3,5 artışla 492 adet sineme eseri tescil edilerek 50 bin 947 adet bandrol satıldı. Müzik alanında ise yine 2023 yılında yüzde 7 artışla 1.855 adet yapım tescil edildi ve 1 milyon 57 bin 689 adet bandrol satıldı.