Klişenin azizliği...

Süreyya ORAL 12 Mart döneminde Rüzgarlı Sokak’ta çalışıyorum.. O gün 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın yıl dönümü öncesi askeri birliklerin şimdi Millet Bahçesi olan Hipodrumun da provaları var.. Ancak provalar öğleden sonra yapılacağı için bizim gazeteye fotoğraf yetiştirme şansımız yok.. Gazetenin yazı işleri müdürü Işık Yurtçu, arşive bakan amcası Muzaffer Yurtçu’dan geçmişte gazetede kullanılmış bir askeri tören klişesi vermesini ister ve klişeyi gazete de kullanır.. Zafer Bayramı törenlerinin provası yapıldı diyerek… Sabah gazeteye geldiğimizde Merkez Komutanlığında arandık. Ankara Merkez Komutanı bizimle görüşmek istiyordu.. Halil Soyuer ağabeyimle birlikte o dönem Stat oteli yanındaki merkez komutanlığına gittik.. Halil abi komutanı tanıyordu.. Komutan O dönem İstanbul Sıkıyönetim Komutanı olan Faik Türün’ün kardeşiydi.. Bizi tebessümle karşıladıktan sonra gazeteyi gösterdi ve bu fotoğraf neyin nesi diye sordu.. Gazete çıkan fotoğraf Alman askerlerinin bir geçit törenindendi…Olayı nasıl gerçekleştiğini anlatıp klişe üzerinden bu ayrıntının farkedilemeyeceğini bunun kasıtla yapılmış bir hareket olmadığını belirterek özür diledik ve yanından ayrıldık… Buna benzer bir olay da 12 Eylül sonrasında Milliyet gazetesinde iken başımızdan geçti.. Devlet Başkanı Kenan Evren’in asker selamı veren bir fotoğrafı gazete de kullanılmıştı.. Ancak filmin emisyonlu tarafının azizliği nedeniyle basılan fotoğrafta Evren sol eliyle selam veriyordu.. O dönem gazetenin taşra baskısı dan Sıkıyönetim Komutanlığına da gönderiliyordu… Komutanlıktan gelen uyarı üzerine şehir baskısında fotoğraf düzeltilmişti.. Bu görünmez ve bir kasıt içermeyen hatalar tatlı birer anı olarak belleğimde kaldı…