Ergun Mengi
TBMM Hükümetinin Genel Valisi olarak General Refet Bele İstanbul’da göreve başlamıştır. Ardından, hemen başlatılan Lozan Barış görüşmeleri, bir kaç kere kesilmesine rağmen 24 Temmuz 1923 tarihinde tamamlanmıştır. Lozan’ın imzalanmasını müteakip ülkemizi terk edecek olan İngiliz, Fransız ve İtalyan işgal güçleri askerlerine bir zarar gelmeden ve dostluk içinde ayrılmak istiyordu. 13 Kasım 1918’de geldikleri, 16 Mart 1920’de Meclisi Mebusan-ı da dağıtarak resmen işgal ettikleri İstanbul’dan 5 yıl sonra ayrılıyorlardı. Çok kitap yazıldı bu 5 yıllık işgal günlerine, ne kahramanlar ne hainler çıktı bu beş yılda. Osmanlı Hükümeti 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesini imzaladıktan sonra, Filistin cephesinden dönen Mustafa Kemal Paşa 13 Kasım 1918 tarihinde Kartal İstimbotu ile Karaköy’e geçerken boğazda demirleyen 61 parça itilaf donanması gemilerine bakarak, “Geldikleri gibi giderler” demişti ve dediğini yaptı.
İstanbul’u Kurtaran Gazi Mustafa Kemal Paşa, silah arkadaşları ve kurtuluş şehitlerimizi saygıyla anıyorum. İyi ki varlardı.