Haber: Deniz Ali Tatar
İsrailli sanatçıların eserleri, iki yıl sonra yeniden Türkiye’de. İstanbul’da bulunan Noks Art Space ve İsrail Tel Aviv’de yer alan Indie Photography Group Gallery ortak iş birliğiyle düzenlenen “Teraryum” sergisi, Ankara One Tower Alışveriş Merkezi’nde yer alan Assembly’nin sanat galerisinde açıldı. Türkiye İsrail Büyükelçiliği’nin katkılarıyla gerçekleşen sergiye, Ankara’dan Ka Atölye de destek veriyor. 2021 yılında İstanbul Akaretler’de açılan sergi, iki yıllık bir aranın ardından bu kez Ankara’da sanatseverlerle bir araya geldi. Serginin küratörlüğünü Keren Zaltz üstlenirken, sergide eserleri yer alan 13 sanatçı ise: Eyal Agivayev, Lihi Binyamin, Keren Zaltz, Youval Hai, Ilan Carmi, Eldad Menuchin, Tamar Nissim, Aya Nitzan, Naama Rona, Orit Bertini Shavit, Gilad Bar Shalev, Davi Barell ve Ronit Porat’tan oluşuyor.
Sergide bulunan fotoğraf ve videolar; doğada düzen, tertip ve anlam süreçleri üretme çabasını gösteriyor. Serginin kurucu ortaklarından olan İstanbul Noks Art Space kurucu direktörü fotoğraf ve video sanatçısı Volkan Kızıltunç, sergi hakkında 24 Saat’e bilgi verdi. Kızıltunç: “İnsanlar doğayı deşifre etmeye, çevrelerini kontrol etmeye ve onu kendi isteklerine tabi kılmaya çalışırlar ve doğa da karşılık olarak bu duruma isyan edebilir ve tepki verebilir. Teraryum gibi; eserler doğrudan temasa izin vermez ve geriye, gözlemleyen kişi için kapalı bir sistem olarak işleyen heykel parçaları bırakır.” diyerek serginin temasını özetledi.
“5 yıllık kültür alışverişin sonucunu yaşıyoruz”
Daha önce Almanya’da Kassel Fotoblookfestival’e davetli olarak gittiğinde bu sürecin başladığını söyleyen Volkan Kızıltunç, süreci şu şekilde anlattı: “Festivale davetli olan İsrailli sanatçı Youval Hai ile tanıştık. Youval ile konuştuğumuzda, onun da benim gibi bağımsız sanat galerisi işlettiğini öğrendim. Ardından biz gelecek dönemlerde iş birliği yapmak üzere Almanya’da anlaştık. Herkes kendi ülkesine döndükten sonra, mail üzerinden konuşmaya ve beraber neler yapabileceğimize dair planlar yapmaya başladık. İlk olarak, biz Türkiye’den Noks Art Space’den 7 sanatçının fotoğraf ve video çalışmalarını Tel Aviv’e götürdük. Böylece bizim eserlerimizi, Youval’ın Tel Aviv’de bulunan Indie Photography Group Gallery adlı sanat mekânında sergiledik. Sergimizin adı ‘Refleks of Plumbob” du ve çok ilgi gördü. İsrail’de sergiyi gezen bazı küratörler, benim video çalışmamı İsrail Müzesi’ndeki koleksiyona aldılar. Çok verimli ve mutlu edici bir iş birliğinin ardından, biz de İsrailli sanatçıları Türkiye’de ağırlamak istedik. 2021 yılında Sanat İnsiyatifleri Fuarı’na İsrailli sanatçıları davet ettik ve onların ‘Teraryum’ sergisini burada açtık. Burada oldukça büyük ilgi gördü. İki senedir de pakette duruyordu sergi ve yeniden Türkiye’de başka bir yerde açmak istedik. Bu kez Ka Atölye ve İsrail Büyükelçiliği iletişime geçti. Sergi bu kez Ankara’da açılmış oldu. Bu aslında bir şekilde 5 yıllık bir kültür alışverişinin sonucu oldu.”
“Doğanın içerisinde insanların yer aldığı fotoğraflar var”
Serginin adının “Teraryum” olduğunu söyleyen Kızıltunç: “Kapalı bir fanus içerisinde ve insan müdahalesi olmadan yaşayan bir organizma olduğunu düşünün. Su vermiyorsunuz, beslemiyorsunuz ve kendi içerisinde büyümeye devam ediyor. Ama insan müdahalesi olunca bozuluyor. Serginin konsepti de, bu tanıma ait olan ‘Teraryum’ üzerinden ziyaretçilere sunuluyor. İsrail gibi düşünmek lazım aslında, orası da kendi içinde kapalı bir kutu gibi ve kendi dünyasında. Bunu da sergide bir metafor olarak kullandılar sanatçılar. Daha çok doğanın içerisinde insanların yer aldığı fotoğraflar var. Farklı yaş gruplarından insanların fotoğrafları var. İnsanlar doğayı deşifre etmeye, çevrelerini kontrol etmeye ve onu kendi isteklerine tabi kılmaya çalışırken, doğa karşılık olarak bu duruma isyan edebilir ve tepki verebilir. Teraryum gibi; eserler doğrudan temasa izin vermez ve geriye gözlemleyen kişi için kapalı bir sistem olarak işleyen heykel parçaları bırakır. Sergide de bu anlatılıyor aslında." diye belirtti.
İki yıl önce serginin İstanbul’da yapıldığını ve bağımsız olarak çalışan çağdaş sanatçılar için bir açık mekan olan One Akaretler’de olduğunu anlatan Kızıltunç: “İki yıl önceki sergide üç sanatçımızı ve bir küratörümüzü de ağırlamıştık. Ancak bu sergiye gelemediler ve buradaki gelişmeleri heyecanla onlara aktarmamızı bekliyorlar. En başından beri Ankara’da da serginin açılması konusunda heyecanlılar sanatçılar. Eski İstanbul Kültür Ataşesi Elazar Zinvel ile biz Ankara’da da bir sergi olmasını ve dolaşıma girmesini, İstanbul sergisi sonrası planlıyorduk. Büyükelçiğin ve Ka Atölye’nin destek olması bize ekstra mutluluk verdi. Gelecek yıl ise, bizim sanatçılarımızla Tel Aviv’de bir sergi düzenlemeyi planlıyoruz. Tel Aviv, kültür anlamında İsrail’de çok aktif ve kültür başkenti gibi bence. Ve bu iş birliği bize çok iyi geldi.” diye anlattı.
İsrailli 13 sanatçının eserlerinin yer aldığı “Teraryum” sergisi, 25 Ağustos’a kadar Ankara One Tower’ın üst katında yer alan Assembly’de gezilebilecek. Sergiyi ziyaret etmek isteyenler, Assembly’I arayarak randevu alarak gezebiliyor.
