Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen hafta 21. İmam Hatipliler Kurultayı'nda yaptığı konuşma, İsrail'de geniş bir yankı uyandırdı. İsrail merkezli Haaretz gazetesi, Erdoğan’ın İsrail karşıtı ittifak arayışına dair bir analiz yayımladı.
Independent Türkçe'nin AA ve Haaretz'den aktardığı haberine göre, analizde, Erdoğan’ın İslam ülkeleri arasında güçlü bir ittifak oluşturma çabalarının genellikle başarısız olduğu ancak İsrail’in bu konuda temkinli olması gerektiği belirtiliyor. Haaretz’in Ortadoğu ilişkileri analisti Zvi Bar’el, Erdoğan’ın İsrail’e karşı daha sert kararlar alınmasını umduğunu ancak birçok ülkenin bu çağrıyı takip etme ihtimalinin düşük olduğunu vurguluyor. Türkiye’nin İsrail’e karşı ortak eylem için Suriye ve Mısır gibi ülkelerle yakınlaşması, yazının önemli bir konusu.
Suriye ve İran’ın rolü
Suriye’nin Arap Birliği’ne geri dönmesinin ardından Türkiye ile ilişkileri düzeltme şartı olarak "Türkiye işgal ettiği tüm topraklardan çekilmeli" talebini öne sürdüğü hatırlatılıyor. İran’ın ise İsrail karşıtı koalisyonlarda Türkiye’nin peşine takılabilecek ilk ülke olduğu ancak diğer Arap ülkelerinin bu tür bir ittifaka dahil olma olasılığının düşük olduğu ifade ediliyor. Yemen’deki iç savaş ve Husilerin, Suudi Arabistan öncülüğündeki birliklerle olan çatışmaları da bölgede etkili olan diğer faktörler arasında sayılıyor.
Ürdün ve bölgesel meşruiyet
Ürdün’ün İsrail ve ABD ile yakın ilişkilerini güvenlik gerekçesiyle sürdürme ihtiyacı nedeniyle Türkiye ve İran’ın başını çektiği bir koalisyonda yer almayacağı iddia ediliyor. Analist Bar’el, İsrail’in bölgedeki meşruiyetinin azalmasının ABD ve Batı ülkelerinin desteğini de etkileyebileceğine dikkat çekiyor. İsrail’in dost ülkelerinin bölgesel anlaşmazlıkların çözümünde yetersiz kalmasına rağmen, İsrail’in meşruiyetini sağlamaya devam ettiğini belirtiyor.
Erdoğan’ın Çağrıları
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Eylül’de Kocaeli Kongre Merkezi'nde düzenlenen ÖNDER 21. İmam Hatipliler Kurultayı'ndaki konuşmasında, İsrail’in devlet terörüne karşı durmanın İslami ve vatani bir vazife olduğunu vurgulamış ve İslam ülkelerine işbirliği çağrısında bulunmuştu. Erdoğan, İsrail’in yayılmacılığına karşı Mısır ve Suriye ile yapılan yeni adımların dayanışma hattı oluşturmayı amaçladığını belirtmiş ve İslam ülkelerini İsrail işgaline karşı ortak tavır takınmaya çağırmıştı.
Bu açıklamalar, Erdoğan’ın bölgesel ve uluslararası düzeyde İsrail karşıtı bir ittifak oluşturma çabalarının artarak devam edeceğini işaret ediyor.
