İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan, bugün öğleden sonra İran yerel saatiyle 16.00’da İran Parlamentosu’nda yemin ederek, görevine resmen başladı. İran devlet medyasında yer alan bilgilere göre Pezeşkiyan’ın yemin törenine 88 ülkeden temsilci katıldı. Türkiye’den yemin törenine Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katıldı.
Tek reformcu aday olarak katıldığı cumhurbaşkanlığı seçimlerini, 5 Temmuz’daki ikinci turda oyların yüzde 53.7’sini alarak önde tamamlayan Pezeşkiyan, İran’ın 9’uncu Cumhurbaşkanı olmuştu. Pezeşkiyan, pazar günü İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in resmi onayını almıştı. Onaylama töreni sırasında Hamaney, Pezeşkiyan'a dış ilişkilerde, Afrika ve Asya ülkelerini, İran'a "destek veren ve yardım eden" ülkeleri önceliklendirmesi çağrısında bulunmuştu. Hamaney'in onayını aldıktan iki gün sonra, bugünkü yemin töreninden sonra Pezeşkiyan güvenoyu için parlamentoya kabinesini de sunacak.
Pezeşkiyan yönetiminde nelerin değişmesi bekleniyor?
Reformcu bir lider olarak görülen Pezeşkiyan'ın İran'ın Şii teokrasisinde radikal değişiklikler yapması ülkenin yasama ve yürütme düzeni itibarıyla mümkün görünmüyor. Pezeşkiyan, seçim kampanyası sürecinde dini lider Hamaney'in devletin tüm meselelerinde nihai karar verici olduğunu teyit eden konuşmalar da yaptı. Ancak Pezeşkiyan'ın iç ve dış politikada mütevazı da olsa reform hedefleri bulunuyor.
İran’ın reformcu olarak görülen önceki siyasetçileri 7’inci Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve eski Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'in izinden gitmesi beklenen Pezeşkiyan’ın halk ve devlet arasında artan gerilimi yatıştırmaya yönelik adımlar atması, dış politikada İran’ın katı muhafazakar siyasetçilerine göre daha uzlaşmacı bir tutum sergilemesi ve ekonomi alanında bazı reformlara odaklanması bekleniyor.
Pezeşkiyan, özellikle 2022 yılında Mahsa Amini'nin ölümü sonrası İran’ı etkisi altına alan protestolar sırasında hükümeti eleştirerek İran’da değişim isteyenlerin desteğini kazanmıştı.
Törene katılan bazı yabancı ülke temsilcileri; Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani, Azerbaycan Başbakanı Ali Esedov, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Muhammed Abdel Ati, Ürdün İçişleri Bakanı Mazin Abdullah Hilal El-Feraya, Suriye Başbakanı Hüseyin Arnus, Kuveyt Dışişleri Bakanı Abdullah Al-Yahya, Suudi Arabistan İçişleri Bakanı Prens Abdülaziz bin Suud bin Nayef ve Birleşik Arap Emirlikleri Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Şeyh Hamdan bin Muhammed'den oluşuyor.