İhtar puanı uygulaması kaldırıldı: Aile hekimlerini ne bekliyor?

Haber: Erva Gün Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı kararnamesi ile "Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde" yapılan değişiklikle aile hekimlerine verilen ihtar puanı uygulaması kaldırıldı. Aile hekimlerinin disiplin işlemlerinde de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan hükümler uygulanacak. "Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik", yeni düzenlemeler yapılarak yönetmeliğin 11 maddesinde değişiklikler yapıldı. Karar, 29 Temmuz’da yayımlanan Resmi Gazete ile yürürlüğe girdi. Yönetmelikte yapılan değişiklikle ihtar puanı cetveli yürürlükten kaldırıldı. Bunun yerine, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na atıf yapılarak yeni disiplin hükümleri getirildi. Önceki yönetmelikte yer alan, denetimlerde tespit edilen aksaklıklar nedeniyle ihtar puanı verilen ve bu puanları belli miktara ulaşan aile hekimlerinin sözleşmelerinin feshedildiği düzenlemede, Anayasa Mahkemesi'nin 21 Haziran 2022 tarihli ve E.2022/43-K.2022/81 sayılı kararı gereğince değişikliğe gidildi. İhtar puanı verilmesi uygulamasının kaldırıldığı yönetmelik değişikliğiyle aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının uyacağı disiplin kuralları yeniden düzenlendi. Buna göre, aile hekimlerinin disiplin işlemlerinde de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan hükümler uygulanacak. Ancak yeni düzenlemenin ne olacağı ve disiplin kurallarının nasıl uygulanacağı belirsizliğini koruyor. İhtar puanı uygulamasının aile hekimleri üzerinde nasıl bir etkisi olduğu ve yeni kararname ile kaldırılmasını Türk Tabipler Birliği Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı değerlendirdi. “657’ye tabi değiliz” Valilik ile sözleşme imzaladıklarını belirten Kırımlı, “Memuriyetten ücretsiz izne ayrılmış gibi sayılıyor ya da taşeron işçi gibi çalışıyor.  Kamuya aykırı bir sözleşme imzalıyoruz. Memuriyet kurallarına yani 657’ye tabi değiliz” dedi. Anayasa Mahkemesi, 2022/43 E., 2022/81 K. sayı ve 21.06.2022 tarihli kararı ile ihtar puanı cetvelinin yasal dayanağı bulunmadığı belirtilerek iptal kararı verilmiş, mevzuatta boşluk meydana gelmişti. Önce, 15.07.2023 tarihinde yayımlanan torba kanun ile 5258 sayılı Kanun’un 3. maddesine disiplin hükümleri eklendi. Şimdi ise Yönetmelik’te aynı değişiklikler yapıldı. Böylece Yönetmelik, 5258 sayılı Kanun’a uygun hale getirilmiş durumda.  Bu değişikliklerle birlikte artık temel olarak 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanacak. Üç kere ceza alınırsa sözleşme yenilenmiyor Aile hekimleri, Anayasa Mahkemesi tarafından “diğer kamu görevlisi” olarak tanımlanıyorlar. Kırımlı ödeme yönetmeliği bölümü üzerinden idari işlemlerinin gerçekleştirildiğini söyleyerek, ceza puanı uygulamasının bu yüzden var olduğunu belirtti.  Kırımlı, “İşe gelmemek veya geç gelmek 10 puan, basına açıklama yapmak 50 puan falan gibi toplamda 200 puan alırsanız sözleşmeniz feshediliyordu. Üç kere ceza alınırsa sözleşmeniz yenilenmeyebiliyordu” dedi. İhtar puanı uygulamasının keyfe keder yazılmış olduğunu ve baskı aracı olarak kullanıldığını söyleyen Kırımlı, “Bize, ‘Sen niye şunu yaptın, yaka kartını ters takmışsın’ diyerek ceza puanı verip ondan sonra işten atıyorlar. İstanbul'da trafikte kalıyorsunuz ve 20 dakika geç gidiyorsunuz işe yine size ceza yazılıyor” açıklamasında bulundu. “Belirsizlikler devam ediyor” Disiplin kurallarının keyfiyetle uygulandığını aktaran Kırımlı, “Kanunda, ‘Neye göre suç, cezası nedir, 657 hükümleri nasıl uygulanır?’ bunların hepsi nasıl tanımlıysa bizim için de öyle olsun. Suçun karşılığı nedir, hangi cezalar verilebilir genel tanımları bilmemiz gerekiyor. Yeni kararname çıktı ancak orada da belirsizlikler devam ediyor” ifadelerini kullandı. Kırımlı, memuriyette bir disiplin amirinin olduğunu ancak aile sağlığı merkezlerinde bu amirlerin ilçe sağlık müdürü olarak tanımladıklarını dile getirdi. Kırımlı, devamında şunları söyledi: “Mesela Ankara Çankaya'da bir tane ilçe Sağlık Müdürlüğü var ama hiçbir aile sağlığı merkezi ile yan yana değil. İşlemi yapacak disiplin amirinin aynı kurumda olması lazım. Öyle bir kişi de yok. Yeni kararname ile onun da etrafında dolanmışlar.  Biz valiyle sözleşmemizi imzaladığımız için sözleşmeyi kimle yaptıysak disiplin hükümlerini onun belirlemesi gerekiyor.” Hem hâkim hem de savcı ilçe sağlık müdürü İlçe sağlık müdürünün disiplin amiri olmasının uygunsuz belirten Kırımlı, ilçe sağlık müdürünün hem hâkim hem de savcı konumuna geldiğini vurguladı. Kırımlı, “Soruşturmayı yapan kişi de ilçe Sağlık Müdürü oluyor, sizinle uğraşan kişi de ilçe Sağlık Müdürü oluyor, savunmanızı İlçe Sağlık Müdürü ile imzalıyorsunuz ve kararı veren de o oluyor” dedi. Yeni kararnamede suçun da belirsiz olduğuna değinen Kırımlı, “Disiplin amiri diye geçinirseniz, onların sendikasına üyeyseniz, onların her dediklerine doğru diyorsanız ve onların eksik olan, halk sağlığına faydası dokunmayan şeyleri görmüyorsanız iyi geçiniyorsunuz demektir. Bizim TTB’de yaptığımız gibi ‘Burada sorunlar var’, ‘Binaların deprem güvenliği yok’, ‘Burada aşı yok’ derseniz soruşturma açılıyor size. Bu şekilde baskı uygulamaya çalışıyorlar” açıklamasını yaptı.