Başkent Ankaralıların ucuz ve taze alışveriş için tercih ettiği Ulus Hali, 1937 yılında Mimar Robert Oerley tarafından tasarlanarak hayata geçirilmiş bölgenin canlılık kazanmasındaki en önemli yapılardan biri olarak biliniyor. 80 yılı aşkın süredir Başkentlilerin uğrak noktası olan Ulus Hali’ne yönelik yenileme çalışması için geçtiğimiz günlerde ihale süreci tamamlandı. Ankara Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı onarım ve yenileme pankartını asarak, hali boşalttı. HALDER’de “Tadilat nedeniyle kapalıyız, en kısa sürede görüşmek üzere” notuyla pankartını astı. Esnaf için ise geçici olarak eskiden Modern Çarşı’nın bulunduğu daha sonra otopark olarak kullanılan alana korunaklı bir alan inşa edildi. Fakat esnaf geçici halin küçük ve sevkiyat için gerekli alana sahip olmaması nedeniyle gösterilen alana yerleşmedi. Bunun yerine hal çevresindeki sokaklara tezgâh kurdu. Esnaf, halin tadilat işlemlerinin kısa süreceği umuduyla kendi geçici yöntemini semt pazarı usulüyle çözmeyi tercih etti. Alışveriş yapmak için hale gelen müşterilerin ise gördükleri manzara karşısında kafası karışıyor. Yıllardır aynı esnaftan alışveriş yapan hal müşterisi tezgâhları bulma konusunda güçlük çekiyor. Bölgeyi transit olarak kullanan yayalar ve sürücüler de sokaklara taşan kalabalıktan rahatsızlık duyuyor.
Esnafın tek umudu yenileme çalışmalarının bir an evvel sona ermesi
Özellikle Eylül ayıyla birlikte av yasağının kalkması sonucu en yoğun dönemini yaşayan halin balıkçı tezgahlarından yayılan koku ve yerdeki çöpler kirliliğe neden oluyor. Bölgede iş yeri bulunanlar ise söz konusu kirlilik nedeniyle olası hastalıkların yaşanması konusunda endişeli. Ulus’un tarihi geçmişine yakışmayan bu görüntülerin çözümü için ise gözler Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne çevrilmiş durumda. Olumsuz hava şartlarının başlamasıyla birlikte sokak pazarı modelini sürdüremeyeceği kaygısını da taşıyan esnafın tek umudu yenileme çalışmalarının bir an evvel sona ermesi.
Ankara Büyükşehir Belediyesine bağlı Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanı Bekir Ödemiş, Ulus Hali Rölöve Restitüsyon ve Restorasyon Projesi’ne ilişkin gazetemizin sorularını yanıtladı. Ödemiş, 50’yi aşkın esnafın bulunduğu Ulus Hali’nin kullanım nedeniyle zemin yapısında deformasyonun meydana geldiğini yapılması planlanan restorasyon çalışmasını kaldıramayacağı dolayısıyla öncelikle esaslı onarım çalışmasına gidildiğini belirterek, “1929 yılında Ankara üçüncü büyük yangınını yaşıyor, o yangında şimdiki Ulus Hali’nin olduğu alan üç gün boyunca yanıyor, Mustafa Kemal Atatürk yangının başında bekliyor. O yangın sonrası Robert Oerley’e hal projesi yaptırılıyor. Hal mimarisi ve projesiyle aslında dünyadaki turistlik haller gibi tasarlanıyor. O zamanın teknolojisiyle yapılan önemli bir eser. İçinde 50’yi aşkın esnafımız var, mülkiyeti belediyeye ait. Ancak yıllar içindeki kötü kullanım sonucu çürüyor. Öncelikle tescilli olan bu yapının restorasyonu için yola çıktık. Kurula da sunduk ancak zeminde ciddi deformasyon tespit edildi” dedi.
Ödemiş, “Balçık nedeniyle taşıyıcılar direncini yitirmiş durumda”
Ödemiş, onarım çalışmasının kısa süreceği öngörüsüyle esnafın bu süreci geçici yerde değil sokakta tezgâh kurarak idare edebileceğini belirttiğini ifade ederek, “ODTÜ’deki uzmanlarla çalıştık. Yıkılmadan onarılması için büyük emekler verildi fakat maalesef o çalışmayı kaldıracak bir temel yapısı yok. Balçık nedeniyle taşıyıcılar direncini yitirmiş durumda. Bunun üzerine rekonstrüksiyon projesi hazırladık, yani özgün yapısını koruyarak tıpkısının aynısı için koruma kuruluna projeyi sunduk, onaylandı. Ancak ekonomik şartlar nedeniyle yeni yapılacak alanda iş kapasitesinin düşük olacağı gerekçesiyle esnafla yaptığımız görüşmeler sonucunda öncelikle esaslı onarım çalışmasının yapılmasını daha sonra diğer çalışmanın yapılmasına karar verdik. Hem esnafın içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı hem de fiyat istikrarsızlığı nedeniyle restorasyon yaparak geçici sağlamlaştırma yapmaya karar verdik. Fen İşleri Dairesi hızlı çalışmasını sürdürüyor, 15-20 günlük bir işimiz kaldı. Yaşamın olduğu bir alanda çalışma yürütülüyor, bunun elbette zorlukları var ancak karşılıklı fedakarlıklarla bu süreci atlatmak için böyle bir çözüm düşündük. Esnaf da süreç kısa olduğu için geçici yerde iş yapamayacağı endişesiyle sokakta idare edebileceğini belirtti” diye konuştu.
Hal esnafı geçici alana taşınmayı kabul etmedi
Başkent Ankara’nın tarihi merkezi Ulus’ta büyükşehir belediyesi tarafından başlatılan yenileme çalışmaları kapsamında 1937 yılında Mimar Robert Oerley’in tasarımıyla hayata geçirilen Ulus Hali’ne yönelik yenileme çalışmalarına başlandı. Yenileme için geçici süreliğine yerleştirilmesi ön görülen eskiden Modern Çarşı’nın bulunduğu daha sonra otopark olarak kullanılan alana inşa edilen korunaklı bölüme taşınmak istemeyen esnaf, Ulus sokaklarına döküldü.
Bunlar da ilginizi çekebilir