Gazetecilik mesleği ve örgütleri açısından Anayasal mesaj verildi?
ANAYASA MAHKEMESİ’NİN AÇTIĞI PENCEREDEN BASIN KARTINA BAKIŞ
Şimdi Anayasa Mahkemesi, meslek örgütlerince epeydir yürütülen basın kartı sorununa çözüm arayışına ivme kazandırabilecek nitelikte bir karara imza attı. Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında İstanbul Üniversitesi önündeki protesto eyleminde o dönemde Bianet muhabiri olarak görevli Beyza Kural’ın maruz kaldığı polis müdahalesini basın ve ifade özgürlüğüne aykırı bulduğu değerlendirmesinde “basın kartı yokluğu” unsurunu aleyhte dikkate almadı. Tam tersine Mahkeme, Kural’ın kurum kartıyla gazeteci olduğu beyan ettiği olayda ters kelepçe uygulamasına maruz kalmasının ve bununla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca takipsizlik kararı verilmesinin hak ihlali olduğuna hükmetti.
Yüksek Mahkeme, 12 Ocak tarihli aldığı ve Resmi Gazete’de geçtiğimiz günlerde yayımlanan kararıyla Kural’ın olay sırasında gazeteci kimliğini ispatında “kurum kartı göstermiş olması” durumunu gazeteci olduğu gerçeği bakımından geçerli kabul etti. Dolayısıyla Kural örnek olayında sahada haber takibindeki gazeteciler açısından geçmişte “sarı basın kartı” bu dönemde “turkuaz renkli basın kartı” sahipliği değil medya kuruluşunda görev alınması yeterli görüşü de yeniden gündeme taşındı.
Türkiye’nin anayasal hukuk düzeni bakımından kararları ve o kararlardaki gerekçeleri “bağlayıcı” nitelik taşıyan Anayasa Mahkemesi’nin uzun yıllardır gazetecilik meslek örgütlerince verilmesi gerektiği görüşü tartışılmakta olan “basın kartı” meselesine önemli bir pencere açtığı görüşündeyim. Anayasal düzene sahip bir ülkede yaşadığım yaklaşımıyla yakın geçmişte 20 ay boyunca gerekçesiz şekilde “turkuaz renkli basın kartı” taşıma hakkı engellenen gazeteci kimliğimle umutla Anayasa Mahkemesi’nin açtığı pencereden aydınlık bir gökyüzüne bakıyorum.
Geçtiğimiz süreçlerde farklı gerekçeler ile gazetecilik mesleğimizde başta yerel ve internet ortamında yayın yapmakta olan medya kuruluşlarında görev alan habercileri olumsuz etkileyen basın kartı sorununa hep birlikte çözüm geliştirmekte sıkıntılar yaşayan meslek kuruluşlarınca da yeniden aynı masada buluşulmasını umuyorum. Covid-19 salgını gerekçeli toplumsal eylem ve etkinliklere yönelik yasaklamalar nedeniyle güvenlik güçlerince “basın kartı” sorgulamasıyla sahadaki habercilere müdahale olaylarında yaşanan artışlar da dikkate alınarak meslek örgütleri için harekete geçme zamanı olduğu düşüncesindeyim.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş süreciyle İletişim Başkanlığı’nın “geniş takdir yetkisine bırakılmış” görünümündeki basın kartı meselesine dair Gazeteciler Cemiyeti’nin epeydir arayışlar yürüttüğü bilgisiyle de GÜNEŞLİ GÜNLER GÖRECEĞİZ ifadesiyle yazıyı noktalayayım.