Şükrü Karaman
Kıyı kesimlerde 4 Ağustos, orta kesimlerde 10 Ağustos, yüksek kesimlerde 17 Ağustos’ta hasadın başlanacağının duyurulmasına karşın, Samsun, Ünye, Fatsa ve Ordu’da üreticiler erken olgunlaşan fındığı toplamaya başladı. Hatta bahçesinde hasadın sonuna gelenler bile var.
Geçimini fındıktan sağlayan binlerce çiftçi hala açıklanmayan taban fiyatı sabırsızlıkla gözlemeye koyuldu. Geçen sezon taban fiyat fındığın kalitesine göre 80 ile 84 TL arasında saptanmıştı. Üretici, girdi maliyetleri ve işçi ücretlerindeki fahiş artış nedeniyle bu yıl en az 150-160 TL taban fiyat bekliyor. 200 TL ve üzeri umanlar dahi var. Bölgede TMO’nun 110-120 TL arasında fiyat belirleyeceği görüşü yaygın. Üretici bu tutara oldukça tepkili. Beklentiler en az 150 TL olması yönünde.
Geçen yıla göre özellikle işçi ücretleri çok arttı. Amelenin günlük en düşük yevmiyesi 800 TL. Öğle yemeği de üreticiye ait. 1000 TL ve üzeri ücreti isteyenler de var. bZaten piyasada yerli fındık işçisi bulmak çok zor. Yine Gürcistan, Azerbaycan ve Doğu Anadolu ‘dan gelen işçiler bahçeye girecek, fındığı toplayacak. Onlar da olmasa üretici işçi bulamayacak.
Karadeniz’in dik yamaçlarında yetişen fındık en zahmetli tarım ürünü. Bakımı ve toplanması diğer ürünlere göre oldukça zor. Fındıkçı, bir yıllık emeğinin karşılığının verilmesini serbest piyasada tekel firmalara esir olmamalarını TMO’dan talep ediyor. Bilindiği üzere geçen yıl piyasada tek başına at koşturan uluslararası tekel firmaya Rekabet Kurumu tarafından ağır para cezası uygulanmıştı. Umarım bu cezadan ders almışlardır. Üreticinin emeğinin karşılığını alabilmesi için fındık piyasada saptanan taban fiyattan düşük işlem görmemeli. Burada görev TMO’ya düşüyor.
Eğer fındık taban fiyatı 150-160 TL arasında saptanırsa bunun piyasaya olumlu yansıması daha fazla olacaktır. Zira üreticinin eline geçecek para , beyaz eşya satıcısına, marketlere, tuhafiye ve tekstil sektörüne, okul açılış döneminde kırtasiyecilere yönelecek. Yani piyasa canlanacak.
Karadenizli üretici fındıktan elde ettiği para ile geçimini sağlamanın yanında çocuklarını evlendiriyor, askere gönderiyor, öğrenim harcamalarını karşılıyor. Bu nedenle son derece önemli fındık Karadenizli için. Fındığın pazara inmesi ile piyasa da canlanıyor, şu anda durgunluk yaşayan esnafın da yüzü gülüyor. Hak ettiği paraya satılırsa zincirleme ekonomiyi olumlu etkiliyor. En çok dış satımı yapılan tarım ürünü fındık aynı zamanda cari açığı kapatmada önemli işleve sahip.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, yarın saat 14.00’de Giresun Cumhuriyet Meydanı’nda düzenlenecek Fındık Mitingi’ne katılarak, üreticinin taleplerini ve sorunlarını siyasi iradeye haykıracak. Bölgede mitinge katılımın yoğun olması bekleniyor. Özgür Özel, çiftçinin, emekçinin, emeklinin, esnafın, dul ve yetimin yanında durmaya devam ediyor.