Faturalar kabaracak, cepler boşalacak

Şükrü KARAMAN İçinde bulunduğumuz sonbahar güneşin etkisiyle ılıman geçiyor. Halk arasında “pastırma yazı” olarak bilinen bol güneşli günler bir süre daha devam edecek. Sonbaharın sona ermesiyle birlikte karakış etkisini göstermeye başlayacak. Kasım ayı ortasına dek sürecek pastırma yazının ardından soğuk günlere “merhaba” diyecek Türkiye. Yani garibanlar için zor günlerin eli kulağında. Karakış ile birlikte yurttaşın yakacak ve elektrik faturaları geçen yıla göre oldukça kabaracak. Zira doğalgaz ve elektriğe yılbaşından başlamak üzere devasa oranda zam yapıldı. Doğalgaz ocak ayında yüzde 25, nisan ayında yüzde 35, haziran ayında yüzde 30 ve en son eylülde yüzde 20.4 oranında artırıldı. Böylelikle yılbaşından bu yana kümülatif yüzde 164.2 oranında zam geldi. Elektriğe de yılbaşından beri konutlarda kümülatif yüzde 136 ile yüzde184 arası, işyerleri için yüzde 174 ile yüzde 184 oranında artış yansıtıldı. Kömür ve odun fiyatları da anormal şekilde arttı. Vatandaş sobaya dönüş yapsa o bile çok pahalı. Yani doğalgaz, elektrik ve kömür fiyatları cepleri delecek kadar zamlandı. Vatandaş yüksek artışların olumsuz etkisini yaz boyunca hissetmedi. Lakin kapıda bekleyen karakışla faturalar yüzde 164 oranında zamlı gelecek, cüzdanlar boşalacak. Benzin ve dizel fiyatları da neredeyse her gün artıyor. Bir litre dizel 30 lirayı aştı. Bu koşullarda halk özel aracını garajdan çıkaramıyor. Toplu taşıma yeğleniyor. Belediyeler bunu dikkate alarak halkın bütçesini daha sarsacak uygulamalara gitmiyor. Toplu ulaşım fiyatlarını ya sabit tutuyor ya da düşük oranda artırıyor. Öyle ya belediyelerin temel görevi vatandaşa ve topluma en uygun koşullarda indirimli veya ücretsiz hizmet sunmak değil mi? Milyonlarca dar gelirlinin aylığı ve maaşına yüzde 184 zam yansıtılmıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 6 aylık veriler doğrultusunda ve Memur-Sen ile hükümetin imzaladığı toplu sözleşme uyarınca memura, emekliye, sözleşmeli personele zam veriliyor. O tutarlar da asgari ücrette olduğu gibi en çok yüzde 100’e yaklaşıyor. Emekli ve memura bu artış bile verilmiyor. Bir yanda doğalgaz ile elektriğe gelen ürkütücü boyutta zam diğer yanda milyonlarca sabit ve dar gelirliye yaşamın koşullarından ırak artış. Yılbaşına dek mevcut aylık ve maaşlarıyla geçinmeye çalışacak dar gelirli kitle zamlar için yılbaşını beklerken, bir yandan kabarık faturalarla baş etmeye çalışacak.