EYT’de sona doğru…

Şükrü KARAMAN Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili yasa çalışmalarında sona gelindi. Düzenlemenin 2023 yılında hayata geçmesi bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, milyonlarca kişiyi ilgilendiren yasa taslağında teknik çalışmaların tamamlandığını, ayrıntıların aralık ayında kamuoyu ile paylaşılacağını açıkladı. Düzenleme önümüzdeki yılın ilk ayında TBMM Genel Kurulu’nda yasalaşmasının ardından uygulanacak. Bilgin’in açıklamalarına göre, yeni düzenlemenin eylül 1999 öncesi sigortalı olup da bu tarihte sosyal güvenlik sisteminde yapılan değişiklikle sigortalılık süresi ve prim gün sayısına ek olarak emeklilik için yaş koşulu getirilmesi nedeniyle emekli olamayanlara yönelik olması bekleniyor. Yani 1999 eylül ayı öncesi olan ve çalışma yılını, prim gün sayısını dolduran ancak yaş sınırı nedeniyle emekli olamayanlara yönelik yasa olacak. Emeklilik haklarının verilmesi amacıyla yıllardır mücadele eden milyonlarca kişi, siyasi iradenin 2023 yılında yapılacak seçimi öngörerek EYT’lilere ilişkin yasayı hayata geçirmeye karar vermesiyle beklentilerine kavuşacak. Lakin 5 milyonu aşkın EYT’li arasında hemen emekli olacakların sayısı 500 bin ile 750 bin arasında olması öngörülüyor. 8 Eylül 1999’da çıkarılan 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Yasası ile oyunun kuralı bir gecede değiştirilerek emeklilik yaş sınırı yükseltilmişti. Prim ödeme gün sayısı ile çalışma sürelerini dolduran 5 milyonu aşkın kişinin emekliliği bir gecede 2 ile 15 yıl arasında ötelenmişti. Yaşa takılmalarından ötürü analarının ak sütü gibi helal olan emekliliğe yıllardır kavuşamıyorlardı. Prim ödeme gün sayısı ile çalışma süresini tamamlamalarına rağmen yaş engelinden dolayı emekli olamayan milyonlarca kişi ekmeğini kazanabilmek için özel sektöre başvurduğunda “Yaşlısın işe alamayız” yanıtı ile karşılaşıyor. Devlet ise bu kişileri “Yaşın genç çalış” diyerek emekli etmiyordu. Yasanın çıkması ile sonunda emeklilik hakkını edinecekler. Yasayla birlikte hemen emekli olacakların sayısı en çok 750 bin civarında. Yani tümü bir anda değil, aşamalı emekliliğe hak kazanacak. Zaten her ay 35 bin, yılda 400 bine yakın kişi emekli oluyor. Bağlanacak aylık tutarı da dile getirildiği gibi çok yüksek olmayacak. 3.500 ile 4.500 lira arasında aylık bağlanması olası. En çok 750 bin kişinin emekli olması halinde aylık ödemesi için Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) kasasından yılda 25 milyar lira daha fazla para çıkacak. SGK halen 14 milyona yakın emekli, dul ve yetime bu yılın ikinci yarısı için her ay toplam 65 milyar lira para ödüyor. Bu tutar aylıkların ocak ayında zamlanması ile artacak.