Eski hakem Deniz Ateş Bitnel: “Hakemlerden umudum yok"

DİDEM ÇAM Eski FIFA kokartlı hakem Deniz Ateş Bitnel, ‘Türk futbolunda VAR Sistemi’ yazı dizimizin ikinci bölümünde, VAR Sistemi’yle ilgili yaşanan sorunun kaynağını işaret etti. Peki, sorun VAR Sistemi’nde mi, VAR Sistemi’ni kullanan da mı yoksa VAR Sistemi’ni kullananları yönetende mi? İşte cevabı… “Yönetenler, ödül ceza sistemini iyi uygulayamıyor” Merkez Hakem Kurulu’nun (MHK) adaleti doğru sağlaması gerektiğine dikkat çeken Bitnel, “Sorun, en başta VAR’ı kullananları yönetende. Bu işi yönetenler, gerekli mesajı verir insanlara. Hakem, sahada doğru bir karar veriyor diyelim. Kamuoyu, hakemin verdiği o kararla ilgili eleştiride bulunuyor ve bu eleştirinin dozu artarak devam ediyor. Bu sefer kamuoyunda, hakemin o pozisyonla ilgili yanlış karar verdiği izlenimi uyanıyor. Yönetenler, hakemi o maçtan sonra dinlendiriyorsa hakem artık diğer maçlarda karışmama kararı alıyor. Hakemler böylece, benzer pozisyonlara karışmıyor ya da doğru verdiği kararın yanlış olduğu izlenimine kapılıyor. Daha sonraki maçlarda ise benzer pozisyonlara farklı kararlar veriyor. Bu durum da, yönetenlerin ödül ceza sistemini iyi uygulayamamasından dolayı yaşanıyor. Sistem içinde bazı boşluklar var. Hakemler de kendilerini geliştirecek. Evet, değişiklik gereken bazı durumlar var ama yönetim, mutlaka adaleti doğru sağlayacak” ifadelerini kullandı. “Olaya profesyonel bakarsak bazı şeylerin önüne geçeriz” Herkesin ‘işini’ yapması gerektiğini vurgulayan Bitnel, “Ülkemizde her sene daha ligler başlamadan, ‘Bu sene o takım şampiyon yapılacak. Geçtiğimiz sene, şu takım desteklendi. Önceki sene, siyasetle o takım desteklendi’ diye kaos yaratılıyor zaten. Herkes işini yapsa bu tartışmaların önüne geçeriz aslında” dedi. Türk futbolunun başarısız olmasını, profesyonel bir bakış açısına sahip olmamasına bağlayan eski hakem Bitnel, şu ifadelere yer verdi: “Avrupa’da niye VAR Sistemi çok tartışılmıyor? Çünkü orada başkan, teknik direktör ya da futbolcu gerçekten işini yapıyor. Herkes kendi işini yaptığı sürece de problem olmuyor. Bizde futbolcular, gol atmak yerine, kaçırdığı golden sonra hakemi suçlayabiliyor. Teknik direktörler, yanlış oyuncu değişikliğinden sonra kendini eleştirmek yerine, hakemi suçlamayı tercih ediyor. Yanlış politikayla transfer yapan parayı iyi yönetemeyen başkanlar ve yönetim kurulu da şapkasını önüne koymak yerine, hakemi suçlayarak en basit yola gidiyor. Bu da, ülke futbolu adına başarısızlığı getiriyor. O yüzden, hem ülkemizin başarısız olması hem de Avrupa’yla yarışamıyor olmamız, aslında tamamen olaya profesyonel bakmamamızdan kaynaklanıyor. Avrupa tamamen profesyonel bakıyor. Orada, ‘Hakem işini yapıyor. Herkes gibi hakem de hata yapabilir’ diye düşünüyorlar. Futbolcular, teknik direktörler, yöneticiler, yeri geliyor gazeteciler de hata yapıyor. Her işte olduğu gibi hata bu işin içerisinde de var. Fakat bizde hakeme bakış açısı ‘hata’ değil de ‘yanlış’ yapıyor şeklinde. İşte, olaya biraz daha profesyonel bakarsak bazı şeylerin önüne geçeriz aslında.” Hakem camiası adına utanç vericiydi Geçtiğimiz sezon, Türk futbol tarihinde VAR Sistemi’yle ilgili bir ilk yaşanmıştı. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) hem Sivasspor- Galatasaray hem de Gaziantep FK-Beşiktaş maçlarının VAR kayıtlarını açıklamıştı. Özellikle, Sivasspor- Galatasaray maçında iptal edilen golün ardından VAR odasından gelen ‘Bu pozisyonda ofsaytımsı bir şey var’ açıklaması, o dönem Türk futbol kamuoyunda geniş yankı uyandırmıştı. Sivasspor- Galatasaray maçının VAR hakemi Özgüç Türkalp ise o maçın ardından görevden alınmıştı. Geçtiğimiz sezonun skandal hatası: ‘Ofsaytımsı’ ‘Ofsaytımsı’ açıklamasının skandal bir hata olduğunu belirten Deniz Ateş Bitnel, “Geçtiğimiz sezon, çok skandal hatalar oldu. ‘Ofsaytımsı’ da geçtiğimiz sezonun skandal hatasıdır. Maçta görev alan VAR hakemi Özgüç Türkalp’in hakemliği de o maçtan sonra bitmişti zaten. Hakem camiası adına utanç verici bir durumdu. O dönem insanlar, ‘Hakemler hiç kurumsal değilmiş. Tabiri caizse ‘kahve ağzıyla’ birbirleriyle konuşuyorlarmış’ düşüncesine kapıldı. Kurumsallıktan çok uzak, hakemin motivasyonunu bozucu bir konuşmaydı. Belki orada butona basmadan konuşuyor, hakeme ses gitmiyor ama bu kayıtların dinlenebileceğini, dinlendiğini ya da zamanı geldiğinde kamuoyuyla paylaşılabileceğini öngörmeleri gerekiyordu. Bir de bu konuşma, bizim duyduğumuz kısım. Kayıtların açıklanmadığı başka maçlarda kim bilir neler konuşuluyor” açıklamasında bulundu. “Eğer bir maçla ilgili VAR konuşmaları paylaşılıyorsa bundan sonra kritik olan maçlardan sonra da açıklanma talepleri geri çevrilemez” diyen Bitnel, şöyle devam etti: “MHK, VAR kayıtlarını açıklamadan ‘Bazı VAR hakemlerini ve bazı hakemleri dinlendireceğiz’ diye bir açıklama yapmıştı. Kim olduğunu bile bilmediğimiz bazı hakemler dinlendirildi. Acaba ne konuştular aralarında, hangi pozisyona müdahale etmediler ya da hangi pozisyonla ilgili yanlış değerlendirme yaptılar? Onları da bilmek lazımdı ama açıklamadılar tabii. Normal şartlarda VAR konuşmaları paylaşılmamasına, paylaşılmayacak tavsiyesi olmasına rağmen spesifik maçların VAR konuşmaları paylaşıldı. Hata yapıldı. Emin olun, VAR kayıtları açıklandıktan sonra, çoğu hakem birçok pozisyona müdahale etmekten kaçınmıştır. Birçoğu sessiz kalmayı tercih etmiştir.” “Mutlaka bir değişim gerekiyor” 2023-2024 sezonunda da hakemlerin yine tartışılmaya ve eleştirilmeye devam edeceğini savunan Deniz Ateş Bitnel, şunları dile getirdi: “Geçtiğimiz sezon, hakem camiası başarılı mıydı? Başarılı değildi. Ortada başarısız bir takım olduğunu düşünün. Başarısız takıma hiç takviye yapmazsanız, sadece teknik direktörü değiştirirseniz takımdan başarı beklemeniz mümkün mü? İlk 10’a girememiş bir takıma takviye yapmazsanız, takımın yalnızca teknik direktörünü değiştirirseniz, tabii ki de şampiyonluğa oynayan bir takım yapamazsınız. Bu sezon görev alan hakemlerin birkaçı hariç, geçtiğimiz sezon ligde görev alan hakemlerdi. Yani, başarısız olduğunu düşündüğümüz hakemler. Siz eğitim alarak bir şey katmadığınız sürece, bu hakemler kendini geliştirmediği sürece başarı gelmeyecektir. Bu sezon hakemler adına çok fazla umudum yok. VAR kadrosunda da birkaç kişi hariç diğer hakemler aynı. Bu sezon da hakemler yine tartışılmaya ve eleştirilmeye devam edecek. Mutlaka bir değişim gerekiyor. Tabii, değişimi sezon öncesi yapmak gerekiyordu. Sezon başladıktan sonra değişim yapmak insanların kafasında soru işareti uyandırır.”