4 Ağustos vefat yıldönümü olan Enver Paşa'nın hayatı ve görevleri çoğu kişi tarafından merak ediliyor. İşte Osmanlı Devlet'inde çeşitli pozisyonlarda yer alan Enver Paşa'nın yaşamına dair merak edilenler.
Haber Merkezi - Osmanlı orduları Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı, Türkistan'da bir Türk devleti için çalışan Enver Paşa, 4 Ağustos 1922’de Türkistan topraklarındaki Pamir Dağları'nın eteklerinde, Ermeni askerleri ile tek başına çatışırken şehit edilmişti.
[caption id="attachment_379395" align="alignnone" width="1200"]
Edirne'nin Bulgar işgalinden kurtarılması üzerine Resneli Niyazi, Padişah Mehmet Reşad ve Enver Bey'i gösteren kartpostal[/caption]
Mücadelesi Balkanlar'da başladı
Enver Paşa’nın Makedonya Tikveş dağlarında başlayan hürriyet mücadelesi, başta Osmanlı ordularının Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı olduğu Çanakkale Zaferi olmak üzere, Birinci Dünya Savaşı ile devam etmiş ve savaş sonrasında geçtiği Orta Asya’da özellikle yerel savaşçıları Sovyet Kızıl Ordusu’na karşı örgütlediği Türklerinden oluşan Basmacı Harekatı’yla sona ermişti.
Kabri 74 yıl gizli kaldı
Şehit olduğunda 41 yaşında olan Enver Paşa’nın kabri Çegan Tepesi’nde tam 74 yıl Ruslardan gizlenmiş ve 4 Ağustos 1996’da dönemin Türk hükûmetinin çabalarıyla İstanbul’a getirilerek Şişli’deki Abide-i Hürriyet Şehitliği'ne defnedilmişti.
II. Meşrutiyet sonrasında Talat Paşa ve Cemal Paşa ile birlikte İttihad ve Terakki erkanı arasında yer alan Enver Paşa, İkinci Balkan Savaşı'nda Edirne'nin kurtarılması için çalışmış ve İstibdat devrindeki baskıcı ortama karşı mücadele etmişti
Ressam yönü de vardı
Kısa ömründe, genç bir Harbiyeli olmasına rağmen Osmanlı Devleti'nin uğraştığı Balkan çetecileriyle boğuşmuş, harap bir halde cepheden cepheye koşan Mehmetçiği Balkan Savaşları sonrası kısa bir sürede Birinci Cihan Harbi'ne hazırlamış, tüm bu mücadelelerin içinde ressam ve sanatkar kişiliğini sığdırmıştı.
Atatürk ile yakın ilişki içindeydi
Sık sık Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili görüşleri üzerine de tartışmalara konu olan Enver Paşa’nın, ülkeden ayrıldığı sırada kaybedilen Birinci Dünya Savaşı ve ağır anlaşma hükümleriyle ilgili çekinceleri olan yanındakilere, “Orduyu bu haliyle Mustafa Kemal’den başkası toparlayamaz” dediği dile getirilir.
Enver Paşa'nın yer aldığı savaşlar nelerdir?
- Trablusgarp Savaşı
- Balkan Savaşları
- I. Dünya Savaşı
- Sarıkamış Harekâtı
- Bakü Muharebesi
- Rus İç Savaşı
- Çanakkale Savaşı
Enver Paşa'nın kabri nerede?
4 Ağustos 1922'de Kurban Bayramı sırasında Tacikistan'da, Belçivan yakınlarında Agop Melkovian komutasındaki Ermenilere karşı yapılan bir çarpışmada üzerine düşen havan topuyla hayatını kaybetti ve Çegen köyüne gömüldü.
3 Ağustos 1996'da İstanbul'a getirilen naaşı bir gece Gümüşsuyu Askeri Hastanesi'nde tutuldu. Ölüm yıldönümü olan 4 Ağustos 1996 tarihinde, Şişli Camii'nde 8 imamın kıldırdığı cenaze namazının ardından Şişli'deki Abide-i Hürriyet Tepesi'nde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kültür Bakanlığı'nca ortak olarak hazırlanan, Talat Paşa'nın yanındaki mezara defnedildi.
Törene dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Millî Savunma Bakanı Turhan Tayan, Devlet Bakanı Abdullah Gül, Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna, Kültür Bakanı İsmail Kahraman, ANAP Milletvekili İlhan Kesici ve İstanbul Valisi Rıdvan Yenişen'le Enver Paşa'nın torunu Osman Mayatepek'le diğer yakınları katıldı.
Enver Paşa hakkın yazılmış kitaplar neler?
-Şevket Süreyya Aydemir, Enver Paşa
-Arı İnan, Enver Paşa'nın Özel Mektupları
-Yaver Suphi Bey, Enver Paşa'nın son günleri
-Kazım Karabekir, İstiklal Harbimizde Enver Paşa ve İttihat ve Terakki Erkanı
-Murat Bardakçı, Enver
-Murat Bardakçı, Naciyem, Ruhum, Efendim…
