Emekliye refah payı

Şükrü KARAMAN İşçi, memur ve emekli ekonomik durumlarını iyileştirmeye yönelik düzenlemeleri iple çekiyor. Hiç kuşku yok ki, en çok merakla beklenen düzenleme yaklaşık 5 milyon Emeklilikte Yaşa Takılanlar’la (EYT) ilgili olanı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda çalışmaları süren yasa taslağının içeriğine ilişkin bilginin kamuoyuna duyurulmamasından dolayı gizemini koruyor. Aralık başında TBMM’ye gönderilecek taslağın kısa sürede yasalaşmasıyla düzenleme 2023 yılı başında hayata geçirilecek. Eylül 1999 öncesi sigorta başlangıcı olup, prim ödeme ve çalışma yılı sürelerini tamamlamalarına karşın yaş engelinden ötürü emekliliğe hak kazanamayan 5 milyonluk kitleden ilk aşamada 750 bin ile 1 milyon arasında kişinin yasadan yararlanması öngörülüyor. Hükümet ile Memur-Sen arasında 2021 yılında bağıtlanan toplu sözleşme uyarınca 550 bin sözleşmeli memurun kadroya alınmasına yönelik süreç de başladı. Ayrıca yeni yılda 120 bin taşeron işçi ile 50 bin geçici işçinin kadro taleplerinin karşılanması için bakanlık bünyesinde farklı çalışma sürüyor. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik Asgari Ücret Tespit Komisyonu aralık başında toplanarak yeni ücreti saptama çalışmalarına başlayacak. Gerçekleştirilecek dört toplantının ardından 2023 yılı başında uygulanacak ve şubat ayında emekçinin eline geçecek yeni tutarın kamuoyuna duyurulması bekleniyor. Net 5.550 lira olan mevcut asgari ücretin yüzde 50- 60 arasında artışla net 7.500-8.000 lira aralığında belirleneceği, hatta hükümetin seçimi de gözeterek yüzde 20-30 arasında refah payı ekleyerek net 10 bin liraya çıkarılabileceği kuvvetle dillendiriliyor. 10 milyona yakın emekçi komisyondan çıkacak karara şimdiden kilitlendi. Milyonlarca memur, emekli, dul ve yetim de yeni yılda aylık ve maaşlarına yansıtılacak zammı bekliyor. Temmuz ayında maaşlarında yüzde 7 oranında artış yapılan 2.5 milyon memur, yüzde 10.85 oranında dört aylık enflasyon doğrultusunda şimdiden yüzde 3.85 farkı edindi. TÜİK’in kasım ve aralık aylarına ilişkin duyuracağı enflasyon verisiyle yeni yılda alacakları fark netleşecek. Memura, ayrıca toplu sözleşme uyarınca ocakta yüzde 8 zam verilecek. En gariban kesimi oluşturan ve hayat pahalılığı altında inim inim inleyen emekli, dul ve yetim aylıklarına yüksek zam yapılmasını umuyor. Memur gibi temmuzda maaşlarına yüzde 7 zam yapılan memur emeklisi ocak ayında 6 aylık enflasyon farkının yanı sıra yüzde 8 oranında zamdan yararlanacak. İşçi, esnaf ve çiftçi emeklisi aylılarına yansıtılacak zam oranı 3 Ocak'ta açıklanacak enflasyon oranı ile belli olacak. Temmuz, ağustos, eylül ve ekim enflasyonu kümülatif yüzde 10.85 olarak gerçekleşti. Kasım ve aralık ayına ilişkin rakamlarla 6 aylık enflasyonun yüzde 16-17 arasında çıkması yüksek olasılık. Yani işçi, esnaf, çiftçi emeklisi ile dul ve yetimine ocakta yüzde 17 zam yolda gibi. Lakin siyasi iradenin emekliye yönelik göreceli refah payı verebileceği konuşuluyor. Savlanan rakam yüzde 20. Ne var ki 3.500 lira gibi komik aylığa yüzde 20’lik zammın ne anlamı olabilir ki? En düşük aylığın net asgari ücret düzeyine çıkarılıp ardından yüzde 20 yansıtılması yaşamın gerçekleriyle örtüşür. Savlandığı gibi emekli ve asgari ücretliye yasal artışın yanında refah payı verilecek mi?