Şükrü Karaman
TÜİK verilerine göre TÜFE oranı haziranda yüzde 1.64, yıllık yüzde 71.60, Ocak-Haziran dönemini kapsayan 6 ayda yüzde 24.73 oranında gerçekleşti. ENAG’ın haziran ayı TÜFE oranı yüzde 4.27, yıllık yüzde 113.08, 6 aylık ise yüzde 41.16 oldu. Yine TÜİK ile aralarında dağlar kadar fark var. TÜİK çarşı pazarın fahiş fiyatlarından oldukça ırak verisi ile tepki çekmeye devam ediyor, emekçi ve emekli yitiriyor. Piyasa beklentisi yüzde 2.5-3 aralığında iken TÜİK’in yüzde 1.64’lik TÜFE verisi hiç inandırıcı değil.
Beklentilerin oldukça altında çıkan haziran verisi ile SSK ve Bağ-Kur emekli, dul ve yetim aylığında temmuzda yüzde 24.73 oranında artış olacak. Oysa beklentiler artışın yüzde 25-26 aralığında gerçekleşeceği idi. Hayat pahalılığı altında oldukça ezilen, ucuz meyve ve sebze için akşam semt pazarına giden yoksul kitle yüzde 24.73 zam karşısında şoke oldu. Ne yapacağını, ne edeceğini bilmiyor. Şaşırmış durumda.
Gözler ocak ayında olduğu gibi olası refah payında. Aylık artışının refah payı ile birlikte en az yüzde 30-35’e çıkarılması yakıcı hayat pahalılığında kaçınılmaz görünüyor. Eğer yasal düzenleme yapılmazsa taban aylığı 8 bin TL ve altında olan 4 milyona yakın emekli, dul ve yetim aylığında artış olmayacak. En çok ezilen bu kitle Ocak 20205’dek 10 bin TL aylığa talim edecek. Hükümetin bunu da gözden geçirmesi gerekiyor. Zira 6 ay daha 10 bin TL ile geçinebilmeleri olanaksız.
Memur ve memur emekli maaşında 1 Temmuz’dan geçerli yüzde 10 oranında toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı ile birlikte toplam yüzde 19.31 oranında artış olacak. Onların beklentisi en az yüzde 21-22 arasında zam idi. Bu kitle de hayal kırıklığı yaşıyor. Küçük görünen 1 puanlık artış bile maaş ve aylıklarda göreceli artış sağlıyor. O nedenle TÜFE’deki 1 puanlık artış veya azalma emekçi ve emekliler için çok önemli.Bundan ötürü üzgünler.
Memur ve memur emeklisine ocakta yüzde 6 oranında toplu sözleşme zammı verilecek.
Gözler, garibanları hoşnut etmeyen yüzde 24.73 oranındaki zammın telafisi için hükümetin aylıklara refah payı eklenmesi ve 10 bin TL olan en düşük emekli aylığının yükseltilmesine yönelik olası yasal düzenlemede. Ağustosta tatile girecek TBMM’de görüşmeleri süren torba yasa teklifi içine ilgili düzenlemeler eklenebilir, milyonların beklediği iyileştirme yapılır. Yeter ki siyasi irade bu yönde tutum takınsın. Aksi durum milyonları daha zor günleri beklediğinin işareti olacak.
Tasarruf 10 bin TL aylıkla geçinmeye çalışan emekliden yapılmaz. Sıra emekli, dul ve yetime gelene kadar tasarruf edilecek öyle çok fazla kurum ve kişi var ki. Yüksek enflasyon baskılanmadığı sürece milyonlarca dar ve sabit gelirlinin soluklanabilmesi çok zor. Hükümet sürekli enflasyonun gerileyeceğini duyuruyor, lakin tarihleri hep öteliyor. Sahi ne zaman durdurulacak baş belası yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı?